ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، روز جمعه نهم ژوئن اعلام کرد آن کشور تا ماه ژوییه سلاحهای هستهای تاکتیکی در بلاروس مستقر خواهد کرد. این اقدام پس از آمادهسازی تاسیسات ذخیرهسازی ویژه در هفتم و هشتم ژوییه آغاز خواهد شد. از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، این اولین بار است که روسیه چنین سلاحهایی را در خارج از آن کشور مستقر میکند.
بیش از ۱۵ ماه از شروع بزرگترین جنگ در اروپا از زمان جنگ جهانی دوم میگذرد. پوتین میگوید آمریکا و متحدان غربیاش در جنگ نیابتی در حال گسترش، با هدف به زانو درآوردن روسیه، به اوکراین سلاح میدهند.
پوتین در ماه مارس نیز اعلام کرده بود که میخواهد سلاحهای هستهای تاکتیکی در بلاروس مستقر کند. این اقدام هشداری آشکار به ائتلاف نظامی ناتو در مورد حمایت از اوکراین است. کشورهای قدرتمند در ناتو میگویند که همچنان به حمایت از اوکراین ادامه خواهند داد تا آن کشور از تمامیت ارضی خود دفاع کند.
پوتین در هنگام گفتوگو در مورد استقرار سلاحهای هستهای به الکساندر لوکاشنکو، رئیسجمهوری بلاروس، گفت: «همهچیز طبق برنامه پیش میرود.» ولادیمیر پوتین ادامه داد: «آمادهسازی این تاسیسات تا هفتم و هشتم ژوییه به پایان میرسد و ما بیدرنگ فعالیتهای مربوط به استقرار انواع سلاحهای مناسب در خاک بلاروس را آغاز خواهیم کرد.»
پوتین ۷۰ ساله این جنگ را نبردی برای بقای روسیه در برابر ناتوی در حال گسترش توصیف میکند. او به غرب هشدار داده است که روسیه عقبنشینی نخواهد کرد. ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین، میگوید اوکراین تا زمانی که آخرین سرباز روسی از کشورش خارج نشود، آرام نخواهد گرفت.
آمریکا و اعضای ناتو در اروپا و چین اقدامهای هستهای پوتین را از نزدیک زیر نظر دارند. چین بارها در مورد استفاده از سلاحهای هستهای در این درگیری هشدار داده است.
پس از سقوط اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱، آمریکا و روسیه تلاش کردند تا زرادخانه هستهای گسترده شوروی را که در جمهوریهای تازه استقلال یافته، مانند اوکراین و قزاقستان و بلاروس، مستقر شده بود، به روسیه بازگردانند. تا کنون فقط آمریکا از سلاحهای هستهای در حملههای ۱۹۴۵ به شهرهای ژاپنی هیروشیما و ناگاساکی استفاده کرده است.
الکساندر لوکاشنکو، رئیسجمهوری بلاروس و تنها متحد اروپایی پوتین پس از جنگ اوکراین، روز جمعه تاکید کرد که انتقال بخشی از تسلیحات هستهای به بلاروس پیشاپیش آغاز شده است. اتحادیه اروپا پیشتر بلاروس را بهدلیل «همدستی با مسکو در جنایتهای جنگی علیه اوکراین» مورد سختترین تحریمها قرار داده است.
ولادیمیر پوتین گفته است که روسیه با استقرار سلاحهای هستهای تاکتیکی در بلاروس، در واقع مانند آمریکا رفتار میکند. او اشاره کرد که آمریکا نیز دارای سلاحهای هستهای مستقر در بلژیک، آلمان، ایتالیا، هلند، و ترکیه است.
سوتلانا تیخانوسکایا، رهبر مخالفان دولت بلاروس، این اقدام را محکوم کرده است. پیش از این، سوتلانا تیخانوسکایا به آسوشیتدپرس گفته بود: «ما برای جلوگیری از طرح پوتین برای استقرار سلاحهای هستهای در بلاروس باید هر کاری میتوانیم بکنیم، زیرا این اقدام کنترل روسیه بر بلاروس را در سالهای آینده تضمین میکند.»
الیاکساندر آلسین، تحلیلگر نظامی اهل بلاروس، گفت که حدود دوسوم زرادخانه موشکهای هستهای میانبرد روسیه در طول جنگ سرد در بلاروس نگهداری میشد. او افزود که دهها تاسیسات ذخیرهسازی از دوران شوروی در بلاروس وجود دارد که هنوز هم ممکن است مورد استفاده قرار گیرد.
به گفته این کارشناس، استقرار این سلاحها در بلاروس نشانه خوبی در نگاه غرب نیست، زیرا که روسیه با استفاده از این سلاحها میتواند تمام خاک اوکراین، لهستان، کشورهای بالتیک، و بخشهایی از آلمان را هدف قرار دهد.