روز ۱۸ آذر، شورشیان سوری سقوط بشار اسد را اعلام کردند، کمتر از دو هفته پس از حملهای سریع که به دههها حکومت خانواده اسد پایان داد.
صبح روز ۱۹ آذر، وقتی مردم سوریه در کشوری بدون خاندان اسد چشم گشودند، پرچمهای شورشیان جای پوسترهای بشار اسد را گرفته بودند که پیشتر در هر گوشهوکنار کشور دیده میشد. این تحول ممکن است به تغییر بزرگی منجر شود: یک پرچم رسمی جدید برای کشوری که در طول تاریخ خود چندین بار پرچمش را تغییر داده است.
پرچم فعلی سوریه
پرچم فعلی سوریه از سال ۱۹۸۰ بهکار گرفته شده و اشارهای به اتحاد عربی دارد. رنگهای این پرچم هرکدام معانی خاصی دارند:
قرمز: خون ریختهشده در راه آزادی سوریها
سفید: آیندهای صلحآمیز
ستارههای سبز: نمایانگر سوریه و مصر – دو کشور بنیانگذار جمهوری متحده عربی
سیاه: نماد سرکوبی که اعراب متحمل شدهاند
پرچم سوریه بین سالهای ۱۹۵۸و ۱۹۶۱(به عنوان بخشی از جمهوری متحده عربی ) و از سال ۱۹۸۰ تا زمان سقوط رژیم اسد
این پرچم نخستینبار در سال ۱۹۵۸ پذیرفته شد، زمانی که سوریه از نفوذ اروپاییها رهایی یافت و تصمیم گرفت جمهوری متحده عربی را با مصر تشکیل دهد. این کشور بین سالهای ۱۹۶۱ تا ۱۹۸۰ سه بار پرچم خود را تغییر داد تا سرانجام به طراحی فعلی رسید. با این حال، با برکناری بشار اسد، احتمال دارد این پرچم نیز تغییر کند.
پرچم شورشیان سوریه که اکنون به نماد اعتراض و تغییر در این کشور تبدیل شده است، ریشههای عمیقی در تاریخ عرب دارد. این پرچم بر اساس تاریخ اعراب طراحی شده که چهار رنگ سیاه، سبز، سفید و قرمز دارد. این رنگها نمایانگر چهار سلسله بزرگ در تاریخ اعراب هستند: عباسیان، فاطمیان، امویان و هاشمیان.
داستان پرچمهای سوریه
در سالهای ۱۹۵۸ تا ۱۹۶۱، سوریه بخشی از جمهوری متحده عربی بود. اتحادی که میان مصر و سوریه ایجاد شد. پرچم این اتحاد که به دست جمال عبدالناصر، رئیسجمهور وقت مصر طراحی شده بود، از نوارهای قرمز، سفید و سیاه و دو ستاره سبز تشکیل میشد. این دو ستاره نماد مصر و سوریه بودند. این پرچم با قوانین جدیدی معرفی شد که هدف آن ایجاد هویت عربی گستردهتر بود.
پس از خروج سوریه از جمهوری متحده عربی در ۲۸ سپتامبر ۱۹۶۱، پرچم استقلال پیشین دوباره بهکار گرفته شد تا ارتباط سوریه با اتحاد شکستخورده قطع شود.
پس از کودتای بعثیها در سال ۱۹۶۳، پرچم جدیدی توسط شورای فرماندهی انقلابی سوریه پذیرفته شد. این پرچم مشابه پرچم جمهوری متحده عربی بود، اما دو ستاره به سه ستاره تغییر یافت تا نمایانگر اتحاد سوریه، عراق و مصر باشد. این سه ستاره همچنین سه رکن اساسی ایدئولوژی بعثی را نشان میداد: وحدت، آزادی و سوسیالیسم.
پرچم سوریه بین سالهای ۱۹۶۳ تا ۱۹۷۲
در ۱ ژانویه ۱۹۷۲، حافظ اسد پرچم جدیدی را معرفی کرد که نمایانگر اتحاد سوریه با مصر و لیبی در قالب فدراسیون جمهوریهای عرب بود. در این پرچم، ستارههای سبز با «شاهین قریش» (نماد قبیله پیامبر اسلام) جایگزین شدند. شاهین روبانی را در بر داشت که نام این فدراسیون روی آن نوشته شده بود.
پرچم سوریه از ۱۹۷۲ تا ۱۹۸۰
این پرچم در طول جنگ یوم کیپور در سال ۱۹۷۳ نیز استفاده شد. هرچند این فدراسیون در سال ۱۹۷۷ منحل شد، سوریه تا سال ۱۹۸۰ همچنان از این پرچم استفاده میکرد.
در ۲۹ مارس ۱۹۸۰، پرچم دو ستاره مجدداً بهکار گرفته شد. این تغییر با هدف تأکید بر تعهد سوریه به وحدت عربی انجام شد و تا سقوط حکومت بشار اسد در سال ۲۰۲۴ همچنان نماد رسمی کشور باقی ماند.
آینده پرچم سوریه
با سقوط رژیم اسد، پرچم شورشیان اکنون در سراسر سوریه دیده میشود و در جشنهای بینالمللی نیز به اهتزاز درآمده است. احتمال دارد این پرچم به زودی به نماد رسمی سوریه تبدیل شود و دوران جدیدی را برای این کشور رقم بزند.
روز یکشنبه، زمانی که شورشیان در تلویزیون دولتی سوریه اعلام کردند که عمر حکومت۵۰ ساله خاندان اسد به پایان رسیده است، پرچمهای سبز، سفید، سیاه و قرمز مخالفان در سراسر کشور دیده شد. این پرچم جدید در جشنهای خیابانی سوریان در تبعید در آلمان، ترکیه و یونان نیز نمایان شد، جایی که هزاران نفر از جمعیت شادمان پرچمهای مخالفان سوری را تکان میدادند.
در آتن، حامیان شورشیان وارد سفارت سوریه شدند و پرچم مخالفان را از بالای ساختمان برافراشتند. به گزارش رویترز، پلیس چهار نفر را بازداشت کرد اما پرچم همچنان در اهتزاز باقی ماند.
پرچم شورشیان و مفهوم استقلال
پرچم شورشیان تفاوت عظیمی با پرچم فعلی سوریه ندارد. این پرچم دارای سه رنگ سبز در بالا، سفید در وسط و سیاه در پایین است و سه ستاره قرمز در وسط آن قرار دارند.
این پرچم نسخهای اصلاحشده از پرچم استقلال است که برای اولین بار در سال ۱۹۳۲، زمانی که سوریه از فرانسه استقلال یافت، استفاده شد. مخالفان اسد پرچمشان را بهعنوان نمادی از استقلال از حکومت اسد انتخاب کردهاند.
با این تغییرات، پرچم شورشیان ممکن است به نمادی رسمی تبدیل شود که دوران جدیدی را برای سوریه آغاز میکند.