در ماه ژوئن ۲۰۲۴ سراج‌الدین حقانی، وزیر داخله (کشور) طالبان و رهبر شبکه حقانی، در مراسم حج واجب بود که خبر انتصاب عبدالقیوم روحانی به سمت استاندار خوست در شرق افغانستان منتشر شد. عبدالقیوم روحانی یکی از افراد نزدیک به رهبر طالبان است و این نخستین بار بود که استانداری در شرق افغانستان از افراد سراج‌الدین حقانی انتخاب نمی‌شد.
ملا هبت‌الله آخندزاده که تمام فرمان‌هایش از جمله انتصاب‌ها را شفاهی صادر می‌کند، با این انتصاب به‌نوعی نشان داد که در رژیم طالبان، تنها او همه‌کاره است.
سراج‌الدین حقانی به انتصاب عبدالقیوم روحانی واکنش علنی نشان نداد. او که در میان طالبان با لقب «خلیفه» مشهور است، یکی از جدی‌ترین رقبای ملا هبت‌الله آخندزاده به حساب می‌آید.
شبکه حقانی تحت رهبری سراج‌الدین حقانی با یگان انتحاری آن عامل «خونین‌ترین و پیچیده‌ترین» حملات انفجاری و انتحاری در دوران نظام جمهوری در افغانستان بود و نیروهای این شبکه و هوادارانشان اکنون خواستار ایفای نقش بیشتر در ساختارهای امنیتی، دفاعی، استخباراتی (اطلاعاتی) و اقتصادی رژیم طالبان‌اند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
رهبر طالبان سمت استانداری استان‌های کلیدی و پرجمعیت افغانستان را به افراد مورداعتمادش می‌دهد. ملا شیرین آخند، استاندار قندهار در جنوب، نوراحمد اسلام جار، استاندار هرات در غرب، حاجی یوسف وفا، استاندار بلخ در شمال، ملا عبدالاحد فضلی، استاندار فاریاب و حالا عبداالقیوم روحانی، استاندار خوست در شرق افغانستان است.
ملا هبت‌الله آخندزاده به لطف اختیارات زیادش در انتصاب افراد به سمت‌های مختلف، برای گسترش نفوذش بر مقام‌های محلی وفادار به شبکه حقانی و افراد ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی نخست‌وزیر و همچنین ملا یعقوب، وزیر دفاع این رژیم، تلاش بسیاری انجام داده است.
سه سال پس از سلطه مجدد طالبان بر افغانستان، ملا هبت‌الله آخندزاده برای نخستین بار در سفری دو هفته‌ای به استان‌های غربی، شمال غربی، شمالی و شمال‌شرق افغانستان رفت و با مقام‌های این گروه در این استان‌ها دیدار کرد، اما هیچ عکس و ویدیویی از این سفر منتشر نشد. طالبان گفتند که سفر رهبرشان از هفتم شهریور آغاز شد و ملا هبت‌الله از استان‌های هرات، بادغیس، فاریاب، جوزجان، سرپل، بلخ، سمنگان، بغلان، قندوز، تخار و بدخشان بازدید کرد.
رهبر طالبان با این کار برای رقبای پشتون‌تبار خط و نشان کشید که او تنها مقام دارای اختیارات گسترده در رژیم است و هر وقت بخواهد، از طریق زمینی به همه استان‌ها سفر می‌کند. گفته می‌شود رهبر طالبان تحت محافظت حلقه‌ای از نیروهای فدایی و انتحاری نزدیک به خود قرار دارد. طی یک سال گذشته، افراد نزدیک به رهبر طالبان از جمله خالد حنفی، وزیر امر به معروف و نهی از منکر، به این استان‌ها سفر کردند، تا زمینه سفر ملا هبت‌الله را فراهم کنند.
برخی منابع به ایندیپندنت فارسی گفتند که ملا هبت‌الله آخندزاده در سفرهای استانی برای جلب حمایت بیشتر نیروهای نظامی و سران اقوام، به آنها پول داده است. مثلا قاری گل‌حیدر شفق، استاندار جوزجان، چند صد هزار افغانی از رهبر طالبان دریافت کرد تا میان فرماندهان و نیروهایش توزیع کند، اما او این پول را بین نزدیکان و دوستانش پخش کرد.
طالبان منابع درآمدهایشان را مشخص نمی‌کنند و درباره میزان مالیات جمع‌آوری‌شده، استخراج معادن و دیگر منابع حکومتی به مردم حساب پس نمی‌دهند و دست رهبر طالبان هم برای دریافت پول از وزارت مالیه/خزانه‌داری این رژیم کاملا باز است.
رهبر طالبان با فرماندهان و مقام‌های ارتش، پلیس و سازمان استخبارات (اطلاعات) این گروه هم ارتباط برقرار کرده و افراد معتمدش را در آنجاها نیز منصوب کرده است. او برای رقابت با سراج‌الدین حقانی که یگان انتحاری شبکه حقانی را در اختیار دارد، به تاج‌میر جواد، معاون استخبارات طالبان، دستور داد که به نیروهای انتحاری این گروه تاکید کنند گوش به زنگ او باشند و برای دفاع از «امارت اسلامی» و رهبر طالبان فداکاری کنند.
رهبر طالبان برای تضعیف قدرت پشتونتباران رقیبش از جمله سراج‌الدین حقانی، ملا یعقوب، فرزند ملا عمر، بنیان‌گذار طالبان و ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی نخست‌وزیر، تلاش می‌کند. او همچنین جایگاه نظامی طالبان غیرپشتون‌تبار را به پایین‌ترین حد تنزل داده است.
به‌تازگی صلاح‌الدین ایوبی، برجسته‌ترین فرمانده ازبک‌تبار طالبان، از عضویت در «امارت اسلامی طالبان» استعفا کرد. صلاح‌الدین ایوبی پس از فرار اشرف غنی از افغانستان، جز نخستین گروه‌های طالبان بود که در ۱۵ اوت ۲۰۲۱ به ارگ ریاست‌جمهوری داخل شد. او در میان طرفدارانش به «فاتح ارگ» مشهور شد و امیدوار بود که در یکی از مسندهای مهم نظامی یا امنیتی گمارده شود، اما رهبر طالبان او را ابتدا معاون فرمانده ارتش در استان پکتیا، سپس معاون وزارتخانه احیا و توسعه روستاها کرد و بعد فرمانده پلیس استان زابل شد و به این ترتیب قدرت نظامی صلاح‌الدین ایوبی افول کرد.
قدرت نظامی قاری فصیح‌الدین فطرت، رئیس ستاد ارتش طالبان هم که تاجیک‌تبار است، به مرور زمان کاهش یافت.
هبت‌الله آخندزاده پس از کشته شدن اختر محمد منصور در مه ۲۰۱۶ حین بازگشت از ایران در پاکستان در اثر حمله هواپیمای بدون سرنشین آمریکایی رهبر طالبان شد. او تا پیش از انتخاب شدن به‌عنوان رهبر طالبان در هیچ فعالیت نظامی و سیاسی گروه طالبان دخالت نداشت و تنها به‌عنوان عالم دینی در میان طالبان شناخته می‌شد، اما با روی کار آمدن رژیم طالبان روز‌به‌روز کوشید قدرتش را افزایش دهد.
