بر اساس جدول زمانی تعیین شده، خروج تمامی نیروهای آمریکایی از خاک افغانستان به مرحله نهایی نزدیک شده است. آمریکا قرار است تا حدود ۲۴ ساعت آینده به ماموریت خطیر بیست‌ساله خود در آن کشور نقطه پایان بگذارد.

هفته پیش جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده، از تکمیل قطعی خروج نیروهای کشورش تا موعد تعیین شده خبر داد.

مسئولانی در فرودگاه کابل به رویترز گفته‌اند که آمریکا آخرین پروازهایش را انجام می‌دهد و دست‌کم ۱۵۰۰ نفر که هنوز در داخل فردوگاه کابل هستند، آخرین افرادی خواهند بود که با هواپیماهای آمریکایی از افغانستان به بیرون انتقال داده می‌شوند.

پس از حمله انتحاری روز پنجشنبه ۲۶ اوت «داعش خراسان» در نزدیکی فرودگاه کابل که حدود ۲۰۰ کشته برجا گذاشت، درهای فرودگاه کابل مسدود شد و طالبان تمام خیابان‌های منتهی به فرودگاه را به روی مردم، به ویژه زنان، بستند.

امروز نیز جوبایدن گفت که خطر حملات تروریستی در اطراف کابل باقی است و از همگان خواست تا آنجا را ترک کنند.

مقامات مسئول وزارت خارجه آمریکا روز گذشته اعلام کردند که نیروهای آن کشور از اوخر ماه ژوئن تا کنون ۱۱۷ هزار نفر را از افغانستان خارج کرده‌اند  که عمده آنان شهروندان آمریکایی و افغان‌های در معرض خطر بوده‌اند.

این در حالی است که آمریکا نتوانست طبق وعده‌های پیشین خود، بیشتر افراد در معرض خطر مانند روزنامه‌نگاران و فعالان جامعه مدنی را خارج کند.

بحث امنیت فرودگاه کابل پس از خروج آمریکایی‌ها، از موضوعات داغ در اظهارات و تصمیمات مقام‌های کشورهای غربی و گروه طالبان است. آنان مدعی‌اند که امنیت جان شهروندان افغانستان از نگرانی‌های عمده جامعه جهانی در نظام طالبانی است.

طالبان بارها از شهروندان افغان خواسته است که به کشورهای غربی نروند و در افغانستان بمانند، اما بسیاری از مردم خود را در نظام طالبانی همواره در خطر می‌بیند.

همین روز گذشته طالبان فواد اندرابی، یک آوازخوان محلی در استان بغلان، را به قتل رساندند و حاضر نشدند در آن مورد پاسخ بدهند.

صبح امروز، یکشنبه ۲۹ اوت، انتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، از ادامه تلاش‌ها برای بهبود اوضاع در افغانستان خبر داد و در صفحه توییترش نوشت که روز گذشته با مولود چاووش‌اوغلوِ، وزیر خارجه ترکیه، تماس تلفنی داشته است و در مورد اوضاع افغانستانِ، خروج خارجی‌ها، و مصونیت افغان‌ها با او صحبت کرده است. این دومین تماس بلینکن با وزیر خارجه ترکیه در یک هفته است.

ترکیه نیز دو روز پیش از این و همزمان با خروج تمامی نیروهایش از فرودگاه کابل، در مورد تامین امنیت کابل با نمایندگان طالبان دیدار و گفت‌وگو کرده بود. 

هنوز معلوم نیست چه نهاد و نیرویی و با چه شرایطی مسئولیت امنیت فردوگاه کابل را بر دوش خواهد گرفت و تا چه حدی زمینه خروج ایمن برای شهروندان افغان فراهم خواهد شد، یا چه تضمینی از طالبان برای حفظ امنیت افغانی‌هایی که در کشور خواهند ماند، گرفته خواهد شد.

در همین حال امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه، تلاش دارد تا با همکاری بریتانیا و کمک سازمان ملل متحد، برای تامین امنیت کارمندان نهادهای یاری‌‌رسانی و افغان‌هایی که قصد خروج از کشور دارند، گونه‌ای منطقه امن در کابل ایجاد شود.

پیشروی سریع طالبان، دولت افغانستان را دچار ضعف سیاسی کرد و گریز اشرف غنی، رئیس جمهوری وقت، باعث شد تا پایتخت کشور ظرف یک ساعت به دست طالبان سقوط کند.

اکنون آمریکا در حالی افغانستان را ترک می‌کند که تمام تلاش‌ها برای ایجاد نظام دموکراتیک مبتنی بر ارزش‌های حقو ق بشری در آن کشور نابود شده است. 

آمریکا حدود یک تریلیون دلار در بخش‌های توسعه، ارتش، تقویت نهادها، ظرفیت‌سازی کارمندان دولتی و به‌روزرسانی سیستم‌های ادرات دولتی خرج کرد. پول گزافی را نیز صرف ظرفیت‌سازی کارمندان نهادهای دولتی وغیردولتی کرد تا در نبود نیروهای خارجی‌، کشور را با اتکا به خود مدیریت کنند.

اما فرار سرسام‌آور مغزها و تجربه‌ها از کشور و نابود شدن نظام اداری و سیاسی در افغانستان، کمر بنیا‌دهای آن را شکسته است و حتی بدون درنظر گرفتن حضور طالبان و نظام طالبانی، دهه‌ها طول خواهد کشید تا به دست‌کم وضعیت اجتماعی-اداری یک ماه قبل برسد.