گوگوش، خواننده پاپ، در طول دوران فعالیت هنریاش تمام سبکهای زیبایی و مد را امتحان کرد. او نه از داشتن ابروی نازک به سبک ادیت پیافی (خواننده فرانسوی که به داشتن ابروهای نازک و خطی معروف بود) ابایی داشت و نه از پوشیدن کتشلوار و کراوات با آویز طلایی. مدل مو، آرایش و لباسهایش هم همیشه مد روز بودند؛ از سبک هیپستری تا لباسهای سنتی ایرانی یا کتشلوار و پیراهن، گوگوش هرچه در چنته داشت، روی صحنه و جلد مجلات میآورد. از فعالیت هنری «شاهماهی موسیقی ایران» بیش از نیم قرن میگذرد و هنوز مدل گوگوشی بهترین توصیف از یک مدل موی کوتاه است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
موی گوگوشی: موی خیلیخیلی کوتاه
قد و اندازه و رنگ موی زن ایرانی در طول تاریخ همواره چاشنی پررنگ ادبیات و افسانههای ایرانی بوده است؛ در فرهنگ ایرانی کوتاه کردن مو پدیدهای غیرمعمول بود و در اسطورهها و آداب و رسوم ایرانی یا نشانی از سوگواری به شمار میرفت یا ردی از تنبیه داشت. با این حال نگاه ستایشگر به موی بلند و نکوهش موی کوتاه از اواخر دوره پهلوی اول و بعدتر دوران پهلوی دوم، به مرور کمرنگ شد و موی کوتاه هم جا افتاد و گوگوش، خواننده پرآوازه دهه ۷۰ میلادی، یکی از تاثیرگذارترینهای مد در این زمینه بود. زنی که همقدم با مد دوران خود جلو میرفت و در هر رنگ و پارچه و با هر مدل لباس روی صحنه اجرا میدرخشید.
گوگوش که با ظاهری خاص و پر از خلاقیت به عنوان نمادی از تجدد و تحول در جامعه آن زمان شناخته میشد، با مدل موی کوتاهش کاری با مد روز کرد که هنوز بعد از نیم قرن وقتی از مدل موی خیلی کوتاه سخن به میان میآید، بهترین توصیف از آن عبارت «موی گوگوشی» است. چشمهای خمار و درشت گوگوش بر صورت گرد او با موی کوتاه روی جلد مجلات زنروز و اطلاعات زنان هر چشمی را به خود خیره میکرد. گوگوش در طول سالهای فعالیتش در سینما و خوانندگی به نماد مد تبدیل شده بود و هر زنی دوست داشت شبیه گوگوش باشد و شیوه آراستن مو، سربند، گلسر، کلاه و توری که گوگوش در سبکهای دلخواهش انتخاب میکرد، نقل مجلس زنانه بود.
سبک آرایش
در دهه ۷۰ میلادی، آرایش زنان رنگهای پرجنبوجوشی به خود گرفت. زنان اغلب در کنار مژههای پرپشت و چشمگیر، از سایههای آبی، سبز یا بنفش استفاده میکردند. رژگونه سرخ و صورتی هم یک سبک محبوب بود و لبها اغلب به طورطبیعی و با روکش براق آرایش میشدند. در این دوره، زیبایی بر ابراز فردیت و رهایی از استانداردهای سنتی متمرکز بود و گوگوش این نکته را بهوضوح دریافته بود. او چشمانی قشنگ داشت و سبک آرایش آن دوره بر صورتش مینشست.
در اجرایی در مراسم تولد ۱۷ سالگی شاهزاده رضا پهلوی که سال ۱۳۵۶ در کاخ نیاوران برگزار شد، گوگوش پیراهنی صورتی به تن داشت که با طراحی گل و برگ تزیین شده بود. او با موی کوتاه تا زیر گوش و آرایش چشمی ملایم، ترانه «شکایت» ساخته فرید زلاند را خواند. در اولین اجرای ترانه شکایت که سال ۱۳۵۶ از تلویزیون ملی پخش شد، گوگوش در حالی که روی یک صندلی نشسته بود و رو به دوربین آواز میخواند، کتی سوزندوزیشده با زمینه آبی و دامن حریر آبی فیروزهای آراسته با سوزندوزی به تن داشت.
عکسی هم از جوانی گوگوش موجود است که او را با ابروهای نازک، آرایش ملایم و مژههای پرپشت و مشکی در حالی نشان میدهد که یک کلاه بره سفید بر سر دارد و موهای سرخ و نارنجی او با رژ لب کمرنگش هماهنگ شده و در یک شومیز سفید و کت چرم به زیبایی یک خواننده و بازیگر جوان میدرخشد.
سبک لباس پوشیدن گوگوش
لباس کفتان؛ امضای هنری گوگوش روی صحنه
گوگوش دنیای مد را به خوبی میشناخت و از زیروبم رنگها و ترکیب لوازم جانبی و جواهرات در دنیای مد اروپا بیخبر نبود. او در طول نیم قرن حضور در دنیای هنر و سرگرمی، هزاران مدل لباس بر تن کرد که هرکدام نشان از توجه او به مد بودند.
نگاه بیزمانی که گوگوش به دنیای مد دارد، چنان در زندگیاش ملموس و حاضر است که نوهاش مایا قربانی را هم به دنیای مد هدایت کرده است. او به دلیل پذیرش و ترکیب ایدههای زیبایی غربی و ایرانی در طول نیمقرن به عنوان یک پیشگام در زیبایی و مد شهرت پیدا کرد و همین به نوهاش انگیزه داد.
گوگوش گاهی با بلوزهای سفید یقهخرگوشی که با کت رنگی هماهنگ شده بود و موهای کوتاه نارنجیاش دیده میشد و گاه با موی بلند و جلیقه و دامنی به سبک هیپستر که با چکمه بلند مشکی تکمیل میشد. تنوع سبکهایی که گوگوش همیشه با آن روی جلد مجلات زنان میدرخشید، نگاه جامعه را به مد روز هدایت میکرد و زنان تا جایی که از پسش برمیآمدند، تلاش میکردند گوگوشی باشند.
اگر در غرب، پوشیدن لباس کفتان امضای مد الیزابت تیلور، بازیگر انگلیسیــآمریکایی بود، در ایران گوگوش به نمادی از پوشیدن این لباس راحت و زیبا تبدیل شد. الیزابت تیلور در دهه ۵۰ میلادی با لباس کفتان آشنا شد و این تنپوش بهسرعت به امضای او تبدیل شد. او از زنانگی طراحی و دوخت کفتان لذت میبرد و همین محبوبیت باعث شد که سالها بعد گوگوش به پوشیدن این لباس تشویق شود.
کفتان نوعی پیراهن سنتی آستین بلند و آزاد است که قد آن معمولا تا مچ پا میرسد. خاستگاه اصلی این تنپوش منطقه بینالنهرین یا خاورمیانه امروز است. کفتانها از انواع پارچههای مختلف ابریشمی و نخی دوخته میشدند.
در سال ۲۰۲۱، گوگوش با بیان اینکه مد بخشی از روند خلاقیت او است، تصمیم گرفت با فروش بخشی از لباسهایش در اجراهای روی صحنه (بعد از مهاجرت از ایران) به تن داشت و اهدای درآمد آن به انجمن زنان ایرانیآمریکایی به نوعی به تقویت تواناییهای زنان کمک کند.
سالها حضور گوگوش روی صحنه مخصوصا در دهه ۴۰ و ۵۰ شمسی تاثیر انکارناپذیر بر سبک لباس، آرایش و ظاهر زنان ایرانی داشت. او شخصیت بازیگوش و هنرمند خود را با لباسها و جواهرات به گونهای ابراز میکرد که چندین نسل از زنان و دختران ایرانی بخشی از جسارت خود در به کار بردن رنگهای تند، مدل موی بلند یا خیلی کوتاه و زیورآلات غیرمعمول را به او مدیوناند.