با گذشت یک هفته از آنچه وزارت نفت «حمله سایبری و اختلال در سامانه هوشمند سوخت» اعلام کرده است، و با وجود وعده‌های مکرر مقام‌های این وزارتخانه برای «رفع کامل اختلال و اتصال همه پمپ بنزین‌ها به این سامانه»،  مدیرعامل شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی ایران اذعان کرد که هنوز اتصال جایگاه‌های سوخت به این سامانه کامل نشده است.

جعفر سالاری‌نسب، مدیرعامل شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی ایران، یکشنبه، سوم دی (۲۴ دسامبر)، گفت که پس از حمله سایبری مزبور، تاکنون حدود ۹۶ درصد جایگاه‌های سوخت به سامانه هوشمند سوخت متصل شده‌اند.

او با بیان اینکه از چهار هزار و ۳۰۵ جایگاه عرضه سوخت فعال در کشور، چهار هزار و ۲۱۳ جایگاه عملیاتی شده‌اند، افزود که علاوه بر نزدیک به صد پمپ‌بنزین که به سامانه هوشمند سوخت متصل نشده‌اند، «ممکن است هنوز در معدودی از جایگاه‌ها در سطح کشور نیز به‌دلیل تعمیرات نرم‌افزاری یا سخت‌افزاری و دیگر موارد مربوط به خود جایگاه‌ها، مشکلاتی وجود داشته باشد».

سالاری‌نسب گفت: «این نواقص احتمالی، بخشی از فرایند تکمیلی و طبیعی عملیات رفع اختلال است که به‌زودی رفع خواهد شد، اما هم‌اکنون در جایگاه‌های سوخت سراسر کشور امکان عرضه سوخت سهمیه‌ای از طریق سامانه هوشمند سوخت فراهم است.»

او با اشاره به حمله سایبری به سامانه هوشمند سوخت که دوشنبه گذشته، ۲۷ آذر، رخ داد، افزود که «در نخستین ساعت‌های پس از به‌وجود آمدن این اختلال، به‌سرعت کمیته بحران را تشکیل» شده است و نخستین اقدام، عملیات بازگرداندن دستی تمامی جایگاه‌های سوخت بوده تا بتوانند سوخت را عرضه کنند.

به گفته او، «گام دوم، اتصال جایگاه‌های سوخت به سامانه هوشمند برای عرضه بنزین سهمیه‌ای بود که در دستورکار قرار گرفت و با حضور بیش از ۸۰۰ تیم عملیاتی» آغاز شد و  تا  یکشنبه، سوم دی، ۹۶ درصد جایگاه‌ها به سامانه متصل شده‌اند.

اذعان مدیرعامل شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی ایران به تکمیل نشدن اتصال همه پمپ بنزین‌ها به سامانه هوشمند سوخت، در حالی است که این شرکت و مقام‌های وزارت نفت در روز وقوع اختلال گسترده در سامانه سوخت، ادعا کرده بودند که فقط ۲۴ ساعت بعد همه جایگاه‌ها به سامانه هوشمند متصل خواهد شد و مردم از صبح سه‌شنبه، ۲۸ آذر، می‌توانند سوخت سهمیه‌ای دریافت کنند.

اما گزارش‌ها و ویدیوهای منتشرشده از مناطق مختلف ایران در یک هفته گذشته، حاکی از آن است که بخش اعظم پمپ بنزین‌ها هنوز تعطیل بوده‌اند و در بخش دیگری نیز عرضه بنزین به صورت دستی، خارج از سامانه هوشمند سوخت و با قیمت بنزین آزاد لیتری سه هزار تومانی عرضه می‌شده است.

مقام‌های حکومتی علاوه بر اظهارات ضدونقض در طول هفته گذشته درباره زمان اتصال کامل پمپ بنزین‌ها به سامانه سوخت و امکان استفاده مردم از بنزین کارتی و سهمیه‌ای با قیمت لیتری ۱۵۰۰ تومان، درباره منشا اختلال در سامانه سوخت نیز سخنان متناقضی بیان کرده‌اند.

ابراهیم رئیسی در مسند عالی‌ترین مقام اجرایی نظام جمهوری اسلامی، پس از هک شدن سامانه سوخت‌رسانی، در شبکه ایکس (توییتر سابق) که در ایران فیلتر است، از جواد اوجی، وزیر نفت دولت سیزدهم، خواست برای رفع اختلال فورا اقدام کند.

سازمان پدافند غیرعامل نیز اعلام کرد که در پی وقوع این اختلال گسترده، «تمام گزینه‌های محتمل، از جمله نفوذ و هک» را در دست بررسی دارد، اما «نمی‌تواند ادعا‌های مطرح‌شده از سوی دشمن» را تایید کند.

در همین حال پرویز محمدنژاد، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، ۳۰ آذر گفت: «نگاه ما بر این است که به صورت فیزیکی» در سامانه هوشمند سوخت «دخل و تصرف» شده است.

او با بیان اینکه «اختلال در سامانه از چند طریق ممکن بوده؛ یکی از طریق فضای اینترنت که فضای هکری است که همه جا، از جمله نیروگاه برق، ممکن است اتفاق بیفتد»، افزود: «به نظرما این اتفاقی که افتاد، دخالت فیزیکی افراد در آن دخیل بوده و تحت عنوان یک فلش یا یک برنامه وارد سیستم شدند» و این حمله «به صورت درونی» بوده است.

محمدنژاد در ادامه گفت: «پسندیده نیست که برای دومین بار از این سوراخ گزیده شویم و به افرادی که در بدنه دولت هستند، اجازه دهیم به‌راحتی دست به هر کاری بزنند و قطعا این دفعه نسبت به دفعه گذشته بیشتر ورود خواهیم کرد.»

او همچنین خواهان پاسخگویی وزارت نفت و سازمان پدافند غیرعامل شد و افزود: «این اختلال ماهیت پدافندی دارد و آن‌ها باید پاسخ دهند که با آن همه امکاناتی که در اختیار دارند، چه کاری انجام می‌دهند، کجا ورود کردند و به چه شکلی بوده است»، چون این وضعیت ناشی از «سهل‌انگاری است و بسیاری از چیزها نیازی به امکانات ندارد، بلکه نیاز به تدبر، فکر، اندیشه، حساب‌وکتاب و برنامه دارد و حتما برنامه‌ای [برای پیشگیری] نبوده است.»

اما غلامرضا جلالی، از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران و رئیس سازمان پدفند غیرعامل، در ششمین روز پس از  «حمله سایبری به سامانه هوشمند سوخت»، ادعا کرد که « در شبکه سوخت و شبکه برنامه‌ریزی، آسیب‌پذیری جدی دیده نشده است و در یکی از شبکه‌های پرداخت و دریافت آسیب‌پذیری وجود داشت که در حال پیگیری امنیتی است».

او همچنین ادعا کرد که بعد از حمله سایبری آبان ۱۴۰۰ به سامانه سوخت، این سازمان «برنامه امن‌سازی استراتژیک و مصون‌سازی در حوزه سامانه سوخت را تهیه کرده» است.

با این حال، غلامرضا جلالی توضیح نداد که در صورت اجرای «برنامه امن‌سازی در حوزه سامانه سوخت»، چگونه بار دیگر این سامانه هدف حمله سایبری قرار گرفته است.

گروه هکری «گنجشک درنده» دوشنبه، ۲۷ آذر، مسئولیت حمله سایبری به سامانه هوشمند سوخت ایران را بر عهده گرفت و اعلام کرد که «این حمله سایبری به شکل کنترل‌شده انجام شد تا به خدمات اضطراری آسیب نرسد». این گروه همچنین اعلام کرد که با اینکه «توانایی مختل کردن کامل پمپ‌بنزین‌ها» را داشته است، «تعدادی از جایگاه‌ها در سراسر ایران سالم مانده‌اند.»