سیاست خارجی پزشکیان: تهدید آمریکا و تاکید بر دوستی با چین و روسیه

رییس دولت چهاردهم ضمن هشدار به ایالات متحده برای پرهیز از تشدید تنش مدعی شد که «دکترین دفاعی ایران شامل ساخت سلاح‌های هسته‌ای نیست»

مسعود پزشکیان، چهره‌ای میانه‌رو که زیر چتر حمایت اصلاح‌طلبان وارد نمایش انتخابات ریاست جمهوری ایران شد و درنهایت با حذف پنج رقیب اصولگرا به ریاست دولت چهاردهم معرفی ‌شد، روز جمعه دوازدهم ژوئیه (۲۲ تیر) سرمقاله‌ای را به زبان انگلیسی در روزنامه «تهران تایمز» منتشر کرد و نشان داد که قرار نیست سیاست‌ خارجی دولتش تغییری با سیاست پیشین در جمهوری اسلامی داشته باشد.

در یادداشت مسعود پزشکیان با عنوان «پیام من به جهان جدید»، رییس دولت چهاردهم از رویکردش درباره روابط با کشورهای منطقه، آفریقا، چین، روسیه، اروپا و آمریکا گفت و به شیوه‌ای نه‌چندان جدید به ایالات متحده هشدار داد که «ایران هرگز تسلیم فشار نخواهد شد».

او در این نامه با تقدیر از علی خامنه‌ای تاکید کرد که «ثبات سیاسی و شیوه افتخارآمیز برگزاری انتخابات مسالمت‌آمیز و منظم» نشانگر تدبیر رهبر جمهوری اسلامی است. پزشکیان همچنین بر مواضع مورد پسند علی خامنه‌ای پافشاری کرد و نوشت که دوستی با چین و روسیه را ارزشمند می‌داند و ارتباط با این دو کشور در اولویت سیاست‌های اوست.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

مسعود پزشکیان در بخشی از نامه‌اش مدعی شد که قصد دارد «سیاستی فرصت‌گرا» را پیگیری کند. او نوشت که می‌خواهد با ایجاد «تعادل» در روابط با همه کشورها، «منطبق با منافع ملی، توسعه اقتصادی و نیازهای صلح و امنیت منطقه و جهان» گام بردارد و در این راستا از «تلاش‌های صادقانه برای کاهش تنش‌ها» استقبال می‌کند.

رییس دولت چهاردهم، که در مناظره‌های انتخاباتی تاکید کرده بود همه‌ چیز در کشور براساس خواسته‌ها و خوشامد رهبر تعیین می‌شود، در نامه‌اش مدعی شد که سیاست خارجی جمهوری اسلامی بر پایه اصول «عزت، حکمت و مصلحت» استوار است و «طراحی و اجرای آن برعهده رییس‌جمهور و دولت گذاشته شده است».

او در این متن از لزوم تحکیم روابط با همسایگان نوشت و تاکید کرد: «به عنوان اولین اقدام، دولت من از کشورهای عرب همسایه درخواست همکاری خواهد کرد تا با استفاده از تمامی اهرم‌های سیاسی و دیپلماتیک استقرار آتش‌بس و متوقف کردن کشتار مردم غزه را در اولویت قرار دهند تا از گسترش دامنه جنگ جلوگیری شود.»

رییس جدید دولت جمهوری اسلامی در بخشی از این مقاله دانشجویان آمریکایی را خطاب قرار داد و نسبت دادن یهودی‌ستیزی به جمهوری اسلامی را «توهینی به فرهنگ، اعتقادات و ارزش‌های بنیادین» دانست.

او در روزهای گذشته، پس از پیام به حسن نصرالله و تاکید بر حمایت از حزب‌الله لبنان، نامه‌ای نیز به اسماعیل هنیه، از رهبران حماس، نوشت و تاکید کرد که دولتش به حمایت همه‌جانبه از این گروه تا تحقق آرمان‌هایش ادامه می‌دهد.

پزشکیان که در گفت‌وگوهای پیش از انتخابات تاکید کرده بود قصد دارد تعاملات ایران را از محدود شدن به دو یا سه کشور نجات و ارتباط‌های خارجی جمهوری اسلامی را گسترش دهد، در بخشی از پیامش با نام بردن از دو کشور چین و روسیه آنها را «دوست و پشتیبان روزهای سخت» دانست و تاکید کرد که «دوستی آنها بسیار ارزشمند» است.

ریيس دولت چهاردهم جمهوری اسلامی، با اشاره به نقشه راه ۲۵ ساله ایران و چین، نوشت که این طرح یک «گام مهم در جهت ایجاد «شراکت جامع راهبردی» سودمند برای هر دو کشور بوده و ما تمایل داریم در آستانه ورود به نظم جدید جهانی، همکاری‌های گسترده‌تری در این مسیر با پکن برقرار سازیم».

او همچنین درباره روسیه تاکید کرد که به گسترش و تقویت همکاری‌ها با مسکو پایبند می‌ماند و همکاری‌های دوجانبه و چندجانبه با این کشور را به‌ویژه در چارچوب‌هایی مانند بریکس، سازمان همکاری شانگهای و اتحادیه اقتصادی اوراسیا در اولویت قرار خواهد داد.

این نامه پس از آن منتشر می‌شود که روز چهارشنبه ۲۰ تیر،‌ آندری رودنکو، معاون وزیر امورخارجه روسیه، از امضای پیمان مشارکت استراتژیک با جمهوری اسلامی در آینده نزدیک خبر داد. پیش‌تر نیز خبرگزاری‌ دولتی ایرنا گزارش کرده بود که مسعود پزشکیان در گفت‌وگوی تلفنی با ولادیمیر پوتین اعلام کرده است که تهران آماده امضای توافقنامه مشارکت راهبردی جامع با مسکو در نشست بریکس در کازان است.

بخش دیگری از نامه منتشرشده پزشکیان در تهران تایمز به اروپا و ایالات متحده آمریکا اختصاص دارد که در آن حرف تازه‌ای دیده نمی‌شود و تکرار مواضع پیشین مورد تایید رهبر جمهوری اسلامی است. در این بخش از نامه، با اشاره به موضوع برجام، از کارشکنی ایالات متحده در خروج از این توافق و عمل نکردن کشورهای اروپایی به تضمین‌هایشان در این زمینه سخن گفته و تاکید کرده است که «با وجود این انحراف‌ها، آماده برگزاری گفت‌وگوهای سازنده با کشورهای اروپایی هستم تا با تلاش مشترک، روابطمان را بر پایه اصل برابری و احترام متقابل، به مسیر صحیح هدایت کنیم».

پزشکیان، که پیش از انتخابات و به‌ويژه در مناظره‌های دوجانبه با سعید جلیلی تاکید داشت باید برنامه تازه‌ای درباره موضوع برجام ارائه کرد و اجازه نداد که ایران در انزوای جهانی بماند و از تحریم‌ها رنج ببرد، در بخشی از نامه‌اش در تهران‌تایمز نوشت: «می‌خواهم بار دیگر تاکید کنم که دکترین دفاعی ایران شامل ساخت سلاح‌های هسته‌ای نیست و ایالات متحده را فرامی‌خوانم تا از سوءمحاسبات گذشته‌اش درس گرفته و سیاست جدیدی متناسب با آن اتخاذ کند.»

او در انتهای این نامه به سیاق سایر مقام‌های جمهوری اسلامی زبان به تهدید آمریکا گشود و ادامه داد: «تصمیم‌گیران در واشینگتن باید حقیقت ایران را بپذیرند و از تشدید تنش‌های موجود پرهیز کنند.»

پزشکیان پیش از این هم در گفت‌وگوهای انتخاباتی‌اش اصلی‌ترین وعده را حول محور اقتصاد قرار داده و از آغاز فوری مذاکرات با کشورهای غربی و دستیابی به نتایجی ازقبیل رفع تحریم‌ها و افزایش سطح تعاملات بین‌المللی خبر داده بود؛ وعده‌ای که تحققش نیازمند دو تغییر اساسی داخلی در سیاست‌های کلان حکومت است؛ اول تغییر نظر رهبر جمهوری اسلامی است که به‌صراحت نگاه به غرب را ممنوع کرده است، و دوم قانون اقدام راهبردی مجلس در خصوص توقف برجام است، که حتی در صورت دستیابی احتمالی به توافق، مانعی بزرگ برسر اجرای آن خواهد بود.