جنگ روسیه و اوکراین دو هفته دیگر درحالی وارد سومین سال می‌شود، که مسکو و کی‌یف به استفاده روزافزون از پهپادهای تهاجمی روی آورده‌اند و به نظر می‌رسد روند فرسایشی این جنگ بر توسعه فناوری پهپادی دو کشور تاثیرگذار بوده است.

بنابر اعلام سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه، مسکو در سال ۲۰۲۳ تولید پهپادهای نظامی را افزایش داده است. با این‌ حال، هنوز موانعی وجود دارد که باید بر آن‌ها چیره شود. موضوع‌های مربوط به «جنگ الکترونیک» و «استفاده از هوش مصنوعی» در پهپادها از جمله موانعی به شمار می‌روند که به گفته وزیر دفاع روسیه، باید برای آن‌ها راهی پیدا کرد.

سرگئی شویگو روز شنبه ۱۰ فوریه (۲۱ بهمن)، در جریان بازدید از تاسیسات تولید پهپاد در منطقه مرکزی اودمورتیا، به «ظرفیت‌های تولیدی» ایجادشده در حوزه فناوری پهپادی در روسیه اشاره کرد. بخشی از این ظرفیت‌ها مربوط به کارخانه‌ای در تاتارستان روسیه است که مسکو در همکاری با تهران به راه انداخته است؛ کارخانه‌ای در ۸۰۰ کیلومتری پایتخت که با استفاده از فناوری تولید پهپاد جمهوری اسلامی، به‌ دنبال آن است که روند تولید پهپادها را بهبود و کیفیتشان را ارتقا دهد و تا نزدیک به یک سال دیگر هزاران فروند پهپاد تولید کند.

روسیه در مدت نزدیک به دوسال جنگ با اوکراین به‌طور منظم از پهپادها برای حمله به اهدافی در سراسر اوکراین استفاده کرده و در بیشتر موارد پهپادهای ارزان‌قیمت شاهد ساخت جمهوری اسلامی ایران را برای این منظور به کار گرفته است. در آخرین مورد از حملات پهپادی مرگبار روسیه به اوکراین، شامگاه شنبه یک پمپ‌بنزین در خارکیف، دومین شهر بزرگ اوکراین، هدف قرار گرفت. در این حمله هفت نفر، از جمله سه کودک، کشته شدند.

با به بن‌بست رسیدن جنگ در میدان نبرد، اوکراین نیز به توسعه برنامه پهپادی روی آورده است. به‌ویژه که بارها اعلام کرده با کمبود شدید مهمات جنگی روبه‌رو است. به گفته رهبران نظامی اوکراین، فناوری پهپادی در این جنگ به مزیت رقابتی تبدیل شده است.

روزنامه تلگراف اخیرا در گزارشی، از پرتاب پهپاد جدید تولید اوکراین به‌سمت روسیه خبر داد، پهپادی که به موتور جت مجهز بود و برای «رقابت» با پهپادهای ایرانی مورد استفاده روسیه تولید شد. گفته می‌شود این پهپادها «نسل دوم» پرنده‌های آهنین تهاجمی دوربرد اوکراین است که جنگ را به صدها کیلومتر دورتر از خطوط دشمن می‌کشاند.

در رسانه‌های اجتماعی تصاویری از لاشه این پهپاد تهاجمی انتحاری مجهز به یک موتور پیشران جت ساخت آلمان و یک کلاهک انفجاری «قوی» به اشتراک گذاشته شده است؛ با این‌ حال، مشخص نیست سامانه دفاعی روسیه این پهپاد را سرنگون کرده است یا سامانه جنگ الکترونیک.

کی‌یف پهپادهای دیگری نیز به زرداخانه نظامی‌اش اضافه کرده است. پیش‌تر مکس گلوشاک، تولیدکننده پهپادهای اوکراینی، تصاویری از یک پهپاد جدید در حال انفجار با موتور جت را به اشتراک گذاشته بود.

اوکراین ماه گذشته یک پالایشگاه نفت روسیه در سن‌پترزبورگ واقع‌در ۸۸۵ کیلومتری پشت خطوط دشمن را هدف حمله پهپادی قرار داد. هم‌زمان، الکساندر کامیشین، وزیر صنایع راهبردی اوکراین، در نشست داووس ادعا کرد که با یک پهپاد تولید آن کشور، به اهدافی در ۱۲۵۰ کیلومتری حمله کرده‌اند.

به نوشته وال استریت ژورنال، اوکراین در طول یک سال گذشته، با ایجاد ۲۰۰ کارخانه پراکنده در سراسر این کشور به تولید پهپادهای انفجاری روی آورده است؛ پهپادهایی که گفته می‌شود بیشتر دست‌سازند.

در این رقابت تسلیحاتی، روسیه اخیرا در سخنانی بلندپروازانه اعلام کرد که برای تثبیت چیرگی‌اش در صنعت پهپادی، قصد دارد تا سال ۲۰۳۰، به هدف تولید سالانه بیش از ۳۲ هزار فروند پهپاد غیرنظامی دست یابد. اوکراین نیز اعلام کرد که با تشکیل یک واحد ویژه پهپادی در ارتش، قصد دارد در سال ۲۰۲۴ بیش از ۱۱هزار فروند پهپاد تهاجمی میان‌برد و دوربرد و همچنین یک میلیون دستگاه پهپاد نوع کوادکوپتر که در خط مقدم تقاضا برای آن زیاد است، تولید کند.

با وجود قدرت‌نمایی‌های روسیه و اوکراین در جنگ پهپادی، تحلیلگران نظامی می‌گویند تکیه هر دو طرف به این تسلیحات توانایی سربازانشان را برای تصرف سرزمین‌های طرف مقابل یا بیرون راندن نیروهای مهاجم با مشکل روبرو می‌کند.