بازار ارز سرگردان میان تنش‌های روسیه و دخالت دستوری بانک مرکزی

تلاش بانک مرکزی برای کنترل نرخ ارز نافرجام بود؛ هر دلار آمریکا بار دیگر ۵۰ هزار تومان شد

نرخ برابری دلار که روز یکشنبه چهارم تیر در پی درگیری‌های روسیه از ۵۰ هزار تومان عبور کرد، با حضور سرزده محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی در بازار ارز میدان فردوسی و دخالت‌های دستوری، بار دیگر در کانال ۴۹ هزار تومان قرار گرفت اما صبح دوشنبه پنجم تیر، بار دیگر بهای هر دلار آمریکا به ۵۰ هزار تومان رسید. یورو نیز با بهای ۵۴ هزار و ۵۰۰ هزار تومان معامله شد.

کانون صرافان ایران نیز قیمت هر دلار آمریکا در صرافی‌های رسمی و مرکز مبادله ارز و طلا را ۴۰ هزار و ۸۰۰ تومان برای خرید و ۴۱ هزار و ۲۸۸ تومان برای فروش قیمت‌گذاری کرد.

نوسان‌های اخیر بازار ارز از روز شنبه، هم‌زمان با ناآرامی‌ها در روسیه، آغاز شد. برخی رسانه‌های اقتصادی در تحلیل بازار نوشته‌اند که سیر صعودی نرخ ارز با پایان یافتن ناآرامی‌ها در روسیه متوقف شد اما برخی دیگر بر این باورند که نرخ‌ها با دخالت‌ دستوری بانک مرکزی و حضور محمدرضا فرزین در بازار ارز فردوسی به‌طور موقت کاهشی شدند و احتمال صعود بیشتر آن‌ها طی روزهای آینده وجود دارد. برگشتن نرخ دلار به کانال ۵۰ هزار تومان در صبح دوشنبه هم آشکار می‌کند که قدرت‌نمایی دولت برای کنترل نرخ ارز موفقیت‌آمیز نبوده است.

رئیس‌کل بانک مرکزی طی شش ماه اخیر به‌تناوب ادعا کرد نرخ‌‌هایی که در بازارهای ارزی آزاد اعلام می‌شوند، غیرقانونی‌اند. به‌رغم این ادعا، دلار و یورو با نرخ‌های بازار آزاد میان مردم خریدوفروش می‌شوند.

وب‌سایت تجارت‌نیوز به نقل از فعالان بازار ارز نوشت: «اگر قیمت دلار بالای ۵۰ هزار و ۲۰۰ تومان حمایت شود و بماند، می‌توان انتظار داشت دامنه نوسان از ۴۸ و ۴۹ هزار تومان به ۵۰ و ۵۱ هزار تومان منتقل شود.»

از نظر تحلیلگران، اگر مقاومت قیمت دلار تا سقف ۵۰ هزار و ۸۰۰ هزار تومان شکسته شود، احتمال افزایش نرخ آن تا مرز ۵۲ هزار تومان هم وجود دارد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

معامله‌گران دلار عامل تلاطم‌های بازار ارز تهران در روزهای گذشته را متاثر از رخدادهای روسیه می‌دانند. به اعتقاد آن‌ها روسیه یکی از مهم‌ترین هم‌پیمانان ایران است و تحولات این کشور می‌تواند بر قیمت دلار در بازار داخلی تاثیر بگذارد.

روز یکشنبه، کامران سلطانی‌زاده، دبیرکل کانون صرافان، به‌صراحت اذعان کرد عامل اصلی بالا رفتن نرخ دلار در ایران تنش‌های روسیه بوده است. او ضمن اشاره به «هم‌پیمان» بودن روسیه و جمهوری اسلامی تاکید کرد: «به‌محض اینکه این اتفاق‌ها و تنش‌ها در روسیه شروع شد، افزایش نرخ دلار در ایران استارت خورد.»

سلطانی‌زاده همچنین پیش‌بینی کرد که سیر صعودی نرخ دلار با تداوم تنش‌های روسیه ادامه می‌یابد. تداوم افزایش نرخ دلار در بازار ارزی در حالی است که محمدرضا فرزین، اسفندماه با اعلام آغاز فعالیت رسمی مرکز مبادله ارز و طلا، وعده داده بود نرخ طلا و ارز از این پس بر اساس «واقعیت‌های اقتصادی» ایران تعیین خواهد شد؛ اما اکنون که روند صعودی قیمت‌ها ادامه دارد، می‌کوشد با قدرت‌نمایی و دخالت دستوری نرخ‌ها را کنترل کند.

ابراهیم رئیسی پاییز ۱۳۹۷، پس از شکست در انتخابات ریاست‌جمهوری به افرادی که هشدار داده بودند اگر او سر کار بیاید دلار پنج هزار تومان می‌شود، کنایه زد و گفت: «خدا را شکر ما رئیس‌جمهوری نشدیم که دلار پنج هزار تومان بشود.» اکنون دلار آمریکا به ۱۰ برابر نرخی رسیده است که او حدود چهار سال پیش با طعنه از آن صحبت کرده بود.

هر دلار آمریکا در روز ۲۴ شهریور ۱۴۰۱، قبل از کشته شدن مهسا امینی و شروع خیزش سراسری ۱۴۰۱ در ایران، در محدوده قیمتی ۳۱ هزار و ۶۰۰ تومان بود اما پس از خیزش انقلابی روند صعودی قیمت‌ها شتاب بیشتری گرفت.

تحلیلگران بر این باورند که کنترل نرخ ارز و تورم نه با سیاست‌های دستوری بلکه با ایجاد آرامش در روابط بین‌المللی و پایان تهدیدها و سرکوب‌های داخلی امکان‌پذیر است. کارشناسان رشد نقدینگی و تورم داخلی را نیز در افزایش قیمت ارز موثر می‌دانند.