سفرهای طولانی با اینکه هیجان‌انگیزند، اما خستگی و خواب‌آلودگی بعدازآن همواره گریبان‌گیر مسافر است. پرواززدگی یا همان جت‌لگ (Jet lag) تجربه ناخوشایند مسافری است که از مناطق زمانی متفاوت عبور می‌کند. وقتی ساعت زیستی بدن در اثر پرواز طولانی به‌صورت موقت به هم می‌خورد، ترشح هورمون ملاتونین که مسئول این ساعت است، کم خواهد شد و همین امر باعث اختلال خواب و بیداری می‌شود.
استرس سفر، نوع تغذیه، فشار داخل کابین (اتاقک) هواپیما و بی‌حرکت ماندن در زمان پرواز، از مواردی محسوب می‌شوند که بر این پرواززدگی تاثیر می‌گذارند. بعضی‌ها برای مقابله با این وضعیت نامطلوب، به استفاده از قرص خواب‌آور و چشم‌بند روی می‌آورند، اما پژوهشگران استرالیایی در مطالعه‌های اخیر خود راه‌حلی شیرین برای مقابله با این مشکل یافته‌اند.
نیویورک‌پست با اشاره به این خبر، گزارش داد که گروهی از پژوهشگران دانشگاه سیدنی سفرهای طولانی با هواپیما را شبیه‌سازی کردند تا دریابند برای مسافرانی که نزدیک به ۲۰ ساعت در پرواز به سر می‌برند چه اتفاقی می‌افتد.
آن‌ها در این شبیه‌سازی‌ها ۲۳ داوطلب را به فناوری دستگاه‌های پوشیدنی مجهز کردند، برایشان صورت غذا، نور، خواب و حرکات ورزشی خاص طراحی کردند و آن‌ها را زیر نظر گرفتند.
همچنین برای تشویق این داوطلبان به خوابیدن، در صورت غذای آن‌ها «دسرهایی بر پایه شیر» - مانند شکلات- گنجاندند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این کارشناسان دریافتند کسانی که این خوراکی‌های شیرین را مصرف کردند، «حین پرواز کیفیت خواب بهتری داشتند، به پرواززدگی تاخیری کمتری دچار شدند و عملکرد شناختی بهتری را در دو روز بعد از پرواز نشان دادند».
پیتر سیستولی، پروفسور پزشکی خواب، طی بیانیه‌ای مطبوعاتی اعلام کرد: «یافته‌های اولیه، ما را امیدوار کرده است که می‌توانیم در سلامت و رفاه مسافران بین‌المللی تغییری ایجاد کنیم.»
او گفت: «گروه ما بیش از ۱۰ پژوهشگر در زمینه‌های پزشکی، علوم و مهندسی دارد که روی این پروژه با هم کار می‌کنند. پیش‌تر چنین پژوهشی انجام نشده است.»
آن‌ها به‌غیراز افزودن شکلات به برنامه غذایی، تغییرات دیگری نیز برای غلبه بر پرواززدگی ایجاد کردند.
«ما زمان ارائه وعده‌های غذایی را برای هماهنگی با ساعت بدن مسافران تغییر دادیم و با گنجاندن غذاهای خاصی در فهرست غذا مانند ماهی و مرغ همراه با کربوهیدرات‌های زودجذب به خواب و بیداری آن‌ها کمک کردیم.»
«غذاهای آرامش‌بخش مانند سوپ و شکلات را برای تقویت تولید آمینواسید تریپتوفان در مغز به فهرست افزودیم تا به مسافران کمک کند راحت‌تر به خواب بروند.»
افزون بر آن، در این برنامه خاص برای تسهیل سازگاری بدن با منطقه زمانی مقصد، روشنایی کابین هواپیما تنظیم شد و فعالیت‌های کششی و حرکتی ساده نیز به برنامه اضافه شد.
مدت‌هاست که کارشناسان این نظریه را مطرح کرده‌اند که برخی غذاها برای جلوگیری از ابتلا به پرواززدگی به مسافران کمک می‌کند.
یک متخصص تغذیه در سال ۲۰۲۱ گفت مصرف هندوانه و خیار حین پرواز به دلیل خواص آب‌رسانی که دارد مفید است.
او همچنین با اشاره به خواص آلبالو آن را سلاحی مخفی در مقابله با خستگی سفر نامید، به دلیل آنکه حاوی ملاتونین است و به القای خواب کمک می‌کند.
