یک روز پس از آغاز به کار نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با محوریت بررسی فعالیت هسته‌ای جمهوری اسلامی، محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، عدول جمهوری اسلامی از تعهدات برجامی را تایید کرد و آن را قانونی دانست.
به گزارش رسانه‌های داخلی، محمد اسلامی روز سه‌شنبه پانزدهم خرداد در جریان سفر کاری به شهرکرد، در جمع خبرنگاران به برگزاری جلسه شورای حکام اشاره کرد و گفت: «گزارشی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به شورای حکام ارائه می‌کند، یک بخش پادمانی و یک بخش برجامی دارد. بخش پادمانی یک روال طبیعی برابر با ضوابط پادمانی و ان‌پی‌تی است.»
اسلامی افزود: «در بخش برجامی، طرفین تعهداتی دارند که به آن‌ها عمل نکردند. چنانچه آمریکا از برجام خارج شد و به دیگر کشور‌ها هم اجازه همکاری با ایران را هم نمی‌دهد. به این ترتیب، بر اساس ماده ۳۶ برجام، جمهوری اسلامی ایران حق دارد متقابلا کاهش تعهد را دستور کار قرار دهد و هم اکنون ما در فاز کاهش تعهدات قرار داریم.»
اسلامی در عین حال درباره صدور قطعنامه در نشست اخیر شورای حکام هشدار داد و تهدید کرد: «در صورت صدور قطعنامه علیه ایران در شورای حکام و فشار سیاسی طرفین، ایران طبق آنچه پیش‌تر اعلام کرده است، پاسخ خواهد داد.»
او مدعی شد که «آژانس در ایران مستقر و در حال بازرسی است و طبق همان ضوابط کار ایران در جریان است».
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
گفته‌های اسلامی درباره ادامه روند بازرسی آژانس در ایران در حالی است که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، روز دوشنبه در بیانیه آغازین نشست وین تاکید کرد جمهوری اسلامی هنوز با هیچ یک از پیشنهادهای آژانس برای تقویت سازوکارهای نظارتی موافقت نکرده است.
گروسی با بیان اینکه نمی‌تواند بگوید فعالیت هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران صرفا صلح‌آمیز است، تاکید کرد: «در حل‌وفصل مسائل پادمانی باقی‌مانده هیچ پیشرفتی حاصل نشده و تهران درباره وجود ذرات اورانیوم با منشاء انسانی در ورامین و تورقوزآباد یا توضیحات کافی نداده یا آژانس را از مکان (های) فعلی مواد هسته‌ای یا تجهیزات آلوده مطلع نکرده است.»
او همچنین گفت: «ذخایر اورانیوم غنی‌شده جمهوری اسلامی ایران، از جمله اورانیوم غنی‌شده تا ۶۰ درصد، در حال افزایش است. آژانس انرژی اتمی امکان تداوم اطلاع‌یابی از تولید و موجودی سانتریفیوژها، روترها، آب سنگین و کنسانتره سنگ اورانیوم را از دست داده و از زمانی که آژانس در ایران دارای دسترسی تکمیلی بود، بیش از سه سال گذشته است.»
خبرگزاری رویترز در گزارشی اختصاصی نوشت که در پیش‌نویس قطعنامه انتقادی اروپا که برای رای‌گیری به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه شد، بار دیگر از جمهوری اسلامی ایران خواسته شد درباره رد اورانیوم در سایت‌های از پیش اعلام‌نشده توضیح دهد. جلوگیری از بازرسی‌ها نیز موضوع دیگری است که بریتانیا، فرانسه و آلمان در این پیش‌نویس به آن اشاره کرده‌اند.
پیش‌تر لارنس نورمن، خبرنگار وال‌استریت ژورنال، گزارش داده بود که تروئیکای اروپا به دنبال تصویب قطعنامه‌ای توبیخی علیه جمهوری اسلامی است اما دولت بایدن در مخالفت با آن به اروپایی‌ها فشار می‌آورد. به نوشته او، سه کشور اروپایی در پیش‌نویس قطعنامه پیشنهادی تاکید کرده‌اند در صورتی که تهران همکاری نکند، گروسی باید گزارش جامعی تهیه کند و فشار را بر تهران افزایش دهد؛ اما دولت بایدن نگران است که تصویب این قطعنامه جمهوری اسلامی را بیشتر تحریک کند.
قطعنامه‌های جدی شورای حکام می‌تواند زمینه را برای فعال شدن «مکانسیم ماشه» و بازگشت تحریم‌های بین‌المللی هموار کند، اما در شرایط کنونی منطقه و در آستانه انتخابات آمریکا، به نظر نمی‌رسد شورای حکام قطعنامه تندی علیه تهران به تصویب برساند.
از آخرین باری که شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (شامل ۳۵ کشور) قطعنامه‌ای را علیه جمهوری اسلامی تصویب کرد، ۱۸ ماه می‌گذرد. در آن قطعنامه، به تهران دستور داده شد با تحقیقات آژانس در مورد ذرات اورانیوم یافت‌شده در سه سایت اعلام‌نشده فورا همکاری کند.
