در حالی که ذخیره سدها به عنوان منابع تامین کننده آب آشامیدنی به‌شدت کاهش یافته است، روز چهارشنبه دوم اسفند، معاون راهبری و نظارت بر بهره‌برداری شرکت آبفا هشدار داد که در ماه‌های پیش‌رو دست‌کم ۱۶ استان ایران با «بحران کم‌آبی» رو‌به‌رو می‌شوند.

وضعیت تنش و بحران آبی در ایران با چنان شتابی در حالی گسترش است که سرنوشت تبدیل استان پرآبی چون خوزستان به کانون بحران بی‌آبی اکنون حتی در استان‌های پربارشی چون گیلان و مازندران نیز در حال تکرار است.

علیرضا جز قاسمی، معاون راهبری و نظارت بر بهره‌برداری شرکت آبفا، در جریان «نشست تخصصی بومی‌سازی عملیات بازسازی شبکه‌های جمع‌آوری فاضلاب و انتقال تجارب» که در استان اصفهان برگزار شد، گفت: «همچنان با پدیده خشکسالی مواجهیم به طوری‌که میزان بارش‌ها در کشور نسبت به میانگین بلند مدت ۳۸ درصد و نسبت به سال قبل ۳۴ درصد کمتر بوده است.»

او با اشاره به اینکه «سال گذشته فقط چهار استان در شرایط بحرانی کم‌آبی قرار داشتند»، از افزایش چهار برابری استان‎‌های درگیر بحران کم‌آبی خبر داد و افزود: «پیش‌بینی می‌شود سال پیش رو حداقل ۱۶ استان با بحران کم آبی روبه‌رو باشند.»

او به عنوان نمونه به بحران آب در اصفهان اشاره کرد و گفت که در سال جاری وضعیت به مراتب وخیم‌تر شده تا جایی که «بارندگی‌ها در استان اصفهان ۶۱ درصد نسبت به سال قبل کاهش یافته است.»

معاون آبفای کشور تاکید کرد در حال حاضر «استفاده از پساب یکی از راه‌های غلبه بر چالش‌های کم‌آبی» است و از همین‌رو باید «عملیات نوسازی و بهسازی شبکه‌های فاضلاب و ارتقا تصفیه خانه‌های فاضلاب در کشور باید برای ارائه خدمات پایدار و جلوگیری از وقوع حوادث بسیار مورد توجه قرار گیرد.»

به گفته علیرضا جز‌قاسمی هم اکنون ۵۴ درصد جمعیت ایران «تحت پوشش خدمات شبکه فاضلاب قرار دارند و این در حالی است که توسعه و اجرای تاسیسات شبکه فاضلاب بسیار هزینه بر است.

او گفت که به دلیل هزینه بالای تاسیسات فاضلاب، «باید محل مطمئنی برای تامین مالی لازم در این بخش» در نظر گرفته شود.

بحران آب و تنش آبی در مناطق وسیعی از ایران در حالی رو به افزایش است که بنفشه زهرایی، دبیر کارگروه سازگاری با کم‌آبی وزارت نیرو، اردیبهشت ماه سال جاری اعلام کرد که «ایران در سال‌های اخیر ۲۰ میلیارد متر مکعب از آب‌های تجدیدپذیر خود را از دست داده است.»

بسیاری از مقام‌های دولتی، «خشکسالی» را عامل بحران آب در ایران معرفی می‌کنند. مهدی دانشگر، معاون شرکت مدیریت منابع آب ایران، روز سه‌شنبه ۱۰ بهمن ۱۴۰۲، گفت: «سال گذشته می‌گفتیم وارد سومین سال خشکسالی شده‌ایم که در ۴۰ سال اخیر بی‌سابقه بود، اما امسال باید بگوییم وارد چهارمین سال خشکسالی بی‌سابقه در ۵۳ سال گذشته شده‌ایم.»

این در حالی است که فعالان محیط زیست و بسیاری از کارشناسان آب سیاست‌های نادرست جمهوری اسلامی در ساخت سدهای بدون کارشناسی، انتقال آب به خارج از حوضه‌های آبریز و نابودی رودخانه‌ها و تالاب‌ها در اثر بی‌توجهی دستگاه‌های حکومتی به محیط زیست را از دلایل عمده بحران آب معرفی می‌کنند.

جلال محمودزاده،عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی، روز یک‌شنبه ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۲ در مصاحبه‌ای با سایت خبری رکنا، گفت: «دولت تمایلی به اجرای پروژه‌های منطبق با آمایش سرزمین در خصوص آب ندارد زیرا اجرای این پروژه‌ها منجر به کاهش درآمد دولت می‌شود.»

این عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس گفت، «وزارت نیرو در حال آب فروشی در مناطق مختلف کشور است و این وزارتخانه بهای برداشت‌های غیر مجاز را با دو برابر تعرفه محاسبه می‌کند و این یعنی آب فروشی.»

بحران بی‌آبی در چند سال اخیر به اعتراضات مردمی در بسیاری از شهرهای ایران منجر شده و در تابستان سال ۱۴۰۰ نیز به اعتراضات گسترده‌ای در استان‌های خوزستان، اصفهان، چهارمحال و بختیاری منجر شد که در جریان آن تعدادی از مردم معترض با شلیک نیروهای حکومتی کشته شدند.

تنش و بحران آبی در حالی با شتاب در ایران رو به افزایش است که سیاست‌های حکومتی در عمل استان پرآبی چون خوزستان را به کانون بحران بی‌آبی تبدیل کرده است و حتی از سال گذشته بحران کم‌آبی حتی در استان‌های پربارشی چون گیلان و مازندران نیز در حال گسترش است.