دفتر منیر باطور خنک است و صدای زمزمه تهویه مطبوع، فاصله مطبوعی است از گرمای طاقت فرسای تابستان تونس. کمی از ظهر گذشته و حرکت چندانی در بیرون دیده نمی‌شود. خیابان‌ها خلوت است و حتی گربه‌های همیشه حاضر در شهر خود را در سایه‌ها پنهان کرده‌اند.
به‌رغم گرمای هوا، باطور، نخستین همجنس‌گرای آشکاری است که در یک کشور مسلمان وارد کارزار انتخابات ریاست جمهوری شده و روی هدفی که در پیش دارد، متمرکز است.
راهی که به انتخابات نوامبر منتهی می‌شود، هموار نیست. همجنس‌گرایی به خودی خود در تونس غیرقانونی نیست، اما عمل آن ممنوع است. این تفاوت، به باطور که یک حقوقدان است امکان داده که گروه فشاری موسوم به «شمس» ایجاد کند که علیه قانون زمان استعمار فرانسوی‌ها که مقاربت با مرد را ممنوع کرده، مبارزه کند.
به همین صورت، محدودیت‌های قانون رعایت «عفت عمومی» که اغلب علیه تراجنسی‌های کشور استفاده می‌شود، قویا مد نظر باطور و دیگر فعالان حقوق بشر است.
علاوه بر این، به نظر می‌رسد نیروی پلیس، برای مثال، علاقمند به مجوزهای جاری از جمله آزمایش مقعد است تا از آن به‌عنوان شاهد جنسیت‌گرایی استفاده کند. این برخورد، مدت‌هاست توسط هسته قضایی و سیاسی کشور که چشم خود را روی آن می‌بندد، ادامه دارد.
در ماه فوریه، مرد جوانی اهل شهر ساحلی «اسفکس» پس از شکایت از این که مورد تجاوز دو مرد قرار گرفته بوده، به جرم لواط به هشت ماه حبس محکوم شد.
باطور می‌گوید:«من آشکارا همجنس‌گرا هستم. بیست سال پیش این را آشکار کردم. در سال ۲۰۱۳ به جرم لواط به سه ماه زندان محکوم شدم. شرمی ندارم. هیچ شرمی برای هیچیک از ما وجود ندارد.»
باطور، معاشرین و حزب حاشیه‌ای «لیبرال» او ثمره انقلاب تونس هستند. در سال‌های پس از ۲۰۱۱، گروه‌های دفاع از حقوق همجنس‌گرایان به رهبری جنبش «شمس» باطور سر بلند کرده خواهان لغو قوانین ضد همجنس گرایی شدند.
اما حتی در این‌جا، تاکتیک‌های شمس، با بیانیه‌های سال گذشته ائتلاف «تراجنسی پلاس» که خود را از شمس و رهبرش دور کردند، به شکاف انجامید. باطور این تفرقه را نتیجه شفافیتش در ارتباط با عادی سازی بالقوه روابط با اسرائیل تلقی می‌کند که با مخالفت شدید جنبش چپ تونس روبروست.
حقیقت تلخ این‌جاست که همزمان با سربلند کردن این گروه‌ها، اسلام‌گرایی هم در سراسر تونس گسترش پیدا کرد که در جریان آن حزب اسلامی میانه روی «النهضه» با حزب رادیکال «انصار الشریعه» برای به دست آوردن آرای سیاسی اکثریت مسلمان تونس به رقابت برخاست.
وقتی همجنس‌گرایان را برای سه سال حبس می‌کنید، امیدوارید دگرجنس‌گرا بیرون بیایند؟ نه!
منیر باطور
حزب «انصار الشریعه» در سال ۲۰۱۳ غیرقانونی اعلام شد، اما محبوبیت حزب «النهضه» هم که در نخستین انتخابات آزاد کشور در سال ۲۰۱۱ به محبوبیتی چشمگیر دست یافت، افول کرده است.
اما در بسیاری از بخش‌های جامعه تونس، ارزش‌ها به سوی سنت‌گرایی متمایل است. در ماه اوت، تظاهرکنندگان محافظه کار، چه زن و چه مرد، در اعتراض به گزارش تایید شده از طرف ریاست جمهوری که خواهان آزادی و تساوی بیشتر میان زن و مرد بود، به خیابان‌ها ریختند.
این احساسات محافظه کارانه در مورد همجنس‌گرایی تندتر است. یک همه پرسی که در ژوئن سال جاری توسط انستیتوی موسوم به «بارومتر عرب» انجام شد، نشان می‌دهد که تنها هفت درصد تونسی‌ها همجنس‌گرایی را تایید می‌کنند. این احساساتی است که در کارزار برخی از رقبای باطور برای ریاست جمهوری، استفاده می‌شود. اقای قیس سعید، استاد حقوق، دومین محبوب‌ترین نامزد انتخاباتی ریاست جمهوری در همه پرسی‌هاست. او می‌گوید تشویق همجنس‌گرایی در کشور یک توطئه خارجی است.
باطور که مسلمان است اما فرائض آن را بجا نمی‌آورد، می‌گوید:«فکر می‌کنم باید در تونس در مورد همجنس‌گرایی تعامل کنیم. من درباره تشویق همجنس‌گرایی حرف نمی‌زنم، فقط می‌گویم در مورد آن اعمال تبعیض نکنید. تراجنس‌ها به کسی لطمه نمی‌زنند. باید آزاد باشند آنطور که می‌خواهند با بدنشان رفتار کنند. اگر آنطور که قیس سعید می‌گوید، همجنس‌گرایی یک بیماری است، و من هم آن را بپذیرم، در آنصورت باید بپرسم چرا بیماران را حبس می‌کنید؟»
او ادامه می‌دهد: «وقتی همجنس‌گرایان را برای سه سال در زندان می‌گذارید، انتظار دارید دگرجنسیتی بیرون بیایند؟ نه! پس باید برای یک سه سال دیگر به زندان بازگردند و سپس برای همه عمر.»
هرچند آنچه باطور پیشنهاد می‌کند بنظر افراطی می‌آید، اما بیسابقه نیست. باطور در توجیه بحثش، به حبیب بورقیبه، نخستین رئیس جمهور تونس پس از استقلال اشاره می‌کند که در سال ۱۹۵۶ قوانینی وضع کرد که چند همسری را منع و حقوق زنان را تا امروز تامین می‌کند.
اینها همه در آن زمان جنجال برانگیز بودند، خیلی‌ها می‌گفتند خلاف اسلام است، اما بورقیبه از آن اراده سیاسی برخوردار بود که آن را اعمال کند. در سال ۱۹۵۶، تونس به نسبت حالا محافظه کارتر بود، اما مردم آن را پذیرفتند و هنوز هم می‌پذیرند.
اما هرچند باطور می‌پذیرد که بخش اعظم توجه‌ها روی او بخاطر موضعش در قبال «تراجنسی‌ها پلاس» است، اما مصر است که نامزدی او (برای ریاست جمهوری) بیش از این‌هاست.
او می‌خواهد بسیاری از معضلات تونس را حل کند، از نهادهای دولتی که همچنان منابع مالی دولت را می‌مکند تا اقتصاد غیررسمی و گسترده در کشور، و محیط زیست که یک الویت است.
اما فرای اینها، او می‌گوید تعهدش به آزادی‌های مدنی و حقوق افراد است.
این که موفق خواهد شد یا نه، باید صبر کرد و دید، اما برای باطور مبارزه به تنهایی ارزشش را دارد. او می‌گوید کارزار او دیگر نامزدها را وادار می‌کند نبود پیشرفت در آزادی‌های مدنی و حقوق افراد را در تونس را درنظر گیرند.
باطور به جلو خم می‌شود و می‌گوید:«من این را در قلب کارزارم قرار خواهم داد.»
منیر باطور، فعال سیاسی، عضو جنبش «ال جی بی تی پلاس» (تراجنسی پلاس) و نامزد ریاست جمهوری در دفترش در تونس (خبرگزاری رویترز)
© The Independent
