احداث سرویس بهداشتی در حریم شهر باستانی شوش

علاوه بر تعرض به عرصه و حریم، شوش به‌عنوان منطقه‌ای با تاریخ هزاران‌ساله با تهدیدهای متعددی روبرو است

نمایی از کاخ آپادانا در شهر باستانی شوش‌ــ ایرنا

مجتبی گهستونی، فعال میراث فرهنگی که پیش‌‌تر از ساخت‌وساز در عرصه «ویندی پارک» شهر باستانی شوش خبر داده بود، با انتشار تصاویری جدید از ساخت سرویس بهداشتی در تپه باستانی شوش و حفاری‌های جدید در این محوطه جهانی پرده برداشت.

بر اساس گزارش میراث خبر، این سرویس بهداشتی تازه‌تاسیس در ابعاد ۲.۵ در هشت متر، با هدف ساخت‌وسازهای تدریجی در این تپه باستانی احداث شده است.

گهستونی همچنین از قطعه‌بندی‌های انجام‌شده در تپه موسوم به «فنی و حرفه‌ای» شوش خبر داد و در گزارشی نوشت: «این تپه باستانی را قطعه‌بندی کرده‌اند تا در نهایت دیگر اقدام‌های عمرانی را انجام دهند.»

این فعال میراث فرهنگی در شهریورماه امسال نیز خبر داد که ساخت‌وسازهایی در منطقه ویندی پارک شهر باستانی شوش در حال اجرا است. با این‌ حال، یگان حفاظت میراث‌فرهنگی این شهر که جزو میراث جهانی محسوب می‌شود، به میدان نیامده و مانع این ساخت‌وسازها نشده است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

این در حالی است که محوطه باستانی ویندی پارک در حریم محوطه میراث جهانی شوش قرار دارد و طبق ضوابط، عرصه شوش مشمول قوانین ناظر بر این محوطه است.

طبق گمانه‌زنی‌های سال ۱۳۶۹ که دکتر مهدی رهبر انجام داد، این محوطه نشان‌دهنده استقرار دوره‌های عیلامی، اشکانی و ساسانی است. در این تپه همچنین کتیبه‌های عیلامی و دفینه‌هایی مربوط به دوره‌های اشکانی و ساسانی مشاهده شده است. باستان‌شناسان حتی دوره اسلامی این محوطه را نیز «غنی» ارزیابی کرده‌اند.

ماجرای تعرض به عرصه و حریم شهر باستانی شوش به دهه ۱۳۷۰ بازمی‌گردد که طبق تفاهم‌نامه‌ای با میراث فرهنگی، شهرداری شوش اجازه یافت سطح تپه باستانی شوش را چمن‌کاری کند.

در همان زمان، مدیران وقت میراث فرهنگی مدعی شدند که برای حفظ این محوطه باستانی که روی تپه قرار دارد و جلوگیری از تخریب آن به دست حفاران غیرمجاز، مدیریت آن را با شرایطی به شهرداری سپرده‌اند، اما همین تفاهم‌نامه بعدها به فرصتی برای شهرداری تبدیل شد تا برای دخل‌وتصرف‌هایی مانند درخت‌کاری، پیاده‌روسازی، ساخت حمام و سرویس بهداشتی در این منطقه خیز بردارد. در حالی است که طبق توافق، تنها می‌توانست از این محوطه برای فضای سبز استفاده کند و حق تغییر کاربری آن را نداشت.

شهرداری همچنین متعهد بود هر زمان نیاز بود این محوطه را برای فعالیت‌های علمی و باستان‌شناسی در اختیار میراث فرهنگی بگذارد. با این حال، به تعهدش عمل نکرد و حالا نیز برخی اعضای شورای شهر مدعی‌اند که تمام اقدام‌های انجام‌شده در این محوطه باستانی با هماهنگی میراث فرهنگی بوده است.

شوش یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین شهرهای تاریخی ایران و جهان است که در استان خوزستان، در جنوب غربی ایران، قرار دارد. این شهر به‌عنوان پایتخت چندین تمدن باستانی از جمله عیلامیان، هخامنشیان و ساسانیان، شناخته می‌شود و در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.

یکی از ویژگی‌های اصلی شوش تپه‌های باستانی آن است که آثاری از تمدن‌های مختلف دارد. در این تپه‌ها، بقایای بناهای مذهبی، مسکونی و حکومتی از دوره‌های مختلف تاریخی ایران از جمله دوره‌های عیلامی، هخامنشی و ساسانی، کشف شده است. گنجینه‌های تاریخی و باستانی شوش شامل مجموعه‌هایی مانند معبد آناهیتا، مقبره داریوش بزرگ و کاخ‌های ساسانی هم تاریخ پرقدرت و پویای این شهر را در دوره‌های مختلف نشان می‌دهند. با این حال، باستان‌شناسان می‌گویند کاوش‌ها در این منطقه باستانی می‌تواند سال‌ها ادامه یابد.

شوش، یکی از مراکز گردشگری مهم ایران است و با وجود اینکه سالانه گردشگران زیادی از آن بازدید می‌کنند، در زمینه حفاظت و نگهداری با چالش‌هایی مواجه است؛ به‌ طوری‌ که بسیاری از سایت‌های تاریخی این منطقه در معرض تهدیدهای مختلف قرار دارند.

علاوه بر تعرض به عرصه و حریم این محوطه و توسعه نامتوازن شهری، شوش به‌عنوان منطقه‌ای با تاریخ هزاران‌ ساله، با تهدید‌هایی همچون تغییرات اقلیمی، حفاری‌های غیرمجاز، سرقت آثار تاریخی، کمبود منابع مالی برای نگهداری و مرمت، و گردشگری بی‌ضابطه روبرو است.

بیشتر از فرهنگ و هنر