مریم (نام مستعار) هر بار که می‌خواهد گیتار بنوازد، با ترس و نگرانی به طبقه سوم خانه‌شان می‌رود و تمام در و پنجره‌ها را می‌بندد تا مبادا صدای سازش به بیرون درز کند. او سه سال و نیم است که به همین شیوه گیتار می‌نوازد، گاهی تنها و گاهی در میان حلقه‌ای از دوستان مورداعتمادش.  

ایندیپندنت فارسی به دلیل مسائل امنیتی، محل زندگی این نوازنده گیتار را ذکر نمی‌کند.   

یک سال پیش از سقوط افغانستان به دست طالبان، مریم که دیگر نمی‌توانست برای خریدن گیتار بیشتر صبر کند و از کودکی رویای نوازندگی داشت، بالاخره توانست گیتاری برای خود بخرد. اما شادی‌ او دوامی نداشت و با روی کار آمدن طالبان، زندگی برای او و دیگر هنرمندان بسیار دشوار شد.  

مریم برای آنکه گیتارش از بازرسی‌های خانه‌به‌خانه طالبان در امان بماند، آن را در حیاط خانه‌ زیر خاک پنهان کرد. او به ایندیپندنت فارسی گفت: «تقریبا یک سال پیش، طالبان خیلی بازرسی‌های خانه‌به‌خانه انجام می‌دادند. من گیتارم را با پلاستیک و پارچه پوشانده بودم و آن را در حیاط خانه خاک کردم تا به دست طالبان نیفتد. آن‌ها خانه ما را کاملا زیرورو کردند، اما خوشبختانه نتوانستند گیتار را پیدا کنند.»  

پدر مریم بارها به او هشدار داده است که دست از نوازندگی بکشد تا مبادا بازداشت شود، اما او همچنان اصرار دارد که به گیتار زدن ادامه دهد: «پدرم خیلی از طالبان می‌ترسد و به من می‌گوید که اگر طالبان گیتارت را ببینند، تو را بازداشت می‌کنند یا شاید بکشند. موسیقی برای آن‌ها حرام است.»  

پیش از بازگشت طالبان به قدرت، آموزش موسیقی در بسیاری از خانواده‌های افغان تابو بود. مریم نیز به‌سختی توانست رضایت خانواده‌اش را جلب کند. او می‌گوید: «من با پولی که پس‌انداز کرده بودم، برای خودم گیتار خریدم. پدر و مادرم می‌گفتند گیتار زدن بد است و اجازه نمی‌دادند. من خیلی التماس کردم و به آن‌ها قبولاندم که بین نوازندگی مردان و زنان هیچ فرقی نیست. اما فکرش را هم نمی‌کردم که طالبان دوباره به قدرت برگردند و ما زنان را از تمام حقوقمان محروم کنند.»  

با فروپاشی حکومت افغانستان، بسیاری از هنرمندان این کشور را ترک کردند، اما مریم که در افغانستان مانده، برای ادامه یادگیری به یوتیوب روی آورده است و از آموزش‌ آنلاین برای تقویت مهارت‌هایش استفاده می‌کند.  

پس از سقوط کابل در اوت ۲۰۲۱، تمامی فروشگاه‌ها و کارگاه‌های ساخت و تعمیر ساز بسته شدند و خریدوفروش آلات موسیقی مخفیانه و با ترس فراوان انجام می‌شود. مریم نیز بسیار مراقب است مبادا گیتارش آسیب ببیند، چرا که تعمیر آن تقریبا غیرممکن شده است.  

یکی از استادان موسیقی در افغانستان به ایندیپندنت فارسی گفت که پس از تسلط طالبان تمام شاگردان دخترش را مرخص کرده است. او گفت: «وقتی طالبان آمدند، من هم دفترم را تعطیل کردم و تمام آلات موسیقی‌ام را در خانه خود و دوستانم پنهان کردم. به شاگردان دختر هم گفتم که دیگر برای یادگیری موسیقی نزد من نیایند. این هم برای من خطر دارد و هم برای آن‌ها.»  

طالبان موسیقی را در چارچوب شریعت «حرام» می‌دانند و هشدار داده‌اند که هیچ‌کس حق آوازخوانی و نوازندگی ندارد. وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان چندین بار آلات و ادوات موسیقی را ضبط و آتش زده است.  

افغانستان در حال حاضر تنها کشور جهان است که در آن موسیقی ممنوع است؛ وضعیتی که یادآور نخستین دوره حاکمیت طالبان بین سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ است. بسیاری از هنرمندان و نوازندگان افغانستان این کشور را ترک کرده‌اند و کسانی هم که مانده‌اند، یا سکوت کرده‌اند یا مخفیانه به هنرشان ادامه می‌دهند.  

مریم همچنان با ترس و پنهان‌کاری گیتار می‌نوازد؛ در اتاقی بسته و دور از چشم طالبان. او امید دارد که روزی بتواند بدون واهمه از سرکوب، آزادانه ساز بزند اما تا آن روز، نوای موسیقی در افغانستان همچنان خاموش خواهد ماند.