بیماری‌های ناشی از غذا می‌توانند به پیامدهای مرگبار و بیماری‌های مهلکی منجر شوند که ممکن است بسیار طولانی‌تر از حالت تهوع اولیه ادامه یابند.

این بیماری که با نام مسمومیت غذایی نیز شناخته می‌شود، اغلب در اثر مصرف مواد غذایی یا نوشیدنی‌هایی ایجاد می‌شود که با مواد شیمیایی یا میکروب‌ها آلوده شده‌اند. هر ساله ۴۸ میلیون نفرــ یعنی یک نفر از هر شش آمریکایی‌ــ به بیماری‌های ناشی از غذا مبتلا می‌شوند و سه هزار نفر جانشان را از دست می‌دهند.

پژوهشگران دریافتند که از ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۸، هر سال ۳۱ میکروارگانیسم اصلی ایجادکننده بیماری عامل ۹.۴ میلیون مورد بیماری ناشی از غذا بوده‌اند. بیش از نیمی از این موارد به دلیل نوروویروس بوده؛ ویروسی که اخیرا در سراسر کشور [آمریکا] گسترش یافته است.

پژوهشگران می‌گویند قرار گرفتن در معرض بیماری‌های ناشی از غذا می‌تواند باعث بروز بیماری‌های خودایمنی شود. بیماری‌های خودایمنی زمانی رخ می‌دهند که دستگاه ایمنی بدن به‌جای اینکه از بدن در برابر بیماری و عفونت دفاع کند، به‌اشتباه به سلول‌ها یا اندام‌های سالم حمله می‌کند.

در اینجا آنچه باید درباره ارتباط بیماری‌های ناشی از غذا با این بیماری‌های [خود ایمنی] بدانید، آورده شده است.

بیماری‌های ناشی از غذا و بیماری‌های خودایمنی چگونه به یکدیگر ارتباط دارند؟

پژوهشگران می‌گویند افراد ممکن است دچار پیامدهای پس از مسمومیت غذایی شوند.

این وضعیت با عنوان «عوارض بلندمدت» شناخته می‌شود و بر اساس پژوهش‌های پیشین مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، تخمین زده می‌شود که هر سال بیش از ۲۰۰ هزار آمریکایی به آن مبتلا می‌شوند.

انسان‌ها می‌توانند به عوارض بلندمدت دچار شوند‌ــ که ممکن است سال‌ها طول بکشد تا در بدن ظاهر شوندــ و در نتیجه، مشکلات نگران‌کننده‌ای مانند سندرم روده تحریک‌پذیر، آرتریت واکنشی و سندروم گیلن‌ــ‌باره را تجربه کنند. سندروم گیلن‌ــ‌باره در موارد نادر ممکن است به فلج تقریبا کامل منجر شود و آرتریت التهابی و سندرم روده تحریک‌پذیر می‌توانند فرد را دچار ناراحتی مادام‌العمر کنند.

وزارت کشاورزی بیان می‌کند: «بیماری ناشی از غذا می‌تواند بسیار فراتر از یک تب کوتاه‌مدت و ناراحتی معده باشد. افرادی که خطر چند روز ناراحتی را می‌پذیرند، ممکن است به پذیرش خطر بیماری طولانی‌مدت، آسیب دائمی یا بیماری عودکننده و مزمن تمایلی نداشته باشند.»

کدام پاتوژن‌ها در این مسئله دخالت دارند؟

باکتری‌ها و ویروس‌ها شایع‌ترین علل مسمومیت غذایی به شمار می‌روند. بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، بیش از ۲۰۰ بیماری در اثر مصرف غذای آلوده ایجاد می‌شوند. بیماری‌های ناشی از غذا که میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا، که به پاتوژن نیز شناخته می‌شوند، آن‌ها را ایجاد می‌‌کنند، ممکن است خفیف باشند، اما همچنان خطر عوارض بلندمدت وجود دارد.

چند پاتوژن با بیماری‌های خودایمنی ارتباط دارند.

عوامل‌ بیماری‌زای ناشی از غذا از جمله ای‌کولی (E. coli)، یرسینیا (Yersinia)، سالمونلا (Salmonella)، کمپیلوباکتر (Campylobacter)، شیگلا (Shigella)، نوروویروس (norovirus)، ژیاردیا (Giardia) و تریشینلا (Trichinella) با موارد سندروم روده تحریک‌پذیر ارتباط دارند. این بیماری مزمن بر دستگاه گوارش تاثیر می‌گذارد.

این پژوهش‌ می‌گوید که کمپیلوباکتر ممکن است در افراد مستعد به سندروم روده تحریک‌پذیر، به پیشرفت بیماری سلیاک منجر شود.

کمپیلوباکتر، ای‌کولی، سالمونلا، شیگلا و یرسینیا نیز با آرتریت واکنشی ارتباط دارند.

کمپیلوباکتر که معمولا از طریق گوشت مرغ خام یا نیم‌پز گسترش می‌یابد، یک عامل شناخته‌شده در بروز سندروم گیلن‌ــ‌باره است.

برخی دانشمندان حتی یک پروتئین سالمونلا را با سندروم آلزایمر و سندروم پارکینسون مرتبط دانسته‌اند.

آیا در معرض خطر قرار دارم؟

از نظر فنی، بله. هر فردی ممکن است به وضعیتی دچار شود که به بیماری خودایمنی منجر شود.

با این حال، برخی افراد بیشتر در معرض بیماری قرار دارند، از جمله کودکان خردسال، سالمندان، زنان باردار، زنان در دوره پس از زایمان و افرادی که دچار نقص سیستم ایمنی‌اند، به این معنا که سیستم ایمنی آن‌ها ضعف دارد.

چگونه می‌توانم از خود محافظت کنم؟

افراد می‌توانند با احتیاط و آگاهی از خطرات احتمالی برای سلامتی، از جمله اطلاع از فراخوان‌های غذایی، از خود در برابر بیماری‌های ناشی از غذا محافظت کنند. از مصرف غذاها و نوشیدنی‌هایی که به‌درستی پخته یا پاستوریزه نشده‌اند، خودداری کنید، زیرا هرگونه میکروب موجود در آن‌ها همچنان زنده است.

سازمان بهداشت عمومی کالیفرنیا توصیه می‌کند افراد برای جلوگیری از رشد میکروب‌ها، دست‌ها و سطوح را با آب و صابون بشویند، مواد غذایی خام را از غذاهای آماده‌ای که قرار نیست پخته شوند، دور نگه دارند، غذا را تا دمای مناسب گرم کنند و بلافاصله آن را در یخچال قرار دهند.

پژوهش‌های دولتی نشان داده‌اند که شستن یا آبکشی گوشت یا مرغ، خطر آلودگی متقاطع در آشپزخانه را افزایش می‌دهد، که می‌تواند به بیماری‌های ناشی از غذا منجر شود.

فردی که گمان می‌کند ممکن است به بیماری ناشی از غذا مبتلا شده باشد، باید این موضوع را به اداره بهداشت محلی گزارش دهد، آزمایش انجام دهد و آنچه را در هفته گذشته خورده است، پیگیری کند.