تیرگی روابط پاریس و مستعمره سابقش پس از کودتا؛ سفیر فرانسه از نیجر خارج شد

بعد از تظاهرات گسترده علیه حضور نظامیان فرانسه در نیجر، امانوئل مکرون دستور خروج دیپلمات‌ها و نیروهای این کشور را صادر کرد

تظاهرات حامیان پایان حضور نظامی فرانسه در نیجرــ AFP

سیلیون ایت،‌ سفیر فرانسه در نیجر، بامداد چهارشنبه ۲۷ سپتامبر (پنجم مهر) این کشور را به مقصد پاریس ترک کرد. بازگشت او حدود یک ماه پس از دستور اخراجش از سوی دولت نظامی نیجر و چند روز پس از آن بود که امانوئل مکرون، ر‌ئیس‌جمهوری فرانسه، گفت که دیپلمات‌ها و نیروهای نظامی‌ را از این مستعمره سابق فرانسه خارج می‌کند.

به گزارش رویترز، روابط  نیجر و فرانسه که برای کمک به مبارزه با شورشیان اسلام‌گرا در این کشور حضور نظامی داشت، از زمانی که افسران ارتش در ماه ژوییه با یک کودتا قدرت را در نیامی به دست گرفتند، به تیرگی گرایید.

در پایان ماه اوت، حکومت نظامی نیجر به سیلوین ایت، سفیر فرانسه، دستور داد ظرف ۴۸ ساعت خاک این کشور را ترک کند و اقدام‌های فرانسه را «در تضاد با منافع نیجر» توصیف کرد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

پاریس ابتدا با نادیده گرفتن این دستور، به موضعش مبنی بر غیرقانونی بودن دولت نظامی پایبند ماند و خواستار بازگرداندن محمد بازوم، رئیس‌جمهوری نیجر، به قدرت شد. با این حال، با ادامه کودتا در نیجر،‌ امانوئل مکرون روز یکشنبه اعلام کرد که سفیر این کشور به پاریس بازخواهد گشت و نیروهای فرانسوی نیز از نیجر خارج می‌شوند.

از زمان به قدرت رسیدن ارتش در نیجر، تقریبا هر روز در نیامی علیه فرانسه تظاهرات شده است و انبوهی از حامیان حکومت نظامی در خارج از یک پایگاه نظامی فرانسه اردو زده‌ و خواستار خروج نیروهای این کشور از خاک نیجر شده‌اند. مکرون در واکنش به این اتفاق‌ها گفته بود که سفیر فرانسه و کارکنانش عملا در سفارت گروگان گرفته شده‌اند.

در حال حاضر حدود یک هزار و ۵۰۰ سرباز فرانسوی در این کشور محصور به خشکی در غرب آفریقا حضور دارند که به مبارزه با شبه‌نظامیان اسلامگرا کمک می‌کنند. ایالات متحده نیز بیش از هزار سرباز در نیجر دارد، اما هنوز از آن‌ها خواسته نشده است که این منطقه را ترک کنند.

نیجر تا اوایل قرن بیستم میلادی مستعمره فرانسه بود. پس از آن، نیز تا سال ۱۹۵۴ یکی از استان‌های این کشور محسوب می‌شد اما از میانه‌های قرن بیستم این کشور نیز همراه با دیگر مستعمرات فرانسه از جمله الجزایر، موفق شدند استقلال پیدا کنند. 

نیجر تنها یکی از مستعمرات سابق فرانسه در غرب آفریقا است که در آن احساسات ضدفرانسوی هم در میان مردم و هم بین مقام‌ها رو به افزایش است؛ به ویژه در کشورهایی که حاکمان نظامی قدرت را به دست گرفته‌اند.

پس از کودتاهای متعدد طی سه سال گذشته، در حال حاضر کشورهای مالی، بورکینافاسو، چاد و نیجر را افسران ارتش اداره می‌کنند و لفاظی‌های ضدفرانسوی یکی از ویژگی‌های تکراری اعلامیه‌های عمومی آن‌ها بوده است.

منتقدان فرانسه می‌گویند که این کشور دهه‌ها پس از استقلال مستعمرات سابقش، همچنان به دنبال حفظ نفوذ اقتصادی و سیاسی قوی از طریق یک سیستم دیپلماسی آشکار و پنهان بوده است. آن‌ها پاریس را به ادامه اعمال نفوذ بیش از حد و اخلال در منطقه متهم می‌کنند.

دولت فرانسه در واکنش به این ادعاها،‌ می‌گوید حضور نیروهای نظامی‌اش و عملیات‌هایی مانند عملیات نیجر با رضایت کامل، آگاهی و همکاری دولت‌های محلی انجام می‌شود.

برخی تحلیلگران ابراز نگرانی کرده‌اند که خروج نیروهای فرانسوی از نیجر می‌تواند تلاش‌های غرب برای متوقف کردن خشونت‌ها را که پس از کودتا افزایش یافته‌اند، مختل و نفوذ روسیه در منطقه را تقویت کند.

پیش‌تر، برخی رسانه‌های فرانسوی در مقالاتی تحلیلی، دولت ولادیمیر پوتین را به حمایت از کودتاچیان نیجر متهم کرده‌اند. با وقوع چنین کودتاهایی، نگرانی‌ها در قبال نقش فزاینده گروه واگنر شدت گرفته است. گروه واگنر روسیه در حالی نفوذش را در آفریقا تقویت می‌کند که به نقض حقوق‌ بشر متهم است و به شکل‌گیری برخی رژیم‌های نظامی جدید کمک می‌کند.

بیشتر از جهان