کمتر از یک هفته پس از کودتای نظامی در نیجر، وزارت خارجه فرانسه اعلام کرد که از روز سه‌شنبه اول اوت (۱۰ مرداد)، اتباع فرانسوی و اروپایی را از این کشور خارج می‌کند.

کودتای نظامی در نیجر پس از آن روی داد که شماری از فرماندهان ارتش نیجر با حضور در تلویزیون ملی این کشور، ضمن اعلام برکناری و بازداشت محمد بازوم، رئیس‌جمهوری نیجر، قانون اساسی این کشور را ملغی و ژنرال عبدالرحمان تیانی، رئیس سابق گارد ریاست‌جمهوری، را به عنوان رئیس «شورای ملی حفاظت از میهن» معرفی کردند.

ژنرال تیانی با انتقاد از دولت بازوم در همکاری نکردن با دولت‌های بورکینافاسو و مالی برای مقابله با گروه‌های شورشی منطقه، دلیل این کودتا را ضعف امنیتی کشورش عنوان کرد.

بسیاری از حامیان کودتاچیان روز یکشنبه با حمله به سفارت‌ فرانسه در نیامی، یکی از درهای ورودی آن را آتش زدند. برخی از شرکت‌کنندگان در تجمع مقابل سفارت فرانسه پرچم‌ روسیه را در دست داشتند. پلیس برای پراکنده کردن معترضان خشمگین از گاز اشک‌آور استفاده کرد. در پی آن، رهبران نظامی نیامی پاریس را متهم کردند که قصد دارد در این کشور «مداخله نظامی» کند.

در پی بالا گرفتن تنش‌ها در نیجر، وزارت خارجه فرانسه با انتشار بیانیه‌ای از تدارک پروازهایی برای تخلیه شهروندان خود و اتحادیه اروپا از نیجر خبر داد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، عملیات خروج این اتباع از روز سه‌شنبه آغاز می‌شود. پاریس در حال هماهنگی با نظامیان نیجر برای این عملیات است.

هم‌زمان، کاترین کولونا، وزیر خارجه فرانسه، روز دوشنبه در گفت‌وگو با تلویزیون بی‌اف‌ام، رویدادهای روزهای اخیر در نیامی را «یک فرم و مدل ثبات‌زدایی به روش روسی‌ــ‌آفریقایی» خواند. اشاره او به تظاهرات مقابل سفارت‌ کشورش در نیامی و متهم کردن فرانسه به تیراندازی به روی جمعیت است که پاریس آن را رد می‌کند.

از تعداد اتباع فرانسوی حاضر در نیجر گزارش‌های ضدونقیضی منتشر شده است. بر اساس اطلاعات مندرج در تارنمای وزارت خارجه فرانسه، در سال ۲۰۲۲ نزدیک به یک هزار و ۲۰۰ فرانسوی در نیجر زندگی می‌کردند.

اتحادیه اروپا، ایالات متحده و شرکای بین‌المللی نیجر کودتای نظامی را به‌شدت محکوم و از به رسمیت شناختن رهبران جدید خودداری کرده‌اند. در همین ارتباط، آن‌ها کمک‌های مالی به نیجر را هم به حالت تعلیق درآورده‌اند.

در مقابل، مالی، بورکینافاسو و گینه، همسایگان نیجر حمایتشان را از این کودتا اعلام کرده‌اند. به گزارش رویترز، مالی و بورکینافاسو عصر دوشنبه تاکید کردند هرگونه مداخله نظامی برای بازگرداندن محمد بازوم به قدرت، «اعلان جنگ» علیه این دو کشور هم تلقی خواهد شد. مقام‌های دو کشور در بیانیه‌ای جداگانه که از تلویزیون ملی کشورشان پخش شد، هشدار دادند که این اقدام می‌تواند به خروج مالی و بورکینافاسو از جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا منجر شود.

این واکنش‌ها پس از آن روی داد که سران جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا روز یکشنبه با تعیین ضرب‌الاجلی یک‌هفته‌ای، از نظامیان نیجر خواستند قانون اساسی را فورا احیا کنند و محمد بازوم را به قدرت بازگردانند. آن‌ها هشدار دادند در غیر این ‌صورت، اقدام‌های تلافی‌جویانه‌ای انجام خواهند داد و ممکن است «به زور» متوسل شوند.

کودتای نظامی در نیجر و سرنگونی محمد بازوم، رئيس‌جمهوری، که هفتمین چیرگی نظامیان در کمتر از سه سال گذشته در غرب و مرکز آفریقا محسوب می‌شود، منطقه را در شوک فرو برده و متحدان پیشین نیجر را مقابل رقبایشان نظیر روسیه قرار داده است.

هم‌زمان با نفوذ فزاینده چین و روسیه در قاره آفریقا و تحولات تازه در آرایش سیاسی کشورها، احساسات ضدفرانسوی در برخی از مستعمرات سابق این کشور در این قاره بالا گرفت. به‌ویژه که در سال‌های گذشته نیجر به یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های فرانسه در مبارزه با اسلام‌گرایان تندرو در قاره آفریقا بدل شده بود.

با توجه به اینکه نیجر هفتمین تولیدکننده اورانیوم در جهان است، جابه‌جایی قدرت می‌تواند واردکنندگان این ماده معدنی ارزشمند از جمله فرانسه را به دردسر بیندازد؛ ماده معدنی‌ای که در نیروگاه‌های هسته‌ای کاربرد زیادی دارد و برق فرانسه نیز تاحد زیادی وابسته به این نیروگاه‌ها است.