هم‌زمان با درآمد ۵۰ میلیارد دلاری پادشاهی عربستان سعودی از گردشگران خارجی در سال ۲۰۲۴، مصطفی شفیعی شکیب، رئیس جامعه تورگردانان ایران خبر داد که در نوروز ۱۴۰۴ حتی یک گردشگر خارجی هم (در قالب تورهای گردشگری) وارد ایران نشد.
مصطفی شفیعی شکیب آمار کل گردشگری ۱۴۰۳ را هم رقم عجیب تنها دو هزار و ۷۰۰ گردشگر خارجی اعلام کرد و گفت که بخش عمده‌ای از آن‌ها هم شیعیان عراقی بودند که برای زیارت آرامگاه امام هشتم شیعیان به مشهد سفر کردند و نوروز ۱۴۰۴، اولین نوروز در دهه‌های اخیر محسوب بود که هیچ گردشگر خارجی وارد ایران نشد.
مصطفی شفیعی شکیب، رئیس جامعه تورگردانان ایران که به‌طور کامل بر تورهای ورودی به ایران متمرکز است، درباره آمار گردشگران خارجی ورودی به ایران در نوروز ۱۴۰۴ گفت: «تور ورودی به ایران به‌شدت ضعیف شده و نوروز امسال هم تقریبا می‌توان گفت تور خارجی ورودی به ایران نداشتیم. متاسفانه گردشگری ورودی به ایران با رکود سنگینی مواجه است و حتی بر اساس آمار مرکز توسعه صادرات ایران، تعداد کل گردشگران ورودی سال ۱۴۰۳ حدود دو هزار و ۷۰۰ نفر بود. در یک کشور ۸۶ میلیون نفری آمار دو هزار و ۷۰۰ گردشگر ورودی، به معنای آن است که در واقع گردشگر خارجی به ایران سفر نکرده و توری به ایران وارد نشده است.»
این فعال حوزه گردشگری در ادامه توضیح داد که نبود اقامتگاه و هتل کافی در ایران نیز از دیگر دلایلی بود که نوروز امسال، معدود گردشگران خارجی هم با وجود هشدار سفارتخانه‌ها مبنی بر خطر جنگ یا گروگان‌گیری، نتوانستند به ایران سفر کنند، زیرا تمامی هتل‌ها و بومگردی‌ها را شهروندان داخلی پر کرده بودند.
این آمار دو هزار ۷۰۰ نفره گردشگری ۱۴۰۳ که رئیس جامعه تورگردانان اعلام کرده است احتمالا تنها مربوط به گردشگرانی می‌شود که با تورهای مسافرتی وارد ایران شده‌اند و گردشگران انفرادی را در بر نمی‌گیرد.
مرکز آمار ایران اما می‌گوید که در ۹ ماه نخست ۱۴۰۳ حدود ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار گردشگر خارجی به ایران آمده‌اند. در جداول مرکز آمار، ورود گردشگران انفرادی و با تور از هم تفکیک نشده است و بنابراین نمی‌توان صحت اظهارات طرفین را راستی‌آزمایی کرد.
اما موضوعی که در همه آمارها و اخبار پیروامون صنعت گردشگری ایران منتشر شده است نشان می‌دهد که این بخش اقتصادی وضعیت بسیار ناگواری دارد. نابودی صنعت گردشگری و هراس شهروندان خارجی برای سفر به ایران، در حالی رقم می‌خورد که ایران به‌عنوان یکی از معدود کشورهای جهان با تنوع اقلیمی و آب‌وهوای چهارفصل و نیز یکی از قدیمی‌ترین تمدن‌ها در تاریخ با آثار و بناهای باستانی پرشمار و انواع غذاهای محلی، رسوم باستانی و فرهنگ و معماری چشم‌نواز، می‌تواند برای هر گردشگر خارجی به بهترین مقصد گردشگری تبدیل شود.
با این حال وجود معضلاتی حاد مانند احتمال حمله نظامی آمریکا و اسرائیل به ایران، بازداشت پرشمار گردشگران خارجی با هدف گروگان‌گیری سیاسی، قوانین حکومتی سرکوبگرانه مانند حجاب اجباری یا ممنوعیت نوشیدن الکل، در کنار ضعف زیرساخت‌های گردشگری بین‌المللی، موجب شده است ایران با وجود بهره‌مندی از تمامی ظرفیت‌ها، از فهرست تورهای خارجی به‌طور کامل حذف شود.
اکنون ایلنا با اشاره به نبود آمارهای صحیح در صنعت گردشگری ایران و جزیره‌ای شدن آمارهای گردشگری میان دستگاه‌های مختلف، نوشته در حالی که مقام‌های دولتی بر افزایش ورود گردشگران داخلی به ایران تاکید دارند، بخش خصوصی صنعت گردشگری این آمارها را قابل‌استناد نمی‌داند و معتقد است تعداد گردشگران ورودی به ایران سالیان سال است که در حال رکود است و این روند همچنان ادامه دارد.
پیش از این محسن حاجی‌سعید، رئیس جامعه راهنمایان گردشگری ایران، به روزنامه اعتماد گفته بود که بازداشت گردشگران خارجی در ایران به یکی از دغدغه‌های مهم فعالان این صنعت تبدیل شده است. او توضیح داد: «امروز فعالان گردشگری نگران‌اند که یک گردشگر خارجی به محض عکاسی یا فیلمبرداری در ایران‌ــ که در تمام کشورها یک رفتار معمول و طبیعی است‌ــ دستگیر شود. گردشگران بازداشتی پس از بازگشت به کشورشان به دیگران توصیه می‌کنند که از سفر به ایران پرهیز کنند.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
حاجی‌سعید در ادامه به سیاست گروگان‌گیری جمهوری اسلامی با هدف آزادسازی ماموران امنیتی بازداشت‌شده به اتهام فعالیت تروریستی در دیگر کشورها، کنایه زد و گفت: «آیا قرار نیست که دولت ما بین گردشگر کنجکاو و جاسوس تفاوتی قائل شود؟»
طی سال‌های اخیر، تعداد قابل‌توجهی از گردشگران خارجی به‌خصوص اروپایی‌ها با اتهام‌های جاسوسی در ایران دستگیر شدند. سیاست گروگان‌گیری جمهوری اسلامی از شهروندان دوتابعیتی و خارجی باعث کاهش قابل‌توجه ورود گردشگر به ایران شد و یکی از مهم‌ترین عوامل نابودی صنعت گردشگری در ایران است.
با این حال مقام‌های جمهوری اسلامی کشورهای غربی را به «ایران‌هراسی» متهم می‌کنند. حال آنکه به گفته رئیس جامعه راهنمایان گردشگری، امروزه صنعت گردشگری ایران از مرحله ایران‌هراسی عبور کرده و «به مرحله ایران‌گریزی رسیده است»؛ به این معنا که خارجی‌ها نه‌تنها به قصد گردشگری به ایران سفر نمی‌کنند، بلکه از ورود به ایران برای کار و تجارت هم منصرف شده‌اند.
محمدعلی اشرف واقفی، نایب‌رئیس سابق جامعه تورگردانان ایران، نیز توقف ورود گردشگران خارجی به ایران را تایید کرده و گفته بود که در حال حاضر «تقریبا هیچ گردشگر اروپایی یا آمریکایی» به ایران سفر نمی‌کند و بازار گردشگری به «تعداد محدودی مسافر روس و چینی» محدود شده است.
داده‌های موجود نشان می‌دهد شمار کشورهایی که طی ماه‌های اخیر هشدار سفر به ایران را صادر کرده‌اند، اکنون به بیش از ۲۰ کشور در اروپا، آمریکا، آسیا و اقیانوسیه رسیده است.
