پومپئو: تهران پیشنهاد من را نپذیرفت

مایک پومپئو، وزیر امور خارجه آمریکا با انتشار ویدئویی در صفحه توییتر خود، اعلام کرد حکومت ایران پیشنهاد او برای سفر به تهران را نپذیرفته است. او سوم مردادماه در گفتگو با بلومبرگ پیشنهاد کرده بود، مانند محمد‌جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران که هر سال به آمریکا می‌رود و در محافل عمومی با مردم گفت و گو می‌کند، به تهران سفر کرده و با مردم ایران به گفتگو بنشیند.

البته مقامات تهران از زمان ارایه این پیشنهاد تا لحظه تنظیم این گزارش به طور رسمی به پومپئو پاسخ نداده‌اند. ظریف و آیت‌الله خامنه‌ای که در توییت اخیر وزیر امور خارجه آمریکا مورد اشاره قرار گرفته‌اند، از آغاز هم هیچ واکنشی به پیشنهاد او نداشتند. وزیر امور خارجه ایران، بارها حلقه اطرافیان رئیس‌جمهور آمریکا را تندروهایی توصیف کرده که می‌خواهند او را به سوی جنگ با ایران سوق دهند. آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی هم همواره به بی‌اعتمادی به آمریکایی‌ها اشاره کرده و مذاکره را سم مضاعف توصیف کرده است.

این در حالی است که وزیر امور خارجه آمریکا قبلا گفته بود، اگر رسانه‌های داخل ایران از او درخواست مصاحبه داشته باشند، قبول خواهد کرد. اما هیچ یک از رسانه‌های داخل ایران تا کنون اعلام نکرده‌اند که می‌خواهند با او مصاحبه کنند. ظریف در سفر اخیر خود به آمریکا با رسانه‌های آمریکایی مصاحبه کرد و در آن آزادانه از سیاست‌های آمریکا انتقاد کرد. 

مقامات ایران از ظریف، سال‌هاست از تریبون آزاد در کشورهای غربی برای بیان عقیده‌های خود استفاده می‌کنند. همچنین یادداشت‌های ظریف و دیگر مقامات ایرانی در روزنامه‌های آمریکایی یا اروپایی منتشر می‌‌شود. اخیرا هم یادداشت محمد خاتمی، رئیس‌جمهور اسبق ایران در نشریه بریتانیایی گاردین خبرساز شده بود. او که اجازه ندارد در رسانه‌های داخلی قلم بزند یا در محافل عمومی سخن بگوید، مانند دوران ریاست جمهوری‌اش از فضای باز رسانه‌های خارجی استفاده کرده تا نظریه‌های خود را تکرار کند.

اما عکس این قضیه در مورد مقامات آمریکایی صادق نیست. حتی جان کری، وزیر امور خارجه سابق آمریکا که از سوی دولت دونالد ترامپ به انجام بدترین معامله تاریخ این کشور با ایران و رابطه نزدیک با دولتمردان جمهوری اسلامی متهم است نیز هیچگاه نتوانست در رسانه‌های داخلی ایران قلم بزند یا به تهران سفر کند. 

پومپئو می‌گوید، ما از اینکه ظریف به نیویورک بیاید و از حق آزادی بیان در آمریکا برای بیان نظرات‌اش استفاده کند، نگران نیستیم، اما آیا واقعیت‌های حکومت علی خامنه‌ای اینقدر بد است که او اجازه نمی‌دهد من همین کار را در تهران انجام دهم!

احتمالا شخص پومپئو نیز در زمان طرح پیشنهاد سفر به تهران می‌دانست که دست کم در شرایط فعلی، جمهوری اسلامی پذیرای یک مقام عالی رتبه آمریکایی نیست. اما با توجه به عکس‌العمل قابل پیش‌بینی تهران، این پیشنهاد را ارایه داد تا از نگاه جامعه بین‌المللی، این ایران باشد که نمی‌خواهد بحران فروکش کند.

ایران و آمریکا از اردیبهشت امسال روابط پر تنشی را تجربه می‌کنند. تنش‌هایی که با قرار گرفتن نام سپاه در فهرست سازمان‌های تروریستی آمریکا و اقدام متقابل جمهوری اسلامی در تروریستی خواندن نیروهای آمریکایی آغاز شد و با تشدید تحریم‌ها، کاهش تعهدات هسته‌ای ایران، انفجار و توقیف نفتکش‌ها و سرنگونی پهپادها ادامه یافت و عمیق‌تر شد. 

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا و وزیر امور خارجه او بارها در طول این مدت برای مذاکره با مقامات جمهوری اسلامی و دستیابی به توافقی بهتر، ابراز تمایل کرده‌اند. اما تهران تا کنون نسبت به آغاز این گفتگوها قبل از لغو تحریم‌ها، علاقه‌ای نشان نداده است. ظریف در سفر اخیر به نیویورک، پیشنهاد لغو تحریم‌ها در برابر موافقت ایران با بازرسی دایمی از تاسیاست هسته‌ای و امضاء پروتکل الحاقی را مطرح کرد که واشینگتن به آن پاسخی نداد.