روزانه ۱۶ میلیون دلار بیت کوین (نوعی پول دیجیتال) توسط کاربران ایرانی خرید و فروش میشود و با این میزان رد و بدل شدن پول، ایران در خرید و فروش بیت کوین در رتبه ۲۹ جهانی قرار دارد. در حال حاضر قیمت هر واحد بیت کوین حدود ۱۱ هزار دلار است.
در حالی که به نظر میرسد فعالیت در این عرصه مورد توجه بسیاری در ایران قرار گرفته است اما در روزهای گذشته هزار دستگاه تولید بیت کوین در یزد پلمپ شد. این دستگاهها در کارخانههای تعطیل شده دایر شده بودهاند.
مقامهای محلی در استان یزد ایران میگویند از دو کارخانه در استان یزد و اشتراک برق صنعتی آنها برای استخراج بیتکوین استفاده میشده و این دو کارخانه پلمپ شدهاند. خبرگزاری صداوسیما همچنین میگوید حدود هزار دستگاه استخراج بیتکوین (ماینر) در این دو کارخانه پیدا شده است. یک مقام قضایی یزد نیز گفته این دستگاهها قاچاقی وارد ایران شدهاند.
آرش نواب، مدیرعامل توزیع برق یزد هم گفته است که در «دو مزرعه تولید دیجیتال ارز» هزار دستگاه استخراج (ماینر) با برقی که تعرفه صنعتی داشته کار میکرده و مجموعا یک مگاوات برق مصرف کردهاند.
آقای نواب گفته: «این دستگاهها موجب هدر رفتن انرژی برق شهری و صنعتی شده و بعضا باعث کاهش انرژی در کارخانههای تولیدی شدهاند.»
دادسرای یزد در بیانیهای گفته: «دستگاههای ماینر و تجهیزات جانبی آن، که برای این کار مورد استفاده قرار میگیرد، قاچاق بوده و نگهداری و خرید و فروش آن ممنوع است.»
از سوی دیگرعضو کمیسیون اقتصادی مجلس، محمدرضا پورابراهیمی با بیان اینکه شناسایی مزارع بیت کوین به دلیل حجم مصرفی برقشان امکانپذیر است اظهار داشت که قرار بر ممنوعیت کامل استخراج نیست اما بهزودی آییننامه اصلاح تعرفههای برق بیت کوین در هیئت وزیران مطرح میشود.
فروش بیت کوینها بجای نفت!
یک کارشناس بانکداری الکترونیک گفته است: «در حال حاضر یکی از راههای بهینه صادرات نفت، تولید ارزهای مجازی و فروش به خارج از کشور است.
وی همچنین میگوید: «بانک مرکزی میتواند نظارت کند که اگر بیت کوینی تولید شد، حتما به خارج از کشور برود و دلار وارد شود.»
از سوی دیگررئیس مرکز ملی فضای مجازی نیز به تازگی گفته است: «قانونی برای فعالیت ماینینگ در کشور نداریم و به همین دلیل نمیتوانیم بگوییم آنچه هم اکنون توسط عدهای از مردم انجام میشود، خلاف قانون است، چون قانونی وجود ندارد که با آن مغایرت داشته باشد.»
ابوالحسن فیروزآبادی درباره گستردگی تولید ارزهای مجازی (بیت کوین) در کشور، اظهار داشت: «طرحی برای قانونمند کردن این موضوع با استفاده از نظرات دستگاههای مربوطه از جمله بانک مرکزی، وزارت نیرو، سازمان بورس و غیره آماده و در کمیسیون اقتصادی دولت تصویب شد، ولی هنوز در هیات دولت مورد بررسی قرار نگرفته است.»
رییس مرکز ملی فضای مجازی تأکید کرد: «اکثر دستگاهها به روش غیرقانونی و قاچاق وارد کشور شدهاند و ابهام مهمی که در این حوزه وجود دارد این است که عمل ماینینگ توسط اموال قاچاق صورت میگیرد.»
سودآوری تولید ارز مجازی بسیار وسوسه کننده است. اما در کنار سودآوری این طرح نباید از هزینههای بسیار زیادی که تولید هر واحد بیت کوین در کشور دارد، غافل شد. طبق اعلام سخنگوی شرکت برق مصرف برق کشور در همین ماه ۷ درصد افزایش یافته است.
همایون حائری، معاون وزیر برق و انرژی وزارت نیرو نیز در گفت و گو با «تسنیم» در همین ارتباط گفته است: «معدن کاران بیت کوین در ایران از نرخ برق یارانهای بهره میبرند و حتی از مراکزی هم که برق را رایگان میگیرند سوء استفاده میکنند.»
وزارت نیرو قصد دارد تعرفهای خاص برای استخراج کنندگان بیت کوین وضع کند تا هزینه تولید آن کاهش یابد و فشار بر شبکههای برق کم شود.
گفتنی است، تولید هر بیت کوین معادل مصرف سالانه ۲۴ خانه در تهران برق مصرف میکند یا معادل مصرف برق یک خانه در تهران به مدت ۲۴ سال.
یارانه هر کیلووات برق ۵۰۰۰ ریال است یعنی تولید یک واحد بیت کوین حدود ۳۵۰ میلیون ریال با یارانه دولتی هزینه میبرد یا حدود ۲۷۰۰ دلار.
بیت کوین ۱۱۷۷۰ دلار در ایران در روز جمعه معامله شد که ۳۸ درصد در همین ماه و بیش از ۲۰۰ درصد بصورت سالانه افزایش داشت. بر این اساس استخراج هر واحد بیت کوین ۸۳۰۰ دلار یا به عبارتی ۱۰۸ میلیون تومان در ایران درآمد دارد.
ثروت واقعی یا جنون زمان ما؟
جان مک آفی، از پیشگامان عرصه ی فناوری، سال ۲۰۱۷ در توئیتر پیش بینی کرد که ارزش یک بیت کوین تا سال ۲۰۲۰ به یک میلیون دلار برسد، در حالی که جیمی دیمون، مدیرعامل جی پی مورگان، بیت کوین را حقه بازی توصیف کرده است.
آدام باتن، تحلیلگر ارشد پول و ارز در ForexLive، نیز معتقد است نشانههای حبابی بودن رشد صعودی Bitcoin کاملا معلوم است.
بیت کوین یک پول دیجیتالی است که به وسیله رمزگذاری در شبکههای اینترنتی ایجاد و کنترل میشود و هیچ بانک مرکزی هم ندارد. بیت کوین فقط در مبادلات آنلاین و بین کاربران مبادله میشود.
بیت کوین معادل کاغذی ندارد، در معادلات آنلاین استفاده شده و به وسیله رمزنگاری پیچیده در شبکههای کامپیوتری اصالت آن تایید میشود.
علاوه بر این که میتوان بیت کوین را خرید، با استفاده از تجهیزات مخصوص استخراج آن در اینترنت میتوان به دنبال آن گشت و استخراج کرد.
طراحان این پول مقدار مشخصی از این پول دیجیتال را به صورت رمزگذاری شده در شبکه اینترنت قرار دادهاند که برای پیدا کردن و رمز گشایی آن به سختافزارهای پیچیده و پردازشگرهای پرقدرت احتیاج هست. به دلیل شهرت این نوع پول دیجیتالی و محدود بودن آن یک جو روانی برای تقاضای آن وجود دارد که بسیاری آن را حباب دانسته و معتقدند به زودی میترکد. دلیل گران شدن آن هم همین محدودیت است.
بیت کوین تنها یک نمونه از ارزهای رمزپایهای است که در سال های اخیر محبوبیت پیدا کردهاند. اما صعود خیره کننده آن در سالهای گذشته توجه بسیاری از سرمایهگذاران بزرگ را به خود جلب کرده است. بعضی از آنها به این ارز جدید ایمان پیدا کردهاند و برخی دیگر هنوز شک دارند.
به گفته آدام باتن، تحلیلگر ارشد پول و ارز در ForexLive، تمامی نشانههای حباب را در روند صعودی بیت کوین میتوان مشاهده کرد.
باتن میگوید: «این جنون زمان ماست. داستانی است که از حاشیه به متن رفته و اکنون به جایی رسیده است که هر روز، در رستورانها و گوشه و کنار خیابانها، میشنوید که درباره آن حرف میزنند».