دو گزارش روز دوشنبه نشان داد که قدرت‌های هسته‌ای جهان، به‌ویژه چین، در سال ۲۰۲۲ برای سومین سال متوالی، در بحبوحه تشدید تنش‌های ژئوپلتیکی سرمایه‌گذاری روی زرادخانه‌های خود را افزایش دادند.
خبرگزاری فرانسه با استناد به گزارش جدید کارزار بین‌المللی نابودی سلاح‌های هسته‌ای (ICAN) می‌نویسد ۹ کشور مجهز به سلاح هسته‌ای در سال گذشته به‌طور مشترک ۸۲.۹ میلیارد دلار برای زرادخانه‌های خود هزینه کردند که بیش از نیمی از این مبلغ به ایالات متحده آمریکا اختصاص دارد.
سیپری، موسسه بین‌المللی پژوهش‌های صلح استکهلم (SIPRI) نیز گزارشی منتشر کرد که نشان می‌دهد تعداد کل کلاهک‌های هسته‌ای بریتانیا، چین، فرانسه، هند، اسرائیل، کره شمالی، پاکستان، روسیه و ایالات متحده آمریکا از ۱۲ هزار و ۷۱۰ در ابتدای سال ۲۰۲۲ به ۱۲ هزار و ۵۱۲ در ابتدای سال جاری کاهش یافت.
طبق گزارش موسسه بین‌المللی پژوهش‌های صلح استکهلم، برخی از آن‌ها شامل کلاهک‌های قدیمی‌تری بود که قرار بود پیاده شود، اما ۹ هزار و ۵۷۶ عدد - ۸۶ عدد بیشتر از سال قبل - در «انبارهای نظامی برای استفاده احتمالی» ذخیره شده‌اند.
دن اسمیت، مدیر موسسه بین‌المللی پژوهش‌های صلح استکهلم، به خبرگزاری فرانسه گفت: «ما به پایان دوره طولانی کاهش تعداد تسلیحات هسته‌ای در سرتاسر جهان نزدیک شده‌ایم، یا شاید اکنون به این پایان رسیده باشیم.»
افزایش ذخایر کلاهک هسته‌ای
اسمیت با اشاره به ذخایر کلاهک هسته‌ای قابل استفاده گفت که «این اعداد رو به افزایش است» و نیز افزود که بسیار کمتر از بیش از ۷۰ هزار عدد دهه ۱۹۸۰ است.
عمده این افزایش در چین بود که ذخایر خود را از ۳۵۰ به ۴۱۰ کلاهک رساند.
هند، پاکستان و کره شمالی نیز ذخایر خود را افزایش دادند، روسیه نیز ذخایر خود را به میزان کمتری بالا برد، یعنی از ۴ هزار و ۴۷۷ به ۴ هزار و ۴۸۹ رساند، باقی قدرت‌های هسته‌ای نیز اندازه زرادخانه خود را حفظ کردند.
روسیه و ایالات متحده آمریکا روی هم تقریبا ۹۰ درصد کل سلاح‌های هسته‌ای را در اختیار دارند.
اسمیت گفت: «تصور کلی این است که ما بیش از ۳۰ سال تجربه کاهش تعداد کلاهک هسته‌ای داشته‌ایم، و شاهدیم که اکنون این فرآیند به پایان می‌رسد.»
هر دقیقه ۱۵۷ هزار و ۶۶۴ دلار
هزینه‌های بالاتری که آی‌سی‌ای‌ان (ICAN) گزارش داده است این مطلب را تایید می‌کند.
آی‌سی‌ای‌ان که در سال ۲۰۱۷ جایزه صلح نوبل را دریافت کرده است، پی برد که در سال ۲۰۲۲ هزینه‌های مربوط به تسلیحات هسته‌ای نسبت به سال ۲۰۲۱ سه درصد افزایش یافته و این سومین افزایش سالانه متوالی را نشان می‌دهد.
این موسسه در گزارش خود با عنوان: «هدررفت: هزینه تسلیحات هسته‌ای جهان در سال ۲۰۲۲» اعلام کرد که در کل جهان هزینه اختصاص‌یافته برای سلاح هسته‌ای در سال ۲۰۲۲ معادل ۸۲.۹ میلیارد دلار یعنی دقیقه‌ای ۱۵۷ هزار و ۶۶۴ دلار بوده است.»
این گزارش نشان می‌دهد که واشنگتن ۴۳.۷ میلیارد دلار هزینه کرده که کمی کمتر از یک سال قبل بوده، اما همچنان از سایر کشورها بسیار بیشتر است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
چین با ۱۱.۷ میلیارد دلار در جایگاه بعدی قرار دارد و پس از آن، روسیه با ۹.۶ میلیارد دلار ایستاده است که هر دو این کشورها نسبت به سال ۲۰۲۱ حدود ۶ درصد بیشتر هزینه کرده‌اند.
بیشترین افزایش هزینه مربوط به هند است. این کشور ۲.۷ میلیارد دلار – ۲۱.۸ درصد بیشتر از سال قبل – برای خرید تسلیحات هسته‌ای هزینه کرد و بریتانیا نیز سطح هزینه خود را با ۱۱ درصد افزایش به ۶.۸ میلیارد دلار رساند.
این گزارش نشان می‌دهد که چگونه شرکت‌های تسلیحاتی درگیر تولید سلاح هسته‌ای در سال گذشته، قراردادهای جدیدی به ارزش کمتر از ۱۶ میلیارد دلار دریافت کرده و در عوض ۱۱۳ میلیون دلار برای لابی‌گری در دولت‌های ایالات متحده آمریکا و فرانسه هزینه کردند.
طبق این گزارش، کشورهای مجهز به سلاح هسته‌ای در سراسر جهان برای تولید سلاح هسته‌ای با شرکت‌ها قراردادهایی به ارزش دست‌کم ۲۷۸.۶ میلیارد دلار دارند که در برخی موارد تا سال ۲۰۴۰ تمدید شده است.
شکست‌های دیپلماتیک
پژوهشگران موسسه بین‌المللی پژوهش‌های صلح استکهلم همچنین بر این نکته تاکید کردند که تلاش‌های دیپلماتیک برای مهار تسلیحات هسته‌ای و خلع سلاح هسته‌ای پس از حمله روسیه به اوکراین در فوریه گذشته با شکست مواجه شده است.
مثلا روسیه مشارکت در پیمان استارت نو (New START)، تنها توافق دوجانبه باقی‌مانده بین دو قدرت هسته‌ای بزرگ جهان، را به حالت تعلیق درآورده است.
هم‌زمان، اسمیت گفت که این افزایش ذخایر را نمی‌توان با جنگ در اوکراین توجیه کرد چرا که ساخت کلاهک جدید به زمان بیشتری نیاز دارد و بخش عمده‌ای از این افزایش مربوط به کشورهایی است که مستقیم تحت تاثیر جنگ قرار ندارند.
چین نیز همگام با رشد اقتصاد و نفوذش، در تمام بخش‌های نظامی خود سرمایه‌گذاری زیادی کرده است.
اسمیت گفت: «داریم می‌بینیم که چین به یک قدرت جهانی تبدیل می‌شود.»
