اسحاق جهانگیری، معاون اول حسن روحانی در سخنان امروز خود در سنندج، با ابراز شگفتی از تداوم مسئله کولبری گفته است که دولت پیش‌تر در این زمینه مصوبه‌ای داشته است.

او بدون اشاره به مسئولیت دولت گفته که کولبری در استان کردستان یکی از دغدغه‌هایی بوده که همواره در مرکز و برای مردم وجود داشته است، چراکه سختی کار کولبران بسیار نگران‌کننده و دردآور است.

دولت بارها مدعی شده که از مشکلات کولبران آگاه است و با قانونی کردن کولبری، قصد حل این معضل را دارد. اما به نظر می‌رسد تلاش برای قانونی کردن کولبری، راهی برای فرار از پذیرش مسئولیت در برابر فقر گسترده و عمیق در نقاط مرزی بوده است. 

اخیراً از «ساماندهی» کولبری نیز سخن گفته شده است. در آخرین اظهارنظری که دراین‌خصوص صورت گرفته، فرماندار شهرستان پاوه با اشاره به وضعیت کولبران در استان کرمانشاه، به ایلنا گفت: «بیش از ۱۲ هزار و ۷۰۰ سرپرست خانوار که عمده آنها در روستاهای صفر مرزی سکونت دارند، از راه کولبری رسمی در بازارچه‌های مرزی امرارمعاش می‌کنند.»

از سوی دیگر نگاه امنیتی به کولبران باعث شده تا سالانه بسیاری از آنها از سوی نیروهای مرزبانی جمهوری اسلامی مورد هدف قرار بگیرند. بر اساس اطلاعات سازمان‌های حقوق بشری مستقر در ایران، تنها در سال ۲۰۲۰، ۵۶ کولبر کشته و ۱۶۷ نفر از آنها زخمی شدند.

حمل‌ونقل غیرقانونی کالا در مرز ایران و کردستان عراق، موسوم به «کولبری»، به منبع درآمد هزاران نفر تبدیل شده است. کولبرها کالاهایی با وزن ۲۵ تا ۱۲۰ کیلوگرم را در راه‌های کوهستانی خطرناک و مناطق مرزی مین‌گذاری‌شده، روی پشت خود حمل می‌کنند.

کامل دلپسند، مدرس دانشگاه و جامعه‌شناس مرز و توسعه مناطق مرزی در این زمینه معتقد است که امروزه در ایران کولبری از حالت یک مسئله اقتصادی خارج شده و به یک زیست - جهان اجتماعی - فرهنگی بدل شده است. به نظر نمی‌رسد کسی خواهان زندگی در چنین زیست - جهانی باشد و یا کولبری از برچسب کولبری به‌عنوان یک هویت اجتماعی - اقتصادی راضی باشد.

او در ادامه اظهاراتش به ایرنا تأکید کرد پیامدِ مرزنشینی و مشکلات توسعه‌نیافتگی مناطقِ کردنشین وضعیتی را خلق کرده است که بخش کثیری از ساکنان آن به‌خصوص روستانشینان یا مهاجرین روستایی برای گذران روزی خود دست به شغلی خطرناک و کم‌درآمد به نام کولبری بزنند.