ممنوعیت حضور زنان ایرانی در ورزشگاه‌ها داستان تازه‌ای در ورزش ایران نیست. این داستانی عجیب و غم‌انگیز به قدمت ۴ دهه است، یک قانون نانوشته که همه‌ی مسئولان ورزش ایران سخت‌گیرانه از آن اطاعت کرده‌اند. اعتراض به این تصمیم نیز فقط سابقه کوتاه در توئیتر و اینستاگرام ندارد و حتی ۱۳ سال پیش جعفر پناهی با ساخت فیلم آفساید به این خواست دختران اهمیت داد.

اما در تمام سال‌های ممنوعیت حضور زنان ایرانی در ورزشگاه‌ها هرگز نهادهای بین‌المللی تاثیرگذار ورزش به اندازه‌ای که این‌بار جیانی اینفانتینو، رئیس فیفا پیگیری کرده، بر سر حضور زنان ایرانی در ورزشگاه‌ها جدی نبودند. اگرچه در ورزش‌هایی مثل والیبال و بسکتبال نیز حضور زنان ایرانی در سالن‌های ورزشی محصول الزامات نهادهای بین‌المللی آن رشته‌های وررشی بود، اما فیفا با ریاست اینفانتینو پر سر و صداترین بحث را در این‌باره شروع کرد. دیدار سال گذشته او با حسن روحانی یک محور گفت‌وگو داشت و آن هم اصرار به حضور زنان در ورزشگاه‌ها بود. شاید اینفانتینو خبر داشت که روحانی مثل نامزدهای دیگر رئیس جمهوری در ایران، حضور زنان در ورزشگاه را همچون تبلغات مطرح می‌کرد.

اما فدراسیون فوتبال ایران به جای هر تصمیمی، نمایشی از حضور زنان در ورزشگاه را به تصویر کشید. انتخاب گزینشی زنان برای نشستن روی صندلی‌های ورزشگاه و دعوت گزینشی خبرنگاران زن ورزشی در روز حضور اینفانتینو در تهران، همه و همه کوشش‌هایی بود که برای برگزاری نمایشی در حضور رئیس فیفا در نظر گرفته شد و هرگز کوششی جدی برای حضور زنان در ورزشگاه‌ها نبود.

حدود یک هفته پیش اینفانتینو نامه‌ای اعتراض‌آمیز و هشدار دهنده به مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال نوشت:

«در دیدار پرسپولیس و کاشیما، در یک دیدار تاریخی حاضر بودم. وقتی بعد از ۴۰ سال زنان ایرانی توانستند دوباره به ورزشگاه بیایند و از یک مسابقه فوتبال رسمی لذت ببرند. این یعنی بیش از هزار زن ایرانی توانستند تیم محبوب‌شان را در فینال لیگ قهرمانان آسیا تشویق کنند، در مهم‌ترین بازی فصل. باید صادقانه بگویم که این تجربه، بدون شک، تاکنون یکی از مهمترین و شاخص‌ترین دستاوردهای من در سمت ریاست فیفا بوده. به خصوص که به شخصه شاهد پیشرفت در وضعیت تضمین حضور بانوان برای حضور در ورزشگاه بودم. هیچ چیز برای من با اهمیت‌تر از این نیست. من قصد دارم تشکر صمیمانه خودم را به شما و مسئولان مربوطه در این کار ابراز کنم که تلاش کردید این اتفاق بیفتد. این حقیقت که این گام‌های اولیه برداشته شدند و من شخصا شاهد آن بودم، من را بیشتر ناامید می‌کند که نتوانستم خاطرات مثبتش را در ذهنم حفظ کنم و بیش از این شاهد پیشرفت در این موضوع در بازی دوستانه میان ایران و سوریه باشم. جایی‌که درهای ورود به ورزشگاه به روی هواداران خانم بسته بود و تعدادی از بانوان خواهان حضور در ورزشگاه بودند و توسط نیرهای امنیتی ساعت‌ها بازداشت شدند. متاسفانه، مجبورم که بگویم این برخلاف قولی است که در مارس ۲۰۱۸ دکتر روحانی به ما داد. به ما اطمینان داده شد که به زودی پیشرفت‌های مهمی در این زمینه حاصل خواهد شد.»

دو روز پیش بود که حمیرا اسدی، رئیس کمیته روابط بین‌الملل فدراسیون فوتبال ایران از فرصت دو هفته‌ای فیفا برای ارسال پاسخ روشن فدراسیون فوتبال ایران خبر داد و گفت: «فیفا در نامه رسمی که برای ما ارسال کرده تا ۱۵ ژوئیه (۲۴ تیر) به فدراسیون فوتبال ایران فرصت داده است تا گزارش مقدماتی درباره اقداماتی که برای حضور زنان و خانواده‌ها برای مسابقات مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۲ انجام داده‌ایم را ارائه کنیم. ما حدوداً ۲ هفته زمان داریم. یک هفته پیش بلافاصله بعد از رسیدن نامه فیفا، آن را ترجمه کردیم و برای جناب وزیر فرستادیم که ایشان موضوع را پیگیری کنند. به هرحال این موضوع تنها وابسته به نظر فدراسیون فوتبال نیست و ما مسائل داخل کشور را پیش رو داریم. فراهم شدن بستر لازم برای حضور زنان در ورزشگاه‌ها همکاری همه نهادهای مرتبط را می‌طلبد. در همین راستا باید موافقت مراجع تقلید و افرادی که مخالف حضور زنان هستند جلب شود.»

فدراسیون فوتبال ایران شاید آنقدر مستقل نیست که پاسخ روشنی را بدون نظر قطعی مقامات بالادستی خود به فیفا بدهد و بدیهی است که دنبال پاسخی گنگ به فیفا خواهد بود. اما کوشش اخیر فدراسیون فوتبال برای استاندارد سازی ورزشگاه‌ها پیش از آغاز لیگ‌ برتر و طرح این تهدید از سوی مهدی تاج که لیگ امسال حتی شاید به تعویق بیفتد، همه به معنای فشار فیفا و الزاماتی‌ست که می‌تواند درها را به روی زنان بگشاید و فدراسیون باید شرایط اجرایش را فراهم کند.

اگرچه این نامه‌نگاری‌ها به موضوع داغ ورزش ایران تبدیل شده اما هستند کسانی که در پست‌ها و توئیت‌های خود به اولویت دادن موضوع حضور زنان در ورزشگاه‌ها اعتراض می‌کنند، در مقایسه با موضوعات دیگری درباره زنان که آنها را مهم‌تر می‌دانند. عده دیگری از کاربران نیز باورشان این است که باز شدن در ورزشگاه‌ها به روی زنان گامی برای رسیدن زنان به حقوق دیگر و اساسی‌تر است. هر چه هست نمی‌توان منکر اهمیت نتیجه نامه‌ها و وعده‌های رد و بدل شده بین طرفین ایرانی و فیفا درباره موضوع زنان و ورزشگاه‌ها شد.

شاید یک هفته دیگر پاسخ فدراسیون فوتبال ایران به فیفا حاوی خبر باز شدن درهای ورزشگاه‌ها به روی زنان باشد و البته شاید هم فدراسیون با بهانه استانداردسازی ورزشگاه‌ها دوباره در مکاتبه با فیفا زمان بخرد. این یک مسئله‌ی حل نشده در ۴ دهه اخیر است و هیچ‌کس گمانه‌زنی دقیقی درباره آینده‌ی «سکوهای خالی از فریاد زنان» ندارد.