بامداد روز سه شنبه، معترضان به داخل پارلمان قرقیزستان در شهر بیشکک پایتخت این کشور هجوم بردند و پس از درگیری با نیروهای امنیتی ساختمان را که به «کاخ سفید» این کشور معروف است به آتش کشیدند. در این واقعه یک نفر کشته و صدها تن مجروح شدند.

اعتراضات مشابهی در چند شهر دیگر قرقیزستان در اعتراض به آنچه تظاهرکنندگان تقلب در انتخابات پارلمانی روز یکشنبه خوانده اند برگزار شد. نتایج مقدماتی رای گیری به نفع أحزاب نزدیک به دولت از جمله حزب نزدیک به سورونبای جینبکوف، رئیس جمهوری کشور، اعلام شده است. 

دو شنبه شب حدود چهار هزار نفر در اعتراضهایی که در خارج از مقر دولت و پارلمان در بیشکک برگزار شد، شرکت کردند اما پلیس می گوید آن ها را با موفقیت پراکنده کرد.  

اما بسیاری از معترضان بار دیگر در بامداد روز سه شنبه به محل آمده و وارد محوطه پارلمان شدند. به گزارش رسانه های محلی زبانه های آتش در داخل ساختمان قابل رویت بود، هرچند به نظر می رسد بعدا خاموش شده باشد.

در این میان، معترضان چند ساختمان دیگر را نیز از جمله دفتر شهردار بیشکک، و مقر کمیته امنیت ملی کشور را به تصرف خود درآورده و رئیس جمهور سابق، الماسبیگ آتامبایف را آزاد کردند. او در سال جاری پس از آن که روابطش با پرزیدنت چینبکوف، رئیس جمهور کنونی، به تیرگی گرائید، به اتهام فساد به حبس طولانی محکوم شد. 

یکی از رهبران حزب مخالف «مِکِنچیل» می گوید معترضان قصد دارند نخست وزیر «موقت» خود را انتخاب کنند. آن ها هم اکنون نیز کفیل اداره امنیت ملی، کفیل دادستانی کل و «فرماندار» بیشکک را انتخاب کرده اند.

آقای جینبکوف، در اظهاراتی در اوایل بامداد روز سه شنبه ناآرامیها را  تلاش نیروهای سیاسی مخالف برای در دست گرفتن غیرقانونی قدرت پس از انتخابات توصیف کرد اما امکان برگزاری یک انتخابات دیگر را رد نکرد.

اما در حالی که منابع دولت می گویند در جریان درگیری های شب یک نفر کشته و ۵۹۰ نفر تن مجروح شده اند، رئیس جمهور گفته است که به نیروهای امنیتی دستور داده از گلوله گرم استفاده نکنند و «دست به خونریزی نزنند.»

قرقیزستان واقع در آسیای میانه با ۶.۵ میلیون جمعیت و متحد نزدیک روسیه، با ناآرامی ناآشنا نیست. در پانزده سال گذشته، دو دستگاه رهبری این کشور با نیروی انقلاب سرنگون شدهاند.

اما سازمان امنیت و همکاری اروپا که نهاد ناظر بر انتخابات است، در گزارشی که روز دوشنبه منتشر کرد گفت که «در مجموع حقوق اساسی و آزادی» مردم در انتخابات سال جاری در قرقیزستان رعایت شده هرچند «اتهامات معتبر مبنی بر خرید آرا موجب نگرانی عمیق است.»

نتایج مقدماتی انتخابات که روز دوشنبه منتشر شد نشان می دهد که حزب طرفدار دولت «بیریمدیک» بیش از ۲۶ درصد، و حزب «مِکِنیم» منتسب به یک مقام ارشد گمرک بیش از۲۴ درصد آراء  را به خود اختصاص داده است. 

سه حزب دیگر از حد نصاب هفت درصد آرا گذشته اند و کرسی هایی را در پارلمان بدست آورده اند، اما ۱۱ حزب دیگر که در انتخابات شرکت کردند به پارلمان راه نیافتند.

روز دوشنبه ائتلاف ۱۲ حزب سیاسی قرقیزستان سندی را به امضاء رساند که در آن خواهان لغو نتایج انتخابات و برگزاری انتخابات جدیدی شد.

کلارا سورونکولوا، رهبر حزب مخالف «ریفورما» گفت: «ما همه شاهد بی قانونی واقعی در طول کارزارهای انتخاباتی و انتخابات روز گذشته بودیم. فشار بر رای دهندگان، ارعاب رای دهندگان و رشوه.»

ژانار آکایف، قانون گزار عضو حزب «آتا مِکِن» خواهان برگزاری یک انتخابات جدید ظرف یکماه آینده شد: «ما با همه أحزاب مخالف گفتگو کرده ایم و یک ائتلاف تشکیل داده ایم. اکنون در حال برگزاری یک شورای هماهنگی هستیم و از کمیسیون مرکزی انتخابات می خواهیم نتایج انتخابات (کنونی) را ظرف ۲۴ ساعت باطل کند.»

پیش از خشونت های سه شنبه شب، پرزیدنت جینبکوف، خواهان تشکیل جلسه با ۱۶ حزب سیاسی در بامداد سه شنبه شده بود که در انتخابات شرکت کرده بوده اند. معلوم نیست آیا این اجلاس برگزار خواهد شد یا نه.

گزارش های تکمیلی از خبرگزاری ها