ولادیمیر پوتین و امامعلی رحمان، روسای جمهوری روسیه و تاجیکستان، روز جمعه ۲۱ مهر (۱۳ اکتبر) در حاشیه نشست شورای سران کشورهای مستقل مشترکالمنافع در بیشکک، پایتخت قرقیزستان، در مورد اوضاع موجود در مرز تاجیکستان با افغانستان گفتوگو کردند.
خبرگزاری تاس روسیه گزارش داد که در این دیدار مسائل مرتبط با عملکرد پایگاه نظامی ۲۰۱ نیز بررسی شده است.
ولادیمیر پوتین گفت که تهدید زیادی از طرف افغانستان وجود دارد. او افزود: «روسیه از نگرانیهای تاجیکستان در پیوند با تهدیدهای سرچشمه گرفته از افغانستان حمایت میکند.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
پیشتر نیز یوری اوشاکوف، یکی از دستیاران کرملین، گفته بود که در دیدار ولادیمیر پوتین با امامعلی رحمان، موضوعهای زیادی، از جمله توسعه بیشتر روابط دوجانبه، مسائل امنیتی منطقهای، و اوضاع در مرز تاجیکستان با افغانستان در دستور کار قرار دارد.
از زمان روی کار آمدن طالبان در اوت ۲۰۲۱، پایگاه نظامی ۲۰۱ روسیه در تاجیکستان رزمایشهای متعددی با نیروهای نظامی تاجیکستان در نزدیکی مرز با افغانستان برگزار کرده است. مقامهای روسی تاکید دارند که این پایگاه به تسلیحات پیشرفته، از جمله تانک و خودروهای زرهی و سامانههای موشکی، مجهز شده است.
رزمایشهای مشترک نظامیان روسی و تاجیکستانی در مرز با افغانستان به هدف آمادگی برای دفع تهدیدهای احتمالی از جانب مرز افغانستان و تامین امنیت منطقه انجام میشود.
تاجیکستان بارها در مورد تهدید تروریسم از جانب افغانستان زیر حاکمیت طالبان ابراز نگرانی کرده است و از کشورهای آسیای میانه و روسیه خواستار همکاری بیشتر در بخش مبارزه با تروریسم شده است.
مقامهای امنیتی تاجیکستان چند بار ادعا کردند که حملههای تروریستی از خاک افغانستان علیه آن کشور را خنثی کردهاند و عدهای را نیز دستگیر کردهاند.
در کنار تهدید تروریسم از جانب افغانستان، کشورهای آسیای میانه و روسیه از گسترش قاچاق مواد مخدر از جانب افغانستان نیز نگراناند. این کشورها بارها از طالبان خواستهاند که برای مبارزه با مواد مخدر اقدام جدی کنند. اما به نظر میرسد که قاچاق مواد مخدر از افغانستان به کشورهای آسیای میانه همچنان ادامه دارد.
تاجیکستان روابطی پرتنش با حکومت طالبان دارد و درخواستهای مکرر این گروه برای تحویل دادن سفارت افغانستان به آنها را رد کرده است. دولت تاجیکستان بهصراحت از طالبان خواسته است که حکومتی فراگیر با حضور همه اقوام تشیکل دهند و در مورد رفع تهدید تروریسم اقدام موثر کنند.
در پنجمین نشست فرمت مسکو درباره افغانستان- که در شهر کازان، پایتخت جمهوری خودمختار تاتارستان، برگزار شده بود- تاجیکستان با برخی از مفاد بیانیه مشترک نشست مخالفت کرده بود.
برخلاف تاجیکستان، روسیه با طالبان تماس و تعامل دارد و میزبان هیئتهایی از مقامهای طالبان بوده است. دولت روسیه خروج کامل نظامیان آمریکایی و ناتو از افغانستان را دستاوردی بزرگ برای خود میداند و میخواهد جایگاه خود را در معادلات منطقهای، بهویژه در مسائل افغانستان، ارتقا دهد.
در پی سرنگونی حکومت جمهوری افغانستان و روی کار آمدن مجدد طالبان، نگرانیهای جدی در مورد گسترش فعالیتهای تروریستی در آن کشور به وجود آمد. شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز چند بار اعلام کرد که حدود ۲۰ گروه تروریستی در افغانستان حضور دارند که تهدیدی برای امنیت منطقه و جهان شمرده میشوند.
بنا به گزارشهای موثق، القاعده، داعش، تحریک اسلامی ازبکستان، جماعت انصارالله، تحریک طالبان تاجیکستان، تحریک طالبان پاکستان، جیش محمد، سپاه صحابه، و شمار دیگری از گروههای تروریستی در افغانستان حضور دارند.