ترکیه بدون این‌که توجهی به تلاش‌ها و خواسته‌های بین‌المللی برای متوقف کردن تشدید تنش، انتقال سلاح به لیبی و اعزام جنگجویان خارجی برای حمایت از طرف‌های درگیر در بحران لیبی داشته باشد، همچنان به دنبال تحقق اهداف و جاه‌طلبی‌های خود در لیبی است. این در حالی است که تلاش‌های دیپلماتیک جهان عرب برای جلوگیری از تشدید تنش از سوی ترکیه از طریق گفت‌وگوهای سیاسی ادامه دارد، به ویژه این‌که عربستان سعودی در صدد ایفای نقش موثری در پرونده لیبی شده و سعی می‌کند برای بیرون کشیدن لیبی از باتلاق بحران جنگ کنونی، راه حل مسالمت آمیزی را جست‌وجو کند.

در همین حال و به رغم هشدارهای مکرر برای جلوگیری از وقوع درگیری میان طرف‌های درگیر، منابع متعدد داخلی و خارجی، اصرار ترکیه برای انتقال سلاح و نیرو به غرب لیبی برای حمایت از دولت وفاق ملی را نشانه آشکاری از تصمیم آنکارا برای آغاز عملیات نظامی در میدان نبرد در شهرهای سِربت و جفره می‌دانند. همچنان ارتش ملی لیبی ضمن تأکید تحرکات جانب مقابل، هشدار داده است که هرگونه اقدام نظامی می‌تواند عواقب ناگواری را در پی داشته باشد.

بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی رسانه‌های لیبی، سه روز پیش یک هواپیمای باربری ترکیه در پایگاه نظامی الوطیه در غرب لیبی فرود آمده و مجموعه جدیدی از جنگجویان خارجی را وارد این کشور کرده است. همچنان هواپیمای دیگری که حامل سلاح و نیروهای مزودر خارجی بوده در پایگاه هوایی شهر مصراته فرود آمده است تا زمینه انتقال سلاح و نیروهای جنگی را به میدان نبرد در نزدیکی شهرهای سِرت و جفره فراهم کند.

در واکنش به این اقدام، سرلشکر احمد المسماری، سخنگوی ارتش ملی لیبی روز شنبه گذشته با نشر پیامی در تویتر، از تمام کشورها خواسته است هواپیماها و کشتی‌های خود را بدون هماهنگی با ارتش ملی لیبی به حریم هوایی و دریایی لیبی نزدیک نکنند تا از وقوع هرگونه برخورد نظامی جلوگیری به عمل آید.

در همین حال، خالد المحجوب، رئیس بخش ارشاد معنوی ارتش ملی لیبی در صحبتی که با ایندپیندنت عربی داشت، گفت: جابجایی نیروهای مزدور خارجی به سمت مصراته به هدف انتقال آن‌ها به خط مقدم جنگ در سِرت و جفره ادامه دارد. وی خاطرنشان کرد که ترکیه سعی می‌کند نیروهای مزدور خارجی را از کشورهای مختلف از جمله، سومالی، یمن، سوریه (به ویژه ترکمن‌ها) و تونس به لیبی انتقال دهد و البته شکی نیست که اصرار ترکیه برای استفاده از گزینه جنگ، یک ماجراجویی نافرجام است که نتایج ناگوار و عواقب وخیمی را در پی دارد.

از سوی دیگر و پیش از آن‌که واکنش‌ها به اظهارات پرسش برانگیز رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در مورد تحولات لیبی کاهش یابد، خلوصی آکار، وزیر دفاع ترکیه با اظهارت تازه و چالش برانگیز خود، بار دیگر خشم همگان را برانگیخته است، نامبرده در مراسمی که از سوی وزارت دفاع ترکیه به مناسبت گرامیداشت از عید قربان برگزار شده بود، گفت: ژنرال خلیفه حفتر نزدیک بود کنترل طرابلس را در دست گیرد، اما حمایت ترکیه از دولت فایز السراج منجر به دگرگونی اوضاع شده و موازنه قدرت در لیبی را تغییر داد. وی خاطرنشان کرد که کشورش تمام تلاش‌های خود را برای ارائه کمک به لیبی به هدف برقراری آتش‌بس در آن کشور انجام می‌دهد تا ثبات و امنیت در سراسر لیبی تأمین شده وحدت ملی و تمامیت ارضی این کشور حفظ شود. وزیر دفاع ترکیه با اشاره به دولت وفاق ملی در طرابلس، بر تعهد کشورش برای حمایت از دولت مشروعی که از سوی سازمان ملل متحد به رسمیت شناخته شده است در بخش‌های آموزشی، مشاوره و پشتیبانی نظامی تأکید کرد.

در پاسخ به اصرار ترکیه برای تشدید جنگ در لیبی، جهان عرب در چند روز گذشته شاهد موضع‌گیری‌های تازه‌ای بوده که هدف از آن‌ها جلوگیری از هژمونی ترکیه بر لیبی و منطقه و ایجاد راه حل مسالمت آمیزی برای صلح و آشتی میان طرف‌های درگیر و پایان دادن به دخالت‌های خارجی در امور لیبی است و برای رسیدن به این هدف شمار بسیاری از کشورهای عربی از جمله مراکش، الجزایر، اردن و امارات متحده عربی تلاش‌های زیادی را انجام می‌دهند.

اما تصمیم عربستان سعودی برای نقش آفرینی در حل بحران جنگ در لیبی و تلاش‌های این کشور برای گشودن درهای گفت‌وگو با طرف‌های منطقه‌ای و بین‌المللی به منظور اتخاذ اقدامات مشترک برای پایان دان به بحران جنگ در لیی، تحول قابل ملاحظه به شمار می‌آید. در همین راستا، شاهزاده فیصل بن فرحان بن عبدالله، وزیر امورخارجه عربستان سعودی با مقامات دو کشور همسایه لیبی، تونس و الجزایر مذکراتی را انجام داده سپس کشورهای عربستان سعودی، تونس و الجزایر با صدور بیانیه‌های، موضع مشترک خود را برای حل بحران لیبی در چارچوب متوقف کردن مداخلات خارجی و آغاز گفت‌وگوهای داخلی اعلام کردند. به دنبال آغاز تلاش‌های عربستان سعودی برای حل بحران جنگ در لیبی، خالد بن محمد منزلاوی، سرپرست نمایندگی دایم عربستان سعودی در سازمان ملل متحد روز پنجشنبه گذشته (۳۰ ژوئیه) در نشستی که در فضای مجازی برگزار شده بود، گفت: دور نگهداشتن لیبی از مداخلات خارجی، متوقف کردن انتقال نیروهای مزدور خارجی، جلوگیری از نقض تحریم تسلیحاتی شورای امنیت و وادار کردن طرف‌های درگیر جنگ در لیبی به پذیرش راه حل سیاسی، یگانه راه بیرون‌رفت از بحران کنونی بوده و موفقیت در این امر می‌تواند لیبی را از گزند مداخلات خارجی و خطر تروریسم نجات دهد.

افزون بر آن، دیدار اخیر وزیر امورخارجه عربستان سعودی با ژان ایو لودریان، وزیر امورخارجه فرانسه در پاریس به منظور بحث و بررسی اوضاع خاورمیانه و جست‌وجوی راه‌های حمایت از ثبات و امنیت منطقه، نشانه دیگری از تلاش‌های عربستان سعودی برای حل بحران جنگ در لیبی به شمار می‌رود. وزارت امورخارجه عربستان سعودی در بیانیه‌ای اعلام کرد که شاهزاده فیصل نگرانی عربستان سعودی را در مورد مداخلات خارجی در لیبی ابراز کرده و ضمن تأکید بر این‌که بحران لیبی بایستی توسط طرف‌های لیبی حل شود، خواستار ایجاد هماهنگی میان کشورهای عربی به منظور دستیابی به یافتن راه حلی برای پایان دادن به بحران جنگ در لیبی شده است.

وزیر امورخارجه عربستان سعودی همچنان در یک صحبت تلفنی با همتای بحرینی‌اش عبداللطیف بن راشد الزیانی بر گسترش هماهنگی مشترک در قبال تحولات مختلف منطقه به ویژه در پیوند به بحران لیبی تأکید کرده است. البته دو طرف بر اهمیت برقراری آتش‌بس و یافتن راه حل سیاسی برای پایان دادن به بحران جنگ که تمامیت ارضی، وحدت ملی و صلح و امنیت را در لیبی برقرار کند اصرار ورزیدند.

در همین حال، احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب خواستار برقراری آتش‌بس فوری و تلاش برای دستیابی به یک توافق رسمی و فراگیر در چارچوب مذاکراتی که تحت سرپرستی نمایندگی سازمان ملل متحد در لیبی جریان دارد شده است. وی همچنان از طرف‌های درگیر در بحران جنگ در لیبی خواست به مناسبت فرا رسیدن عید قربان از اتخاذ هرگونه اقدامی که منجر به بحرانی شدن بیشتر اوضاع شود، خودداری کنند و تلاش‌های خود را برای ادامه گفت‌وگوها به هدف دستیابی به آتش‌بس همه‌جانبه در چارچوب کمیته نظامی مشترک افزایش دهند. دبیرکل اتحادیه عرب همچنان بر جلوگیری از کلیه‌ای مداخلات خارجی در امور لیبی تأکید کرده و افزوده است که اتحادیه عرب، نقض مکرر قطعنامه شورای امنیت در مورد منع ارسال سلاح به لیبی و انتقال نیروهای مزدور خارجی به آن کشور را شدیدا رد می‌کند.