سیاست تهاجمی دولت ترامپ نسبت به چین شاهد تحول دیگری بود. الکس ایزار، وزیر بهداشت آمریکا اولین مقام بلندپایه آمریکایی است که از دهه ۱۹۷۰ تا کنون از تایوان دیدن میکند.
روز دوشنبه، ایزار در دیداری با سای اینگ-ون، رئیس جمهور تایوان، از این کشور دموکراتیک که چین آن را استان جدا شده خود میداند، ستایش کرد.
آقای ایزار به میزبان خود گفت: «واکنش تایوان به کووید-۱۹ از موفقترینها در دنیا بوده و این مدیون ماهیت باز، شفاف و دموکراتیک جامعه و فرهنگ تایوان است.»
ایزار با تاکید بر اهمیت دیدارش گفت که این دیدار «نمایانگر ستایش ایالات متحده از دوستی و شراکت با تایوان در مسائل امنیتی، اقتصادی، بهداشتی، و ارزشهای دموکراتیک، باز و شفاف است.»
خانم سای به نوبه خود این دیدار را «گامی عظیم در جهت همکاری دو کشور ما علیه همهگیری کرونا» توصیف کرد.
واکنش چین به این دیدار قاطع بود. پیش از این دیدار، در مانوری سالانه، چین هواپیماهای جنگنده را به حریم هوایی تایوان و در تیررس موشکهای ضدهوایی تایوان اعزام کرد. هواپیماهای تایوانی، جنگندههای چینی را دور کردند.
ساعاتی بعد، ژائو لیجیان، سخنگوی وزارت خارجه چین، واکنش حزب کمونیست چین را بیان کرد. او گفت: «مایلم دوباره تاکید کنم که مسئله تایوان مهمترین و حساسترین مسئله در روابط چین و آمریکاست. اقدام آمریکا نقض جدی تعهد این کشور به مسئله تایوان است.»
واشنگتن روابط دیپلماتیک خود با تایپه را در سال ۱۹۷۹ قطع کرد، و از آن پس عمدتا با دولت پکن روابط دوستانه را رعایت کرده است. دونالد ترامپ در کارزار انتخاباتی چهار سال پیش خود، به طور مکرر به چین حمله کرد، اما انتقادش عمدتا مربوط به آن چیزی بود که به گفته او روشهای تجاری نامنصفانه چین و آسیبی است که این کشور به تولیدکنندگان آمریکایی میزند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
اما بسیاری از مقامهای دولت ترامپ از آغاز رویکردی تندتر به چین داشتند، و دیدار آقای ایزار تنها تازهترین بخش از شتاب فزاینده رویکرد تهاجمیتر آمریکا است. در سالهای پس از انتخاب آقای ترامپ به ریاست جمهوری، انتقادهای دولت او از چین فزونی گرفته است.
این اواخر، خصومت دولت ترامپ با چین حول محورهای خاصی دور زده است: ویروس کرونا که آقای ترامپ چین را به دروغگویی درباره آن یا حتی خلق آن در یک آزمایشگاه متهم کرده؛ سیاستهای امنیتی داخلی حزب کمونیست چین، بهخصوص سرکوب اعتراضها در هنگکنگ و رفتارش با اقلیت ایوغور در ایالت ژینجیانگ، و مخاطرات امنیتی که شرکتهای تکنولوژی چین، بهخصوص هواوی ایجاد میکنند، و آمریکا از دیگر کشورهای غربی خواسته است که هواوی را از طرحهای زیرساخت ارتباطاتی خود کنار بگذارند.
همه اینها علاوه بر مناقشات دیرپای آمریکا با چین است که به درگیری مستقیم منجر نشده اند، اما با فشاری که چین بر متحدان آمریکا وارد میاورد، روابط دو طرف را تیرهتر کردهاند.
از مهمترین این موارد دریای چین جنوبی است، که چین طی یک دهه گذشته به رغم چند حکم حقوقی بین المللی ،ادعاهایش را بر آن تثبیت کرده است.
فیلیپین، ویتنام، اندونزی و ژاپن، و برخی کشورهای دیگر، همه به ایجاد پایگاههای نظامی چین در این منطقه، و از جمله در آبهای سرزمینی خودشان، واکنش نشان دادهاند، و آمریکا برای تاکید بر عزم خود در مخالفت با ادعای چین، ناوهای هواپیمابر به منطقه اعزام کرده است. چین به نوبه خود به احداث پایگاه و انجام مانورهای نظامی ادامه داده است.
زمانی که تنشهای دیپلماتیک به طور کلی بالا باشند، این برخوردها معمولا به اشکال مختلف تشدید میشوند. از همین رو، پیش از دیدار آقای ایزار از تایوان، تصاویر ماهوارهای نشان داد که خودروهای زرهی آبیخاکی چین نزدیک دریای چین جنوبی – و به خصوص در تنگه تایوان – متمرکز شدهاند.
© The Independent