مردان هسته ای ایران، آنها که تیم مرکزی مذاکرات ایران با غرب را شکل داده بودند، ظریف، بعیدی نژاد، تخت روانچی امروز بار دیگر فراخوانده شده اند تا با توجه به تجربه و شناختی که از دیپلماسی غرب و دیپلماتهای غربی دارند، بار دیگر امکان گفتگویی همه جانبه را فراهم کنند.
آقای بعیدی نژاد به عنوان سفیر ایران در انگلستان منصوب شد اما آنقدر سیاست خارجی ایران در هر حوزه ای که روی آن انگشت بگذاریم دچار ضعف و تعلل است که موقعیت جدید آقای بعیدی نژاد نیز گره ای از مشکلات پیشین باز نکرد. کُرسی مهم دیگر به مجید تخت روانچی داده شد که ماه پیش به نیویورک و مقر سازمان ملل متحد اعزام شد تا در این وانفسای کش مکش بین ایران و آمریکا، بتواند در رسانه های آمریکایی حاضر شده و جلوی موج تبلیغات منفی را بگیرد.
رابطه خوب تیم مذاکره کننده هسته ای ایران با شبکه خبری ام اس ان بی سی آمریکا بود که این روزها آقای تخت روانچی را میهمان می سازد و البته که فعال کردن ارتباط رسانه ای جمهوری اسلامی که بعد از پایان مذاکرات تعلیق شده بود بخش دیگری از استراتژی وزارت خارجه ایران برای مقابله به تهدیدهای نظامی بوده است.
انتصابات مذاکره کنندگان پیشین هسته ای به عنوان سفرا و یا دیپلماتهای ارشد جهوری اسلامی، خبر از عزم تغییری می دهد که کم و کیف آن همچنان به عزم حفظ توافق هسته ای باز می گردد و اهمیتی که این توافقنامه برای نظام داشته و دارد هر چند که کتمان شود.
رییس جمهور آمریکا، دانالد ترامپ می گفت که توافق هسته ای با ایران بد است چرا که موضوعات متنوع درباره عملکرد منطقه ای ایران را در بر نگرفته و به همین دلیل باید گفتگوهایی جامع و هدفمند با ایران درباره تمامی مسائل داشته باشد.
هفته پیش نیز این رهبر ایران به صراحت گفت که درباره عمق نفوذ نظام در منطقه و برنامه موشکی مذاکره ای نمی کنند و با دولت فعلی آمریکا نیز گفتگو نخواهند کرد.
این بن بست سیاسی که تا امکان مخاصمه و درگیری نیز پیش رفت، تنها یک راه حل داشت و آن دیپلماسی فعال بود که به نظر می رسد بعد از تنش بالا، مذاکره کنندگان پیشین و دیپلماتهای ارشد را امروز به تکاپو بازداشته باشد. برای کاستن از شدت تنش ها، جمهوری اسلامی در صدد آن بر آمد تا این تضمین را به غرب بدهد که ایران علی رغم تمامی فشارهای اقتصادی و ناامید شدن از کمک اتحادیه اروپا برای اجرایی شدن برجام، از این توافقنامه خارج نخواهد شد.
آقای بعیدی نژاد سفیر ایران در انگلستان در گفتگو با بی بی سی گفت به رغم اینکه "خروج از برجام" به عنوان یک گزینه برای ایران مطرح است، اما در حال حاضر ایران چنین تصمیمی ندارد و به دنبال خروج از این توافق نیست.
گامی به عقب و هدفمند از آنچه که پشتر از این گفته بودند و رییس جمهور ایران تنها ۶۰ روز به اتحادیه اروپا فرصت ایجاد تسهیلات بانکی و فروش نفت ایران را داده بود اما به صراحت نگفته بود که تصمیم ایران پس از انقضای مهلت تعیین شده چیست.
تاکید بر متعهد بودن ایران بر این توافق نامه هرچند که بی اثر و یا کم اثر شده بود، همچنان چتر دفاعی حمایتی را برای ایران فراهم می کند که خروج از آن موقعیت نظام را بیشتر از ماندن در آن به خطر می اندازد.
بدیهی است که در چنین وضعیتی همانهایی که روزگاری نه چندان دور برای انجام توافق گرد آمده بودند امروز نیز به صورت غیر محسوسی فرا خوانده شده اند تا ماموریت خود را به پایان برسانند. پایان ماموریت تیم مذاکره کننده ایران در دوران مذاکرات هسته ای، عادی سازی رابطه با غرب بود و دعوت از سرمایه گذاران خارجی برای حضور در ایران. این فرصت همچنان در صورت مذاکره با آمریکا می تواند فراهم شود، اما نه در حد سران و آنگونه که آقای ترامپ می خواهد بلکه در حد ملاقات دیپلماتهای مقیم در کشورهای غربی و دیپلماتهای آمریکایی و گفته می شود که نمایندگانی از سنای آمریکا تلفنی با محمد جواد ظریف در روزهای گذشته گفتگو کرده اند.
به نظر می رسد که بر خلاف نظر آقای ترامپ که اشتیاق داشت تا با مقامات ایرانی تلفنی صحبت کند، ایرانی ها از کانال های دیگر این تماس تلفنی اما به شیوه خود، یعنی محرمانه، را بر قرار کرده باشند.
گام بعدی نشستی است با حضور وزاری خارجه آمریکا در سالگرد برجام، ۱۴ ژوئیه و شاید تا آن زمان مقدمات حضور نمایندگان آمریکا نیز در این نشست فراهم شود. سیاستی بینابین که نه مذاکره مستقیم با آمریکا در دستورکار آن قرار دارد و نه عدم تمکین از گفتگوی مصالمت آمیز.
