برای نخستین‌بار، نام طالبان افغانستان از گزارش سالانه ارزیابی تهدیدات جامعه اطلاعاتی ایالات متحده که هر سال درباره تهدیدهای امنیت ملی این کشور منتشر می‌شود، ذکر نشده است. 

در این گزارش که روز سه‌شنبه ۵ فروردین (۲۵ مارس) منتشر شد، طالبان افغانستان،‌ گروهی که پس از حملات مرگبار ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، به اسامه بن لادن پناه داد و پس از بازگشت به قدرت نیز از ایمن الظواهری میزبانی کرد، به‌عنوان تهدیدی علیه امنیت ملی آمریکا نام برده نشده، اما تحریک طالبان پاکستان به دلیل «پیوندهای تاریخی با القاعده و حمایت‌های گذشته‌اش از عملیات علیه ایالات متحده» همچنان یک تهدید دانسته شده است.

در این گزارش، داعش خراسان «توانمندترین گروه تروریستی در جنوب آسیا» و تهدیدی جدی برای امنیت منطقه‌ و جهان معرفی شده است.

 نام طالبان افغانستان به‌عنوان گروهی که پس از خروج آمریکا از افغانستان بر این کشور مسلط است، در حالی از فهرست تهدیدکنندگان امنیت آمریکا حذف شده که بر اساس گزارش‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد، این گروه روابطش را با القاعده و دیگر گروه‌های تروریستی بین‌المللی حفظ و برای اعضا و فرماندهان این گروه‌ها پناهگاه امن فراهم کرده است. 

گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا با استقبال طالبان مواجه شده است. تلویزیون ملی افغانستان که تحت کنترل طالبان است، در گزارشی نوشت که «امارت اسلامی به جهان ثابت کرد که از خاک افغانستان، تهدیدی علیه هیچ کشوری وجود ندارد». این رسانه با اشاره به ذکر نشدن نام افغانستان و طالبان افغانستان در گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا، افزود: «این موضوع نشان می‌دهد آمریکا به این واقعیت پی برده است که افغانستان دیگر تهدیدی برای این کشور نیست.»

در گزارش‌های جامعه اطلاعاتی آمریکا که در سال‌های گذشته منتشر شدند، طالبان یکی از تهدیدهای جدی علیه امنیت آمریکا و جهان قلمداد شده بود. در این گزارش‌ها همچنین به‌ همکاری طالبان با سازمان‌های تروریستی بین‌المللی از جمله القاعده اشاره و از افغانستان به عنوان پناهگاه امن این گروه‌ها نام برده شده بود. هرچند سازمان‌های امنیتی آمریکایی گزارش جدیدی که نشان دهد القاعده در افغانستان حضور ندارد و خاک افغانستان منشا تهدید برای آمریکا نیست، منتشر نکرده‌اند، صرف ذکر نشدن نام افغانستان در گزارش جدید جامعه اطلاعاتی آمریکا، باعث خشنودی طالبان شده است. 

این گزارش در حالی منتشر شد که اوایل این هفته، سازمان پاداش برای عدالت و سازمان تحقیقات فدرال آمریکا هم نام‌ سراج‌الدین حقانی، یحیی حقانی و عبدالعزیز حقانی، از سران شبکه حقانی، را از فهرست افراد تحت تعقیب حذف کردند.

Gme0SnBbgAAMbl4.jpeg

هفته گذشته یک هیئت آمریکایی به رهبری آدم بوئلر، فرستاده رئیس‌جمهوری آمریکا در امور زندانیان، نیز در راس هیئتی به افغانستان سفر کرد. پس از سفر این هیئت که زلمی خلیلزاد، فرستاده پیشین آمریکا در امور صلح افغانستان نیز در آن حضور داشت، جورج گلزمن، شهروند آمریکایی، از زندان طالبان آزاد شد.

ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، روز سه‌شنبه به العربیه گفت در جریان سفر هیئت آمریکایی به کابل، از آنان خواسته شد سفارت آمریکا در واشنگتن را در اختیار این گروه بگذارند. هرچند هیئت آمریکایی جزئیات گفتگوها با طالبان را علنی نکرد، سخنگوی طالبان گفت که حذف نام سران این گروه از فهرست افراد تحت تعقیب، حاصل گفتگوهای این گروه با هیئت آمریکایی است.

داعش خراسان، قدرتمندترین گروه تروریستی در جنوب آسیا

در گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا، بدون اشاره به افغانستان و پاکستان که محل ظهور و فعالیت داعش خراسان‌اند، آمده است که این گروه به‌عنوان «شاخه‌ تهاجمی‌ گروه داعش» عمل می‌کند و طراحان مستقل آن تلاش خواهند کرد از طریق تبلیغات و ارتباطات آنلاین، حملاتی را علیه غرب، از جمله ایالات متحده، برنامه‌ریزی، تسهیل یا الهام‌بخشی کنند. در گزارش آمده است: «آن‌ها ممکن است از مسیرهای سفر آسیب‌پذیر نیز بهره‌برداری کنند.»

داعش خراسان سال ۲۰۱۴ از میان فرماندهان ناراضی طالبان افغانستان و پاکستان در روستاهای مرزی میان افغانستان و پاکستان ایجاد شد و با تصرف شماری از روستاها در شرق افغانستان، ده‌ها عضو طالبان را جذب کرد. 

در ارزیابی جامعه اطلاعاتی آمریکا، از گروه داعش و شاخه‌های آن در جنوب آسیا و آفریقا با عنوان «بزرگ‌ترین سازمان تروریستی اسلامی» یاد شده است. این گزارش می‌افزاید که به رغم کشته شدن سه رهبر اصلی داعش در سال‌های ۲۰۲۲، ۲۰۲۳ و ۲۰۲۵، این گروه همچنان «با بهره‌برداری از حملات پرسروصدا» جایگاهش را حفظ کرده است.

گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا به بازداشت شماری از متهمان به عضویت در داعش در خاک آمریکا اشاره و تاکید کرده است بازداشت یک شهروند افغانستان به نام نصیراحمد توحیدی در ماه اکتبر به اتهام برنامه‌ریزی برای حمله در روز انتخابات «توانایی داعش در الهام‌بخشی و تسهیل حملات در داخل آمریکا را نشان می‌دهد».

در گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا در مورد توانایی داعش خراسان آمده است: «داعش خراسان در جنوب آسیا توانمندترین شاخه برای اجرای حملات خارجی است و همچنان قصد دارد در جنوب و مرکز آسیا و فراتر از آن حملاتی انجام دهد، هرچند توانایی‌های آن متغیر است. حملات مرگبار داعش خراسان در روسیه و ایران در سال ۲۰۲۴ و دستگیری حامیان آن در اروپا و آمریکا، نشان‌دهنده گسترش ظرفیت این گروه در فراتر از جنوب آسیا است.»

در این گزارش، در مورد شاخه مرکزی داعش آمده است که رهبری این گروه تلاش خواهد کرد از سقوط رژیم اسد در سوریه برای احیای توانایی‌های عملیاتی خود، از جمله برنامه‌ریزی حملات خارجی و آزادسازی زندانیان برای بازسازی نیروهایش، بهره ببرد.

گزارش می‌افزاید که در سال ۲۰۲۴، سخنگوی داعش علنی به گسترش فعالیت این گروه در آفریقا افتخار کرده است. تعداد اعضای داعش در سومالی در یک سال گذشته دو برابر شده است. داعش غرب آفریقا بزرگ‌ترین شاخه از نظر تعداد حملات اعلام‌شده و داعش ساحل نیز در حال گسترش به سواحل غرب آفریقا است.

القاعده در تلاش برای هدف قرار دادن ایالات متحده است

با وجودی که ایمن الظواهری، رهبر پیشین القاعده، ژوییه ۲۰۲۲ در کابل و در پناهگاه متعلق به سراج‌الدین حقانی، رهبر شبکه حقانی و وزیر داخله طالبان، در حمله هوایی نیروهای آمریکایی کشته شد، در گزارش ارزیابی جامعه اطلاعاتی آمریکا به ارتباط طالبان و القاعده اشاره‌ای نشده است. با این حال، در این گزارش آمده که «القاعده همچنان درصدد هدف قرار دادن ایالات متحده و شهروندان آن از طریق شاخه‌های جهانی‌اش است».

این گزارش می‌افزاید برخی رهبران القاعده که همچنان در ایران به سر می‌برند، کوشیده‌اند از احساسات ضداسرائیلی به‌دلیل جنگ غزه استفاده و مسلمانان را برای حمله به اسرائیل و ایالات متحده تحریک کنند.

این گزارش از الشباب به‌عنوان بزرگ‌ترین و ثروتمندترین شاخه القاعده نام برده که بر حملات در سومالی به منظور تحقق اهداف منطقه‌ای‌اش تمرکز کرده است و به القاعده در خارج از سومالی کمک مالی می‌فرستد. این گروه همچنین در حال گسترش روابط با حوثی‌ها است که ممکن است آن را به سلاح‌های پیشرفته‌تری مجهز کند و تهدیدهای آن علیه منافع آمریکا در منطقه را افزایش دهد.