هر جای این دنیا که زندگی کنیم، کریسمس برایمان در سنت‌‌ها و خانواده خلاصه نمی‌شود، بلکه غذا نیز بخشی از آن است.

خارج از ایالات متحده بوقلمون به‌ ندرت سر میز شام کریسمس می‌آید؛ پس باید دید در هر کشور برای شام این شب چه غذاهایی تدارک می‌بینند.

مردم سراسر دنیا با تهیه غذاهای سنتی کریسمس، از اگ‌ناگ پورتوریکویی که در پوسته نارگیل سر سفره می‌آید تا گوبرورای سوئدی که مخلوط تخم‌ مرغ و ماهی آنچوی است، به روش‌های مختلف این تعطیلات را جشن می‌گیرند.

سوئد

در سوئد، جالبورد سوئدی یا همان «بزم کریسمس» را معمولاً اول با صرف غذاهای سرد حاوی ماهی شروع می‌کنند، بعد غذاهای گوشتی، غذاهای گرم، و دسر را سر سفره می‌آورند.

در بیشتر خانه‌ها همبرگر کریسمس تهیه می‌کنند؛ همبرگری که آن را آب‌پز و سپس آغشته به لعاب تخم‌ مرغ و خرده نان و خردل می‌کنند و سرد سر میز شام می‌گذارند.

جز غذای اصلی، معمولاً شام کریسمس سوئدی شامل کوفته ریزه، ماهی سفید خشک یا نمک‌سود، غذایی حاوی سیب‌زمینی و ماهی، و سوسیس خوک نیز می‌شود.  

برای می‌نوشی هم گلاگ می‌آورند؛ شرابی معطر که پیش یا پس از غذا می‌نوشند.

پورتوریکو

غذای ملی پورتوریکو که غذای گوشتی سفره کریسمس هم هست، بره‌خوک درسته کبابی است که به آن لِشان می‌گویند.

فرایند تهیه این غذا بسیار سخت است و دست کم دو نفر باید از ساعت ۲ بامداد پای آتش باشند و خوک را مدام بگردانند تا برای شام کریسمس سروقت حاضر شود.  

پودینگ سیاه یا سوسیس خون و پَستِلِس یا شیرینی‌های گوشتی نیز جزو غذاهای سفره کریسمس‌ هستند.

برای دسر تمبلک می‌خورند؛ دسری نارگیلی که همراه نوشیدنی کوکیتو خیلی می‌چسبد. کوکیتو نوع دیگری از اگ‌ناگ پورتوریکویی است که از شیر غلیظ‌شده، شیر نارگیل، و رام تهیه می‌شود.

ژاپن

در ژاپن کریسمس است و جوجه سوخاری، و این وقت سال شعبه‌های کی‌اف‌سی در ژاپن از همیشه شلوغتر می‌شوند.

قدمت این رسم به سال ۱۹۷۴ می‌رسد که این نام تجاری تولیدکننده جوجه سوخاری، کارزاری تبلیغاتی به نام «کنتاکی برای کریسمس» به راه انداخت و با اقبال عمومی مواجه شد.

بسیاری از خانواده‌ها باید از چندین هفته قبل جوجه سوخاری‌ها را‌ سفارش دهند که شب کریسمس بتوانند میل کنند.

علاوه بر این، ژاپنی‌ها طبق سنت کیک کریسمس و مخصوصاً کیک اسفنجی خامه‌ای یا تزیینات توت‌‌فرنگی نیز تهیه می‌کنند.

در تعطیلات کریسمس ژاپنی، پس از غذا ساکی داغ می‌نوشند.

پرتغال

در جشن کریسمس بیشتر پرتغالی‌ها انواع غذاهای حاوی ماهی سرد و سیب‌زمینی آب‌پز می‌خورند.

در این میان دسر و نان و شیرینی‌های رنگارنگ نقش اصلی را در سفره‌های پرتغالی ایفا می‌کند.

کیک کریسمس دو نوع است؛ یکی بولو رِی که حاوی میوه و آجیل است، و دیگری بولو راینها که میوه شکردار ندارد. در کنار این‌ها، فیلوز و بورا نیز جایگاه خود را دارند. اولی خمیر سرخ‌شده پوشیده از پودر دارچین و شکر است و دومی شیرینی کوچکی است که از زرده تخم مرغ و سیب‌زمینی شیرین تهیه می‌شود.

اروپای شرقی

در لیتوانی، لهستان و اوکراین، بزم کریسمس سفره‌ای متشکل از ۱۲ نوع غذا است. طبق مقررات «روزه ولادت مسیح» که مختص کلیساهای ارتدوکس و کاتولیک‌ اروپای شرقی است، نباید گوشت، تخم مرغ و شیر در غذاهای کریسمس باشد. امروزه دیگر این روزه را مانند گذشته جدی نمی‌گیرند و انواع غذاهای حاوی ماهی و غلات سر سفره کریسمس می‌گذارند.

در غذاهای ماهی‌دار، معمولاً از شاه‌ماهی، کپور یا اردک‌ماهی استفاده می‌کنند و اغلب قارچ هم در این غذاها می‌ریزند.

نوشیدنی‌ها معمولاً شامل کمپوت میوه خشک و ژله مایع زغال اخته می‌شود.

باقی غذاهای شام کریسمس در هر کشوری طبق سنت‌های خاص همان کشور تهیه می‌شود.

آلمان

در آلمان کریسمس را با تهیه شامی شامل اردک، غاز، خرگوش، یا نوعی کباب و مخلفاتی مانند کوفته سیب‌زمینی و کلم بنفش جشن می‌گیرند.

دسر سنتی و محبوب آلمانی‌ها اشتولن است؛ نان میوه‌ای پر از آجیل، ادویه و میوه خشک که روی آن پودر شکر می‌ریزند. ففرکاچن‌هاوس یا خانه‌ کوچکی از جنس نان زنجبیلی نیز در آلمان محبوب است.

نوشیدنی‌های محبوب این شب هم شراب معطر و رام داغی به نام فویاتسانگن‌بوله یا پانچِ «گلوله آتشین» و شراب معطر معمولی (در آلمانی موسوم به گلووین) است.

نروژ

محبوب‌ترین غذای نروژی در جشن کریسمس گوشت خوک کبابی است که با زاواکراوت (کلم ترش) و سیب‌زمینی آب‌پز سر سفره می‌آید.

کله کامل و بخارپز گوسفند نیز جزو غذاهای این شب است. ابتدا گوش و چشم آن را می‌خورند و مغزش را درمی‌آورند، آب‌پز یا سرخ‌ می‌کنند و سر میز شام می‌گذارند.

دسر نروژی‌ها مالته‌کرم است؛ مخلوطی از تمشک شمالی و خامه هم‌زده و شکر.

آمریکا

در آمریکا شام کریسمس شبیه شام شکرگزاری است؛ یعنی شامل بوقلمون یا همبرگر، سبزیجات سرخ‌شده، پوره سیب‌زمینی و آب گوشت.

یهودی‌های آمریکایی طبق سنت خود غذای چینی می‌خورند و بیشتر رستوران‌های چینی در تعطیلات کریسمس بازند.

گرینلند

گرینلندی‌ها رسم زیبایی دارند که شب کریسمس مردها از زنان پذیرایی می‌کنند.

ماتاک از غذاهای این شب است؛ رشته‌های گوشت نهنگ آغشته به چربی نهنگ. «کیویاک» نیز غذای محبوبی است حاوی گوشت پرنده‌ای به نام ماهی‌گیرک که آن را ماه‌ها درون پوست شیر دریایی نگه می‌دارند و وقتی در آستانه فساد است، مصرفش می‌کنند.

یکی از دسرهای محبوب شب کریسمس فرنی یا شوربایی است که آن را همراه کره، دارچین و شکر می‌خورند.

جاماییکا

در جاماییکا شام کریسمس را معمولاً از شب قبل تدارک می‌بینند و شامل میوه، ترشک درشت (نوعی سبزی)، گوشت و پانچ (نوشیدنی با طعم میوه) است.

شام اصلی ممکن است طیف متنوعی از غذاها از جمله بوقلمون، کاری گوشت بز یا دم گاو بخارپز باشد.

بریتانیا

شام کریسمس برای بریتانیایی‌ها بدون بوقلمون، سیب‌زمینی کبابی، جوانه کلم بروکسل، شقاقل، پیراشکی سوسیس خوک، سبزیجات سرخ‌شده، آب گوشت و سس زغال اخته معنا ندارد.

در پایان این بزم نیز پودینگ کریسمس سر میز می‌آید.

شام کریسمس بریتانیایی بدون شراب معطر هم معنا ندارد.

(این مقاله نخست در سال ۲۰۱۹ منتشر شده است.)