بسیاری می‌گویند سخنان دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، فقط یک هیاهو است. اما نظر من به‌طور خلاصه، این است که ترامپ می‌تواند هر چیزی باشد، حتی یک بمب صوتی یا بمب مخرب.

واقعیت این است که در حال حاضر، ما چهار سال احتمالا ناهنجار پیش رو داریم و ممکن است با همان کابوسی که از آن می‌ترسیم، مواجه شویم. فلسطینی‌ها بدون سرزمین باقی خواهند ماند و شاید رویای آن‌ها برای تشکیل کشور فلسطین محقق نشود. سیاست‌های ترامپ ممکن است به یک جنگ منطقه‌ای خطرناک با ایران منجر شود یا زمینه را برای تحقق صلحی فراهم کند که به ۴۰ سال جنگ و تنش عرب‌ها و غرب با ایران پایان دهد. این سیاست‌ها همچنین ممکن است به سقوط رژیم‌ها و گسترش هرج‌ومرج بینجامد یا منطقه را به سمت صلح و ثبات سوق دهد.

این اغراق و گزافه‌گویی نیست؛ زیرا ترامپ شخصیتی پیش‌بینی‌ناپذیر است و هرگز نمی‌توان اظهارات او را چه جدی و چه شوخی، نادیده گرفت. درست همان‌طور که ابوطیب متنبی، شاعر بزرگ عرب، می‌گوید: «وقتی دندان‌های نیش شیر را دیدی، گمان مبر که شیر در حال لبخند زدن است.»

ترامپ پیش از اینکه ۱۰۰ روز اول کارش را تمام کند، شماری از رهبران اداره تحقیقات فدرال (اف‌بی‌آی) را برکنار کرد، فعالیت‌های سازمان توسعه بین‌المللی ایالات متحده را به حالت تعلیق درآورد و ۱۰ هزار تن از کارکنان آن را به مرخصی فرستاد، تمامی کمک‌های آمریکا به جهان را متوقف کرد و از سازمان بهداشت جهانی خارج شد.

علاوه بر آن، هواپیماهای ترابری نظامی آمریکا در اقدامی بی‌سابقه، انتقال پناهجویان غیرقانونی به خارج از ایالات متحده را آغاز کردند و روسای‌جمهوری کشورهای آمریکای لاتین به پذیرایی از پناهجویان مزبور مجبور شدند. نخست‌وزیر کانادا حدود ۲۵۰ هزار سرباز و مرزبان به نوار مرزی کانادا و ایالات متحده فرستاد تا از عملیات احتمالی قاچاق و عبور غیرمجاز از مرز جلوگیری کنند. کشور مکزیک هم تدابیر مشابهی اتخاذ کرد. کشورهای اروپایی هم به منظور بحث در مورد تصمیم ترامپ برای پایان حمایت از اوکراین و افزایش تعرفه‌های گمرکی بر کالاهای اروپایی، در بروکسل، پایتخت اتحادیه اروپا جلساتی برگزار کردند.

اگر اقدام‌های یادشده شخصیت ترامپ و شیوه مدیریت او را تاکنون آشکار نکرده باشد، تصمیم‌های آینده و بزرگ‌تر ترامپ به‌زودی از این واقعیت پرده برخواهد داشت.

پیش از ورود بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل به واشینگتن، ترامپ ممنوعیت فروش بمب‌های دو هزار پوندی (بیش از ۹۰۰ کیلوگرمی) به اسرائیل را که دولت جو بایدن، رئیس‌جمهوری سابق آمریکا، اعمال کرده بود، لغو کرد. ترامپ همچنین اعلام کرد که برای جلوگیری از فروش نفت ایران به کشورهای دیگر، هر کاری لازم باشد، انجام خواهد داد.

پس از آشنایی با شخصیت رئیس‌جمهوری آمریکا که نسبت به دوره قبل قوی‌تری شده است، باید مسائلی را که ترامپ با آن‌ها برخورد خواهد کرد بازبینی کنیم.

اگرچه ترامپ بارها تاکید کرده است که علیه دشمنان و مخالفان از گزینه نظامی استفاده نمی‌کند، امتناع از معامله با ترامپ هزینه سنگینی به همراه دارد، زیرا او به هر حال می‌تواند به مخالفانش آسیب برساند.

ترامپ دو نوع سلاح در دست دارد؛ سلاح اول اقتصادی و مالی و به صورت افزایش تعرفه‌های گمرکی و توقف کمک‌ها است. خوشبختانه صادرات کشورهای عربی به آمریکا محدود است، اما کشورهای عربی که از کمک‌های آمریکا بهره‌مند می‌شوند، اگر قصد همکاری با ترامپ ندارند، باید در مواضعشان بازنگری کنند و به حمایت جایگزین از کشورهای دیگر هم امیدوار نباشند؛ به‌ویژه اینکه ترامپ دولت‌ها و بانک‌های بین‌المللی را که با کشورها و نهادهای تحریم‌شده همکاری کنند، مجازات می‌کند.

سلاح دوم سیاسی است، زیرا نیروهای مخالف مانند اخوان‌المسلمین اغلب از اختلاف با ترامپ بهره‌جویی می‌کنند و ممکن است از فضای سیاسی تنش‌آلود سوءاستفاده کنند. این نیروها سعی خواهند کرد با راه‌اندازی کارزارهای تبلیغاتی، مردم را علیه سیاست‌های واشینگتن تحریک کنند و دولت‌های عربی را در عرصه تعامل با ترامپ به چالش بکشند. از سوی دیگر، ممکن است برای به چالش کشیدن دولت‌های عربی، خود را به دولت ترامپ نزدیک‌تر کنند و مانند سال ۲۰۱۱ از نزدیکی با واشینگتن برای تحقق اهداف خود سود ببرند.

در حال حاضر، دو موضوع اصلی پیش روی ترامپ برخورد با جمهوری اسلامی و مسئله فلسطین است، اما بحران‌های دیگری هم در سطح منطقه به دو موضوع یادشده مرتبطند که از جمله می‌توان به تهدید حوثی‌های یمن و تحولات سوریه، لبنان و عراق اشاره کرد.

اگر اسرائیل به نابودی توانایی‌های هسته‌ای ایران مصمم باشد، باید منتظر بماند تا تلاش‌های ترامپ برای مذاکره با جمهوری اسلامی که به‌زودی آغاز می‌شود، شکست بخورد؛ به‌ویژه اینکه همکاری رهبری جمهوری اسلامی با ترامپ تعجب‌آور نیست، زیرا جمهوری اسلامی در پی نابودی حماس و حزب‌الله و سرنگونی رژیم بشار اسد در سوریه، بیش از نیمی از قدرت خارجی خود را از دست داده است. علاوه بر آن، تصمیم ترامپ برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران ضربه سختی به اقتصاد آن می‌زند و رژیم جمهوری اسلامی را تحت فشارهای بیشتری قرار می‌دهد.

این احتمال هم وجود دارد که ترامپ تهدید حمله اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای ایران را روی میز بگذارد و در نتیجه، جمهوری اسلامی تمامی کارت‌هایی را که قصد داشت در مذاکره از آن‌ها استفاده کند، از دست بدهد. با این حال، موضوع فوری و جدی که توجه همه را به خود جلب کرده، پروژه ترامپ برای تخلیه نوار غزه است.

برگرفته از روزنامه الشرق‌الاوسط