پس از آشوب و شورشی که روسیه را تکان داد و تیتر اخبار جهان شد، اکنون به نظر میرسد اوضاع آرام شده است. اما گمانهزنیها در مورد آنچه رخ داد و آنچه رخ خواهد داد همچنان ادامه دارد.
استیو روزنبرگ، دبیر بخش روسیه سرویس جهانی بیبیسی، مینویسد اتفاقی که افتاد سبب شد مفهوم نماد ملی روسیه را بهتر درک کند: عقابی دوسر که سرها به دو جهت مخالف نگاه میکنند.
ابتدا، یوگنی پریگوژین، فرمانده گروه واگنر، سر به شورش برداشت و اعلام کرد آماده است «تا ته خط برود». بعد در چرخشی ناگهانی به جنگجوهای واگنر دستور داد به پایگاه بازگردند.
ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، در سخنرانی تلویزیونیاش این شورش را «ماجراجویی تبهکارانه...جرم سنگین... خیانت... باجگیری و تروریسم» خواند. اما چند ساعت بعد، در چارچوب توافق با پریگوژین، مشخص شد که فرمانده واگنر از تمام اتهامها تبرئه شده است.
پرونده «جرم سنگین» بسته شد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به نوشته روزنبرگ، پیامهای متناقض پوتین تعجب روسها را برانگیخته و وجهه عمومی پوتین را تغییر داده است.
کنستانتین رمچکوف، صاحب امتیاز و سردبیر نزاویسیمایا گازتا، میگوید: «بیتردید پوتین ضعیفتر به نظر میرسد.»
او در ادامه میافزاید: «نمیشود بیانیه بدهی و آدمها را مجرم اعلام کنی و بعد، همان روز، آخر روز، مشاور مطبوعاتیات مخالفت کند و بگوید نه، این آدمها قانون کیفری را نشکستهاند.»
اندری نچایف، وزیر پیشین توسعه اقتصادی روسیه، نظر مشابهی دارد.
او در پستی در رسانههای اجتماعی مینویسد: «قانون قدرتش را از دست داده است. حتی جرایم سنگین بهدلیل مصلحت سیاسی مجازات نمیشوند. صبح ممکن است خیانتکار اعلام شوی. عصر بخشیده میشوی و پرونده کیفریات بسته میشود.»
«کاملا واضح است این کشور در آستانه تغییری بزرگ است.»
روزنبرگ معتقد است شاید توافقی صورت گرفته و شورش تمام شده باشد؛ اما آنچه اتفاق افتاد پوتین را که فرمانده کل قوای روسیه است، سرافکنده کرد.
دوره فعلی ریاستجمهوری پوتین سال آینده به پایان میرسد. رمچکوف میگوید: «اکنون نخبگان کمکم به انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴ فکر میکنند. از خودشان میپرسند آیا باید همچنان به ولادیمیر پوتین اعتماد کنند، همانطور که تا قبل از این کودتای نظامی میکردند. یا باید به فکر فرد جدیدی باشند، کسی که بتواند با شیوهای امروزیتر به مشکلات رسیدگی کند؟»
روزنبرگ در ادامه مینویسد «فردی جدید» برای ریاستجمهوری موضوعی نیست که نخبگان روسیه آشکارا در موردش صحبت کنند و به این معنی نیست که تغییر رهبر کرملین نزدیک است. ولادیمیر پوتین در ۲۳ سالی که در قدرت است یک چیز را خیلی خوب یاد گرفته است:هنر بقای سیاسی.
اما به عقیده روزنبرگ، تصمیم حمله به اوکراین بیثباتی گستردهای در روسیه ایجاد کرد، از مشکلات اقتصادی گرفته تا حملات پهپادی به مناطق روسیه، گلولهباران نواحی مرزی روسیه، ورود گروههای خرابکار به داخل مرزهای روسیه، و حالا شورش مسلحانه واگنر.
نویسنده در ادامه میافزاید تمام اینها فشار بر پوتین را افزایش داده است اما از پوتین انتظار نداشته باشید اشتباهش را بپذیرد، اعتراف به خطا و اشتباه محاسباتی روش پوتین نیست.
روزنبرگ در مورد حرکت بعدی رئیسجمهوری روسیه، مینویسد شاید سرنخ در تازهترین قسمت برنامه خبری یکشنبهشب تلویزیون دولتی روسیه باشد. در گزارش شورش گروه واگنر، بریدهای از یک مصاحبه قدیمی پوتین پخش شد.
«آیا آدمی هستید که بتوانید ببخشید؟»
«بله. اما نه همه چیز را.»
«چه چیزی را نمیتوانید ببخشید؟»
«خیانت.»