با کاهش بیشتر تقاضا از آغاز شیوع ویروس کرونا که باعث فروپاشی بازارهای نفت شد، قیمت نفت خام برنت روز چهارشنبه به پایین‌ترین حد ظرف ۲۱ سال گذشته رسید.

سقوط ۲۴ درصدی روز سه‌شنبه این شاخص بین‌المللی نفت خام، امروز هم ادامه یافت و قیمت هر بشکه به ۱۵.۹۷ دلار رسید که پایین‌ترین قیمت از ماه ژوئن ۱۹۹۹ است.

قیمت اصلی‌ترین شاخص نفت خام آمریکا که کارگزاری تگزاس غربی نام دارد، نیز با سقوط ۴ درصدی به ۱۱.۰۶ دلار برای هر بشکه رسید.

این رخداد چه تاثیری بر مصرف‌کنندگان خواهد داشت؟

کاهش قیمت نفت خام در آمریکا احتمالا تاثیر چندانی بر قیمت بنزین رانندگان بریتانیایی نخواهد داشت، ولی تاثیر سقوط قیمت نفت خام برنت ممکن است در پمپ بنزین‌های بریتانیا دیده شود. بر اساس ارقام و آمارهای دولت که روز سه‌شنبه منتشر شد، رانندگان کشور برای دوازدهمین هفته متوالی از کاهش قیمت سوخت بهره برده‌اند.

میانگین قیمت بنزین در پمپ بنزین‌های بریتانیا در حال حاضر ۱.۰۹ پوند برای هر لیتر است که پایین‌ترین قیمت از ماه مه ۲۰۱۶ است. گازوییل هم به طور میانگین به ۱.۱۶ پوند برای هر لیتر رسیده است که پایین‌ترین قیمت از ماه ژوئیه ۲۰۱۷ است.

با این حال، تغییرات جاری در بازارهای نفت چند هفته طول می‌کشد تا در قیمت‌های مشتریان انعکاس یابد و بیشتر هزینه‌های سوخت با مالیات و سایر هزینه‌های تولید و توزیع آن، جایگزین می‌شود.

از آنجا که میلیاردها نفر اکنون در خانه مانده‌اند و کمتر بیرون می‌روند، بسیاری از شهروندان احتمالا تاثیر قابل توجهی تجربه نخواهند کرد.

بنا بر آمار رسمی که روز چهارشنبه منتشر شد، قیمت سایر محصولات نیز در حال کاهش است. تورم کلی در قیمت سبد محصولات مشتریان از ۱.۷ درصد به ۱.۵ درصد کاهش یافته است که بخش اعظم آن به خاطر قیمت پایین‌تر سوخت و کاهش هزینه‌های صنعت پوشاک است.

فروشندگان پوشاک، لباس‌های خود را از قبل از قرنطینه نیز با تخفیف‌های متفاوت به فروش گذاشتند، چرا که شمار خریداران رو به افول بود. بسیاری از فروشندگان اکنون کوه‌هایی از لباس‌های تابستانه روی دست خود دارند که با خطر عدم فروش مواجه است. فروشگاه پریمارک روز سه‌شنبه گفت، حدود ۲ میلیارد پوند از محصولات در انبارها و قفسه‌های فروشگاه‌های این شرکت خاک می‌خورد. این فروشگاه زنجیره‌ای تاکنون ۲۴۸ میلیون پوند از لباس‌های بهاره و تابستانه را در فهرست لباس‌های غیر قابل فروش خود فهرست کرده است که در آمار فروش آن هم نمایان بود که از ۶۵۰ میلیون پوند در هر ماه به تقریبا صفر رسیده است.

چه آینده‌ای برای نفت خام در پیش خواهد بود؟

طی هفته‌های گذشته تقاضا برای نفت خام ۳۰ درصد کاهش داشته است، چرا که بخش‌هایی عمده از اقتصاد جهان به طور موقت تعطیل شده‌اند تا روند شیوع ویروس کرونا آهسته شود.

تعطیلی و سپس ازسرگشایی تولید و توزیع نفت خام هزینه بر‌می‌دارد، و این بدان معناست که تولیدکنندگان، همچنان به استخراج نفت خام ادامه خواهند داد.

این امر به سرعت ظرفیت انبارهای نفت را سرریز خواهد کرد که به ویژه در ایالات متحده مشهود است. قیمت نفت خام در ایالات متحده که بیشترین چاه‌های نفت را بر سطح زمین دارد، روز دوشنبه برای اولین بار در طول تاریخ منفی شد؛ یعنی به خریداران پولی هم پرداخت می‌شد تا نفت خام تحویل بگیرند، چرا که این نگرانی در بین بود که جایی برای ذخیره آن باقی نمانده باشد.

نفت خام برنت، که نزدیک به دریای شمال قیمت‌گذاری می‌شود، تا حدی از این سقوط تاریخی قیمت نفت خام بازارهای ایالات متحده در امان بوده است، چرا که با محدودیت‌هایی مشابه در زمینه ظرفیت ذخیره مواجه نیست. تولیدکنندگان نفت خام در دریا و چاه‌هایی که به دریا نزدیک‌تر هستند، دسترسی بیشتری به انبارهای ذخیره دارند.

اما کارشناسان هشدار داده‌اند که ناوهای شناور نفت‌بر هم در حال پر شدن هستند؛ البته به سرعتی آهسته‌تر از انبارهای روی زمین که تقریبا پر شده‌اند.

عرضه بیش از حد نفت خام نیز به نوبه خود مشکلی است که باعث شده است تا قیمت آن به سمت صفر و حتی در بعضی موارد پایین‌تر از آن سقوط کند. تولیدکنندگان نیز به زودی مجبور خواهند شد چاه‌های خود را تعطیل کنند و تولیدات خود را کاهش دهند.

مت آدامز، مشاور سرمایه‌گذاری شرکت فرانکلین اکوییتی گفت قیمت منفی نفت تا حدی به خاطر برخی ظریف‌کاری‌ها در بازار نفت است و قیمت واقعی نفت در دنیا همواره مثبت بوده است؛ هرچند، در ایالات متحده به زیر ۱۰ دلار برای هر بشکه رسید.

او گفت: «مهم است به یاد داشته باشیم که بازارهای انرژی معمولا خود را اصلاح می‌کنند و هر چه قیمت پایین‌تر رود، چاه‌های بیشتری به سرعت تعطیل خواهند شد و فعالیت‌های استخراج نفت کاهش خواهد یافت. ما معتقدیم که در این سطح از قیمت، تولید نفت خام حتی توسط کم‌خرج‌ترین تولیدکنندگان، امری اقتصادی و به صرفه نیست.»

آقای آدامز گفت، به دوران باثباتی از فعالیت‌های اقتصادی بیشتر نیاز است تا تقاضا برای نفت‌ خام افزایش یابد و اوضاع نفت از چاله کنونی بیرون آید.

نیل ویلسون، تحلیلگر ارشد بازار در سامانه Markets.com، هشدار داد که اگر وضعیت کنونی بدتر شود، قیمت نفت خام برنت نیز ممکن است حتی به صفر هم برسد.

او گفت: «اگر ظرفیت ذخیره جهانی تمام شود، و این چیزی است که در خرید و فروش نفت برنت شاهد آغاز وقوعش هستیم، آن وقت هیچ پیشنهادی برای خرید نفت وجود نخواهد داشت و قیمت ممکن است به صفر برسد.»