«دختران پلنگ» کیستند و چرا به پلنگ لقب داده شدهاند؟
«دختران پلنگ» دخترانی هستند با آرایشهای خاص: لبهایی پروتز شده و کلفت، مژههای مصنوعی، بینیهای کوتاه و سربالا، اندامهایی جراحیشده و برجسته، چهرههای ساختگی و تصنعی که احتمالا برای ساخت و پرداخت چنین چهرهای بایستی ساعتهای زیادی را جلوی آینه وقت صرف کرده باشند. آرایشها به قدری غلیظاند که چهره قبل و بعد از آرایش آنها حتی برای خودشان به سختی قابل تشخیص است. نوع آرایش و مدل چشم، حالت لبها و گونهها، چهره این دختران را به چهرهای سرد و خشن و یا همان «پلنگگونه» تبدیل کرده است. با وجود سردی و بیروحی در چهره، هواداران(فالوورهای) زیادی در اینستاگرام دارند. جزئیترین و بیاهمیتترین مسائل شخصی زندگیشان را با عکس و ویدیو در معرض عموم قرار میدهند. تعداد بالای فالورهای «دختران پلنگ» به اندازهای است که شرکتهای آرایشی نیز از آنها برای تبلیغات محصولات آرایشیشان استفاده میکنند و حتی برای تبلیغ برخی از موسیقیها دابسمش هم میخوانند.
تبلیغات دختران پلنگ باحجاب!
در میانه این رخدادها، در زمستان سال ۱۳۹۷ اتفاقی ویژه رخ داد و آن تحول در نوع تبلیغات به اصطلاح شاخهای اینستاگرام به خصوص دختران پلنگ بود. روزنامه همدلی در بهمنماه ۹۷ از شاخهای اینستاگرام خبر داد که «بهطور ناگهان دچار تحول درونی شدند و با حجاب کامل در شبکههای اجتماعی ظاهر شدند». اگر چه مشخص نیست تحول درونی این افراد با چه متر و معیاری سنجیده شده است، اما تحولات بیرونی از اتفاقاتی در پشت پرده خبر میداد که به نوشته این روزنامه ناشی از «معامله احتمالی فعالان حجاب با برخی از نهادها و دستگاههای فرهنگی در کشور است». نگاهی به آرایشهای باحجاب این افراد نشان میداد آرایشها، همان تندی را دارند اما این بار تنها یک روسری یا مقنعه بر سر قرار گرفته است که تقریبا تجانسی با این گونه آرایشها ندارد. فرض این است که فشارها و مذاکراتی با این شاخهای اینستاگرامی صورت گرفته تا از طریق آنها بتوان به تبلیغ حجاب اسلامی پرداخت و به زعم طراحان چنین ایدهای «جوانان را به راه راست هدایت کرد».
نگرشهای روانشناسانه
برخی روانشناسان بر این باورند که تمایل برای جلب توجه زیاد، گاهی در قالب علامتهای رفتار غیرطبیعی و نابهنجار خود را نشان میدهد و گاهی نیز به صورت پریشانی روانی جدی به فرد منتقل میشود. در این موارد، جلب توجه میتواند در قالب رفتارهای اغراقآمیز عاطفی، تحریک جنسی، بیمسئولیتی، خودآزاری و مصرف مواد بروز کند.
فروید روانکاو معتقد است تمایلات جنسی در دوران بزرگسالی ناشی از اختلالات عاطفی و رویاهای سرکوب شده فرد است. او عقیده دارد که تمایلات جنسی از دوران کودکی فرد سرچشمه میگیرد و به مانند تفکر و ظرفیتهای دیگر انسان به مرور زمان رشد میکند و بالغ میشود. در صورتی که فرد این تمایلات را سرکوب کند، آن تمایلات در بزرگسالی میتواند به صورت مشکلات روحی و روانی چون اضطراب و حتی رفتارهای ضد اجتماعی بروز پیدا کند.
«دختران پلنگ» در جستجوی جلب توجه جنسی
برخی از روانشناسان بر این باورند که پدیده «دختران پلنگ» با رفتارهای نامتعارف و ضدارزشهای بههنجار جامعه، پیامی جز جلب توجه و مورد توجه قرار گرفتن، آن هم به هر قیمتی، ندارد. جلب توجه و بروز رفتارهایی چون عرضه اندام (جنسی)، بخشی از رفتارهای ناسازگار است که به دلیل نقص و مشکلات شخصیتی فرد، به صورت آشفتگیهای روحی بروز پیدا میکند. از جمله این آشفتگی و مشکلات روحی و روانی، میتوان به اختلال شخصیت نمایشی اشاره کرد. در واقع رفتارهای منجر به «جلب توجه جنسی» پاسخی به آسیبهای روحی و روانی فرد در گذشته و حتی در زندگی فعلی فرد(تراما) است که از تلاش مایوسانه فرد برای مقابله با آشفتگیهای عاطفی درونیاش حکایت میکند.
رفتارهای تظاهرگونه، هیجانی، لباسهای عجیب و غریب و پر زرق و برق، توجه بیش از حد به ظاهر و آرایشهای غلیظ از علایم اختلال شخصیت نمایشی هستند که فرد در آن به شیوههای گوناگون سعی در جلب توجه دارد. علاوه بر آن، معمولا این دسته افراد انسانهای اجتماعی هستند، اما خودشیفته که در ورای این خودشیفتگی، اعتماد به نفس بسیار پایینی وجود دارد.
نتایج تحقیقات هارالبرت (۲۰۰۸) نشان میدهد که رفتارهای جنسی زنانی که اختلال شخصیت نمایشی دارند با خودشیفتگی جنسی ارتباط دارد و همچنین نتایج این تحقیق نیز میزان اعتماد به نفس پایین را گزارش میدهد.
با وجود عوامل روانی و آسیبهای روحی فرد در زندگیاش، نمیتوان نقش فقر و نیاز به دیده شدن در دوره حجاب اسلامی را در پدیده «دختران پلنگ» نادیده گرفت.