پیشنهاد تولید «بنزین معمولی» که وزارت نفت به‌تازگی مطرح کرده و به تصویب هیئت‌دولت رسیده، احتمال تولید بنزین بدون‌ کیفیت را تقویت کرده است. در این مصوبه، دولت جمهوری اسلامی نه‌تنها با هدف افزایش میزان تولید برای تولید بنزین کم‌کیفیت مجوز صادر کرده که آن را مشمول تعدیل نرخ ناشی از کاهش کیفیت نیز ندانسته است.

برخی فعالان محیط زیست ضمن تاکید بر اینکه منظور هیئت‌ دولت از عبارت «بنزین با کیفیت معمولی» مشخص نیست، می‌گویند این احتمال وجود دارد که دولت بخواهد با استفاده از حلال‌های غیراستاندارد میزان تولید را بالا ببرد.

یوسف رشیدی، عضو هیئت‌ علمی دانشگاه شهید بهشتی، «گنگ‌ و مشخص نبودن» تعریف بنزین با کیفیت معمولی را نگران‌کننده توصیف کرد و گفت: «کیفیت بنزین در تمام ادوار گذشته محل مناقشه بود و متولیان با وجود آسیب‌های ناشی از آن برای سلامتی، بارها کیفیت را نادیده گرفته‌اند.»

به گفته او این احتمال وجود دارد که مصوبه جدید دولت سلامتی مردم را هم تحت تاثیر قرار دهد.

مصوبه سه ماده‌ای هیئت‌ دولت برای تولید بنزین معمولی اواخر خردادماه به امضای محمد مخبر، سرپرست موقت ریاست‌جمهوری رسید. در بند دوم این مصوبه با موضوع تولید بنزین با کیفیت معمولی آمده است: «در صورتی‌ که با هـدف افزایـش تولـید بنـزین در کشور، شرکت پالایش و پخش فراورده‌هـای نفتی ایران، پالایشگاه‌های نفت را به تولید بنزین با کیفیت معمولی ملزم کند، بنزین تولیدشده مشمول تعدیل نرخ ناشی از کاهش کیفیت نخواهد شد.»

همان‌طور که فعالان محیط زیست تاکید دارند، در این مصوبه هیچ تعریفی از بنزین معمولی ارائه نشـده است و مشخص نیست این معمولی‌ بودن یعنی همسان با استاندارد یورو یا یعنی پایین‌تر از آن. آن‌ها سابقه تولید بنزین بی‌کیفیت و پیامدهای آن در سال‌های قبل را یادآور می‌شوند و می‌گویند دولت‌های جمهوری اسلامی به جای حل مسئله واردات خودرو به تولید بیشتر بنزین بی‌کیفیت روی می‌آورند.

شینا انصاری، فعال محیط‌ زیست، ضمن اشاره به تولید و توزیع بنزین بی‌کیفیت در دولت محمود احمدی‌نژاد گفت که بر اساس مستندات موجود، در نتیجه این اقدام حجم قابل‌توجهی ترکیبات سرطان‌زای بنزن و آروماتیک در هوا منتشر شد.

فروردین‌ماه سال ۱۳۹۳مصوبه هشت‌گانه‌ای برای کاهش آلودگی هوا در دولت وقت تصویب شد. بر اساس این مصوبه، حلال‌های صنعتی در بنزین تولید ایران باید ظرف سه ماه پس از تصویب طرح مقابله با آلودگی هوا، حذف می‌شدند اما اجرای مصوبه حذف حلال‌های غیراستاندارد عمر طولانی نداشت و با افزایش میزان تولید، به‌تدریج فراموش شد.

آمارهای موجود نشان می‌دهد که در حال حاضر تنها یک‌پنجم بنزین تولید ایران استانداردهای یورو ۴ و یورو ۵ دارد و اکنون با مصوبه اخیر هیئت‌ دولت بیم آن می‌رود که تولید بنزین بدون کیفیت بیشتر هم بشود.

روزنامه پیام ما روز دوشنبه ۱۱ تیر در گزارشی با عنوان «چراغ سبز به تولید بنزین بی‌کیفیت؟» به این موضوع پرداخت و نوشت دولت سیزدهم میزان تولید بنزین را به حدود ۱۱۷‌ میلیون لیتر رساند، حال‌ آنکه برخی منابع گزارش می‌دهند ظرفیت جدیدی در پالایشگاه‌ها ایجاد نشده و آنچه تحت‌ عنوان افزایـش تولید بنزین گزارش می‌شود، در واقـع بنزین پتروشیمی است؛ یعنی بخش قابل‌توجهی از بنزین تولیدی پس از آمیخته‌ شدن با مواد پتروشیمی، آروماتیک و اکتان‌افزاها به ۱۰۵‌میلیون لیتر می‌رسد.

اینک فعالان محیط ‌زیست از وضعیت آلودگی هوا و گسترش بیماری‌های ناشی از بنزین بی‌کیفیت‌ نگران‌اند. آرش نجفی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران، هم به پیامدهای تولید و توزیع بنزین بی‌کیفیت اشاره کرد و گفت در سال‌های گذشته نیز بر اثر تولید بنزین بی‌کیفیت بیماری‌های تنفسی افزایش یافت و مشکلات عدیده‌ای را برای شهروندان رقم زد.

به گفته این فعال اقتصادی، دولت به جای این کار، می‌تواند در حوزه واردات خودروهای کم‌مصرف سرمایه‌گذاری کند. همچنین به جای فشار به تولیدکنندگان برای تولید بنزین بی‌کیفیت یا افزایش حجم تولید، به تولیدکنندگان خودرو فشار بیاورد و آن‌ها را به تولید خودرو باکیفیت و کم‌مصرف موظف کند.