بسیاری از مناطق شهری و روستایی در ایران در شبانه‌روز گذشته، بیش از دو بار قطع برق را تجربه کردهاند. مصرف بیش‌ازحد گاز خانگی و نرسیدن سوخت به نیروگاه‌ها، دلیل عمده خاموشی‌‌ها مطرح شده است. البته روز گذشته، استفاده انبوه مزارع استخراج بیتکوین از انرژِی برق نیز دلیل کمبود برق و خاموشی‌‌‌های اخیر در تهران عنوان شده است.
غیر از آسیب به کسب‌و‌کارهای خانگی یا مشاغل آنلاین، دانشآموزان و دانشجویان نیز از این آسیب بیبهره نبودهاند و دو روز گذشته را با تعطیلی کلاس‌های درس گذراندهاند. این در حالی است که قرار است دانشگاه آزاد امتحانات خود را به صورت مجازی یا آنلاین برگزار کند.
مریم حسینی، زن خانهدار ساکن منطقه یک تهران، با اشاره به قطعیهای مکرر برق طی روز گذشته به ایندیپندنت فارسی می‌‌گوید بیشتر همکلاسیهای پسرش فریان که در کلاس اول ابتدایی تحصیل میکند، امروز به دلیل قطعی مکرر برق، در کلاس آنلاین حضور نداشتهاند.
آزاده ابوالحسنی ساکن منطقه تهرانپارس در شرق تهران نیز می‌‌گوید امروز بیشتر دانشآموزان در کلاس‌های پسرش در مقطع سوم دبستان، در کلاس درس حاضر نبودهاند. کیان هم امروز در بیشتر ساعتهای درسی، به دلیل قطع برق در کلاس غیبت خورده است.
فرزند تامارا امسال سال آخر دبیرستان است. علاوه بر مشکلات متعدد ناشی از برگزاری کلاس‌‌ها به شیوه آنلاین، این روزها مشکل قطعی برق هم به مشکلات او افزوده است. تامارا به ایندیپندنت فارسی می‌‌گوید پسرش هیچ امیدی به قبولی در کنکور امسال ندارد.
قطعی برق در تهران که از خاموشی معابر و اتوبان‌‌ها در هفتههای گذشته آغاز شده است، اکنون وارد مرحله بحران میشود.
آیا بیتکوین برق تهران را قطع کرد؟
روزنامه هفت‌صبح در گزارشی، سود قانونی ۱۴ مرکز استخراج رمزارز در کشور را محاسبه کرده است. این گزارش با اشاره به اینکه استخراج یک بیتکوین می‌تواند سود ۲۲ برابری نصیب ماینرها کند، اضافه کرده است: «بزرگترین مرکز استخراج بیتکوین در کرمان، ۷ بیتکوین استخراج میکند که سود آن رقمی حدود یک میلیارد و ۳۳۰ میلیون تومان است.»
معاون برنامهریزی و امور اقتصادی توانیر نیز در شهریور ماه امسال، از اعطای مجوز به ۱۴ مرکز استخراج رمزارز به ظرفیت ۳۰۰ مگاوات در ایران خبر داده بود. به گفته مصطفی رجبی مشهدی، تاکنون بیش از یک‌‌هزار مزرعه غیرمجاز استخراج رمزارز شناسایی شده است که در کشور پراکنده‌اند.
هرچند دو سال پیش، بانک مرکزی اعلام کرد تجارت بیتکوین و سایر ارزهای مجازی در تمام مراکز پولی و مالی کشور ممنوع است، وزارت صنعت، معدن و تجارت ایران در تابستان امسال مجوز استخراج رمزارز را برای یک شرکت استخراج ترکیه‌‌ای به نام «iMiner» صادر کرد. مزرعه استخراجی این شرکت ترکیه‌‌ای با سرمایهگذاریِ حدود هفت‌ونیم میلیون دلار، در استان سمنان ایران تاسیس شده است.
آنچه مسلم است ارزان بودن انرژِی برق در ایران موجب رشد استخراج رمزارزها شده است. گفته میشود تولید هر کوین معادل مصرف سالانه ۲۴ واحد مسکونی متصل به شبکه در تهران است. هرچند که این مزارع باید هزینهای بیشتر از تعرفه برق مصرفی خانوار بپردازند ولی بسیاری با سوءاستفاده از برق مساجد، مدارس و با استفاده از تعرفه‌‌های دیگری مانند کشاورزی، خانگی و حتی صنعتی برای استخراج رمزارز استفاده می‌کنند. به گفته معاون برنامهریزی و امور اقتصادی توانیر، این امر موجب آسیب‌رسانی جدی به شبکه برق سراسری میشود.
در عین‌حال به نظر میرسد سرمایهگذاران خارجی در بهرهمندی از ایجاد مزارع بیتکوین در ایران از سرمایهگذاران داخلی پیشی گرفتهاند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
روز یکشنبه پایگاه خبری «تجارتنیوز» در گزارشی به حضور چین در مزارع بیتکوین رفسنجان اشاره کرد و نوشت: «در شرایطی که موانع زیادی برای فعالیت ایرانیان در صنعت استخراج رمزارز وجود دارد، فعالیت سرمایه‌گذار خارجی در این زمینه عجیب است.» عضو انجمن بلاک‌چین ایران در این گزارش گفته است: «حضور سرمایه‌گذار چینی در ایران، در شرایطی که مانع‌تراشی‌های زیادی برای فعالان صنعت استخراج رمزارز در ایران صورت می‌گیرد عجیب است.»
هزینه بیتکوین و تامین برق آن از سدهای ساخت سپاه
روز یکشنبه سخنگوی صنعت برق در رابطه با خاموشی‌‌‌های اخیر گفت «استخراج بیتکوین» دلیل خاموشی‌‌ها در خیابانهای تهران و سایر شهرها است. مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق، دلیل کمبود برق را استخراج غیرمجاز بیتکوین میداند و می‌‌گوید: «به‌دلیل گرانی بیتکوین و ارزانی نرخ برق در ایران، فعالیت‌‌های استخراج‌کنندگان بیتکوین افزایش پیدا کرده است و سهم بیتکوین از مصرف برق در ایران به بیش از ۳۰۰ مگاوات رسیده است.»
همزمان، مدیر کل امور بین‌الملل توانیر با اشاره به اینکه در مجموع بیت‌کوین‌‌ها در کشور حدود ۵۰۰ تا ۵۵۰ مگاوات رمزارز مجاز و غیرمجاز در کشور وجود دارد گفت: «با توجه به مصرفی که در کشور داریم، این عدد رمزارز خیلی عدد بزرگی نیست و خاموشی‌‌‌های اخیر در کشور به خصوص در تهران ربطی به استخراج بیتکوین ندارد.»
سمیه صادقی، کارشناس ارشد علوم ارتباطات و مدیر روابط عمومی یکی از شرکت‌های خصوصی در تهران، با اشاره به تایید غیرمستقیم سازمانهای دولتی در خصوص استفاده بالای مزرعههای استخراج بیتکوین از برق کشور به ایندیپندنت فارسی می‌‌گوید «خبرگزاریها با پوشش خبری ماینرها به صورت غیرمستقیم تایید می‌کنند که استخراج بیتکوین دلیل مصرف بالای برق در تهران است.» او در ادامه با اشاره به اعطای مجوز استخراج رمزارزها به‌‌وسیله وزارت صنعت معدن و تجارت می‌‌گوید: «سپاه که قبلا هم از این فرصت استفاده میکرد و نیازی به مجوز وزارتخانه صمت نداشت ولی از نیروگاههایی که روی سدهای ساخت خودش زده بود، برق میگرفت.»
او که خودش در دورهای قصد سرمایهگذاری در تجارت بیتکوین داشته است، معتقد است: «اغلب مردم تصور می‌کنند سدسازی برای آبادانی و برقرسانی انجام میشود در حالی که برق حاصل از سدسازیها، مصارف دیگری همچون استخراج بیتکوین پیدا میکند.»
سمیه صادقی می‌‌گوید در سال‌‌های بین ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۴ در سفر تحقیقاتی به روستایی در نزدیکی فیروزکوه، اهالی زمینهای خشکی را به او نشان دادهاند که زمانی نه چندان دور، باغهای سبز، خرم و پردرختی بوده که محصولات فراوانی برای اهالی روستا داشته است. با شروع سدسازیهای سپاه پاسداران در این منطقه، باغها به‌تدریج خشک شدند. مردم روستا شکایتهای فراوان و پیگیریهای بسیاری کردند ولی به نتیجه نرسید. در نتیجه مردم زیادی مجبور شدند باغها را رها کنند.
به عقیده خانم صادقی بعد از دوران حسن روحانی، سدسازیها کمتر شده است و نیمی از سدهایی که ساخته شد یا به بهرهبرداری نرسید یا ساخت آن به لحاظ جاینمایی اشتباه بود یا آبگیری نشد. به هر حال مشکلاتی برای آنها پیش آمده است.
استخراج بیتکوین در ایران چقدر هزینه دارد؟
تجارت بیتکوین بسیار به‌صرفه است. گفته میشود استخراج بیتکوین ۸۰۰ میلیون تومانی، در ایران تنها ۳۶ میلیون تومان هزینه دارد. روزنامه هفت‌صبح با بررسی سودآوربودن استخراج بیتکوین نوشته است: «یعنی با وجود سقوط ۲۵ درصدی اخیر ارزش بیتکوین، استخراج یک بیتکوین می‌تواند سود ۲۲ برابری نصیب ماینرها کند.» این روزنامه در بخش دیگری از گزارش خود اشاره دارد که این سود چشمگیر، هزینه اولیه راه‌اندازی یک مزرعه بزرگ رمزارز با قابلیت استخراج سالانه هشت بیتکوین را در کمتر از یک سال جبران میکند.
همه محاسبه‌های این گزارش نیز بر اساس تعرفه برق مجاز و گفته‌‌های رسمی مسوولان صنعت برق ایران انجام شده است. این رقم، سود قانونی ۱۴ مرکز استخراج رمزارز در کشور است.
بر اساس این گزارش، حدودِ محاسبه‌ها نشان میدهد بزرگترین مرکز استخراج بیتکوین در کرمان، ۷ بیتکوین استخراج میکند که سود آن رقمی حدود یک میلیارد و ۳۳۰ میلیون تومان است.
