نشریه وال‌استریت ژورنال در گزارشی به نقل از مقام‌های آمریکایی و سعودی نوشت که دولت جو بایدن در حال کار روی معاهده‌ دفاعی جدیدی با عربستان سعودی است که بخشی از آن به عادی شدن روابط دیپلماتیک بین ریاض و تل‌آویو مرتبط است.

به نوشته این نشریه،‌ چنین معاهده‌ای «توافق اتحاد راهبردی» نام‌گذاری شده است و برای تصویب به اکثریت دوسوم سنا نیاز دارد.

طبق اطلاعات درزکرده، این معاهده به تعهد اسرائیل برای ایجاد یک کشور فلسطینی و پایان دادن به جنگ با حماس بستگی دارد. این در حالی است که بنیامین نتانیاهو بارها اعلام کرده است جنگ غزه را که با حمله حماس به اسرائيل در هفتم اکتبر آغاز شد، تا نابودی این گروه شبه‌نظامی ادامه خواهد داد. او همچنین تاکید کرده که با تشکیل کشور فلسطین مخالف است.

گفته می‌شود تعهد واشینگتن برای دفاع از عربستان سعودی در صورت حمله به این کشور جزو این معاهده‌ خواهد بود و مسیر را برای ارسال سلاح‌های پیشرفته‌تر ساخت آمریکا این کشور هموار خواهد کرد.

وال‌استریت ژورنال گزارش داد که چنین معاهده‌ای علاوه بر آنکه می‌تواند برای ریاض و تل‌آویو دستاوردهایی داشته باشد، برای ایالات متحده نیز منافعی به همراه خواهد داشت؛ به عنوان نمونه، در صورت تصویب این معاهده، دسترسی واشینگتن به خاک و حریم هوایی عربستان سعودی برای حفاظت از منافع آمریکا و شرکای منطقه‌ای امکان‌پذیر می‌شود.

جاناتان پانیکوف، یکی از مقام‌های ارشد سابق اطلاعاتی آمریکا که اکنون در اندیشکده شورای آتلانتیک فعالیت می‌کند، در این مورد تاکید کرد: «این توافقنامه برای آمریکا اطمینان بیشتری فراهم خواهد کرد که عربستان سعودی در زمینه امنیت، فناوری و تلاش‌های بلندمدت اقتصادی و تجاری به واشینگتن نزدیک‌تر خواهد شد و تلاش‌های پکن برای گسترش نفوذ در منطقه را هم مختل می‌کند. آن هم در شرایطی که چین تلاش می‌کند متحدان بیشتری در منطقه بیابد و آن‌ها را از نظم بین‌المللی به رهبری ایالات متحده دور کند.»

آرون دیوید میلر، تحلیلگر موسسه «کارنگی برای صلح بین‌المللی»، نیز گفت: «از دهه ۱۹۶۰ به این سو این اولین بار است که واشینگتن با یک قدرت خارجی چنین توافقنامه‌ای را امضا خواهد کرد؛ در آن زمان معاهده همکاری و امنیت دوجانبه میان ژاپن و ایالات متحده به امضا رسید.»

وال‌استریت ژورنال در ادامه نوشت اگرچه این معاهده دستاوردهای زیادی برای ریاض دارد، ممکن است خطر تشدید تنش عربستان سعودی با جمهوری اسلامی ایران را به همراه داشته باشد.

طبق گزارش‌ها، ایالات متحده از توسعه برنامه هسته‌ای غیرنظامی عربستان سعودی با غنی‌سازی اورانیوم حمایت خواهد کرد.

در عین حال گزارش شده است که آمریکا و عربستان سعودی به صورت جداگانه در حال پیگیری یک «توافق همکاری دفاعی»‌اند که به تایید کنگره نیازی ندارد. این توافق به دنبال تقویت فروش‌ تسلیحات، تبادل اطلاعات و همکاری با عربستان سعودی در زمینه مبارزه با تروریسم است.

پیش از این، ایالات متحده پیمان دفاعی دوجانبه با عربستان سعودی را در مراحل «نزدیک به نهایی» توصیف کرده بود. این پیمان، بخشی از توافق گسترده‌ای محسوب می‌شود که به بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، ارائه خواهد شد تا تصمیم بگیرد آیا برای عادی‌سازی روابط با ریاض امتیازهایی می‌دهد یا خیر.

هم دولت بایدن و هم مقام‌های اسرائيلی مدت‌ها است که درباره عادی‌سازی روابط تل‌آویو و ریاض صحبت می‌کنند اما پس از گذشت هشت ماه از جنگ با شبه‌نظامیان حماس در نوار غزه، این موضوع به حاشیه رفته است.

جیک لو، نماینده آمریکا در اسرائيل، چندی پیش در اظهاراتی گفت که برقراری روابط رسمی اسرائیل و عربستان سعودی به عنوان بخشی از یک توافق سه‌جانبه نوظهور با مشارکت واشینگتن، نیازمند آرام شدن جنگ غزه و بحث در مورد چشم‌انداز حکومت فلسطین است.

او در کنفرانسی به میزبانی اندیشکده موسسه دموکراسی اسرائيل تاکید کرد: «نظر من این است که منافع راهبردی ارزش این را دارد که ریسک وارد شدن به گفت‌وگو درباره عادی‌سازی روابط میان دو کشور را بپذیریم. البته این موضوع به آرام شدن جنگ غزه و بحث درباره حاکمیت فلسطین بستگی دارد و این تصمیمی است که دولت و مردم اسرائیل باید بگیرند.»

برخی تحلیلگران معتقدند که جو بایدن از عادی‌سازی روابط ریاض‌ــ‌تل‌آویو در پی اهداف سیاسی‌ــ‌انتخاباتی خود است. به اعتقاد آن‌ها، دولت بایدن در گذشته تا اندازه زیادی به «بازی پوکر» کنونی در خاورمیانه، با بازیگردانی جمهوری اسلامی ایران، عربستان سعودی و اسرائیل راضی شده بود، اما اکنون تلاش می‌کند با توجه به نزدیکی انتخابات آمریکا رویکردش را تغییر دهد و در این بازی منطقه‌ای تاثیر بگذارد.