فولکر تورک، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه در بیانیه‌ای گفت که وضعیت حقوق بشر در افغانستان در مرحله فروپاشی کامل قرار دارد و زندگی میلیون‌ها زن و دختر را تحت تاثیر قرار داده است.

فولکر تورک افزود که هرچند نقض حقوق بشر در افغانستان اتفاق تازه‌ای نیست، اما طالبان از زمان سلطه بر این کشور، به صورت هدفمند، حقوق اساسی زنان و دختران را هدف قرار داده و این باعث شده است تا زنان و دختران از بیشتر جنبه‌های زندگی عمومی و روزمره محروم شوند.

فولکر تورک که بیانیه خود را در پنجاه‌وچهارمین اجلاس شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در ژنو، ارائه کرد و با تاکید بر اینکه طالبان باید به قوانین بین‌المللی پایبند و متعهد بمانند، گفت: «حمایت‌های سازمان‌یافته از حقوق بشر در تمام سطوح در افغانستان کاهش یافته است.»

در بیانیه تورک در مورد وضعیت زنان در افغانستان آمده است: «سطح تکان‌دهنده سرکوب زنان و دختران افغان بی‌اندازه ظالمانه است. افغانستان به‌عنوان تنها کشوری در جهان که در آن زنان و دختران از دسترسی به تحصیلات متوسطه و عالی محروم‌اند، یک وضعیت ویرانگر ایجاد کرده است.»

کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد افزود که محدودیت‌ها به طور فزاینده‌ای شدیدتر می‌شوند و آزادی‌های اساسی زنان و دختران سرکوب می‌شوند.

روز دوشنبه، نمایندگان شماری از دولت‌های جهان در جریان نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، نگرانی‌های خود را از نقض گسترده حقوق بشر و به‌ویژه سرکوب مداوم زنان و دختران در افغانستان ابراز کردند.

ریچارد بنت، گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر در امور افغانستان، نیز گزارش جدید خود را به این شورا ارائه کرد و گفت رفتار ظالمانه و زن‌ستیزانه طالبان همچنان وضعیت زندگی را برای میلیون‌ها زن و دختر در افغانستان دشوار کرده است. بنت همچنین افزود که طالبان تمایلی به ایجاد دولت فراگیر با حضور نمایندگان همه اقوام ندارند.

فولکر تورک نیز با تکرار اینکه زنان در افغانستان با ده‌ها فرمان صادرشده از طرف طالبان از بیشتر جنبه‌های زندگی محروم شده‌اند، گفت که در آخرین مورد، طالبان از سفر تحصیلی شماری از زنان به دبی جلوگیری کردند.

فولکر تورک در ادامه افزود که در دو سال گذشته، قوانین و نهادهایی که زمانی در افغانستان از حقوق بشر حمایت می‌کردند، به طور نظام‌مند حذف شده‌اند. قانون اساسی به حالت تعلیق درآمده است و قوانین در حال حاضر، به جای فرآیندهای مشورتی، با فرامین وضع می‌شوند.

تورک تصریح کرد: «کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان که زمانی نقش حیاتی داشت، دیگر وجود ندارد.»

کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد همچنین بازگشت مجازات‌های بدنی و اعدام در ملاءعام را باعث نگرانی عمده از نقض حقوق بشر در افغانستان دانست و افزود: «علیرغم اظهارات مکرر مقام‌های بالفعل [طالبان] در مورد عفو عمومی، ما همچنان به مستندسازی نقض حقوق بشر علیه افراد وابسته به دولت سابق و نیروهای امنیتی آن ادامه می‌دهیم.»

فولکر تورک همچنین در مورد محدودیت‌های شدید وضع‌شده از طرف رژیم طالبان علیه رسانه‌ها و خبرنگاران گفت که رسانه‌ها از انتشار محتواهایی که مخالف عقیده طالبان تلقی شوند، منع شده‌اند. تورک افزود: «مقام‌های بالفعل [طالبان] همچنین از دستگیری‌ها و بازداشت‌های خودسرانه و گاه از زور بیش از حد به‌عنوان ابزاری برای خاموش کردن مخالفان و آزادی بیان استفاده کرده‌اند.»

فولکر تورک گفت در شرایط حاضر، مردم افغانستان به کمک و حمایت بیشتری نیاز دارند و کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد، همچنان به دفاع از حقوق بنیادین افغان‌ها و مستندسازی اوضاع ادامه می‌دهد. او از طالبان خواست که به تعهدات خود پایبند بمانند و از نقض حقوق بشر خودداری کنند.

تورک افزود: «جامعه جهانی نمی‌تواند به مردم افغانستان پشت کند. این یک بحران حقوق بشر درجه اول است.»

طالبان طی دو سال سلطه بر افغانستان، در کنار منع تحصیل و اشتغال زنان و دختران، محدودیت‌های فراوانی علیه کار و زندگی روزمره زنان وضع کرده‌اند. در این کشور زنان از رفتن به پارک، کار در مکان‌های عمومی، گشت‌وگذار در بازار بدون محرم، سفر به تنهایی، رفتن به حمام عمومی، داشتن حجاب اختیاری و دیگر فعالیت‌های روزانه محروم‌اند.

دختران حق دارند تا کلاس ششم تحصیل کنند و همچنین در برخی شهرها این محدودیت به لحاظ سنی تا ۱۰ سالگی تعیین شده است.

با وجود اعتراض‌های گسترده طی دو سال گذشته به فرامین صادرشده از طرف رهبر طالبان علیه زنان، نه تنها این فرامین لغو نشدند، بلکه محدودیت‌های بیشتری علیه زنان و دختران در افغانستان وضع شده است.