علی رغم تعهد آمریکا به ارائه کمکهای بشردوستانه به مردم افغانستان، این کشور قصد ندارد پولهای بلوکه شده افغانستان در آمریکا را آزاد کند. جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید، پس از برگزاری نشست جی-۲۰ به رسانهها گفته است هرچند دولت آمریکا در ارائه کمکهای بشردوستانه به افغانستان پیشتاز است و این روند را ادامه میدهد، اجازه نخواهد داد طالبان به داراییهای این کشور که در بانکهای آمریکا ذخیره شدهاند، دسترسی داشته باشد. او بدون ذکر دلیلی برای این تصمیم آمریکا، اظهار داشت که دولت این کشور موضع خود در قبال داراییهای نقدی دولت پیشین افغانستان در آمریکا را تغییر نخواهد داد.
کشورهای جهان در نشست جی-۲۰ بار دیگر تعهد کردند که برای نجات مردم افغانستان از فاجعه بشری قریبالوقوع، ارائه کمکهای بشردوستانه خود به افغانستان را ادامه دهند. اتحادیه اروپا هم وعده داد که علاوه بر تعهد ۳۰۰ میلیون دلاری قبلی، بیش از ۷۰۰ میلیون دلار دیگر هم به افغانستان کمک خواهد کرد. به این ترتیب میزان کمک اتحادیه اروپا به افغانستان حدود یک میلیارد دلار خواهد شد. اگرچه تمامی کشورهای عضو جی-۲۰ متفقالقولاند که تداوم کمکها به افغانستان به معنی به رسمیت شناختن دولت طالبان نیست.
با این حال، طالبان تاکنون چند بار از دولت آمریکا خواسته است داراییهای افغانستان را آزاد کند. پس از سقوط دولت اشرف غنی، نزدیک به ۱۰ میلیارد دلار ذخیره ارزی این کشور در آمریکا باقی ماند. آمریکا همزمان با بانک جهانی، صندوق بینالمللی پول و دیگر نهادهای کمکرسان به افغانستان کمکهای خود را به این کشور قطع و علاوه بر آن، داراییهای نقدی افغانستان را هم بلوکه کرد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
بلوکه ماندن داراییهای نقدی افغانستان در آمریکا نقاط قوت و ضعف خاص خود را دارد. نقطه قوت این مسئله این است که طالبان را مجبور میکند به خواستههای مشروع جامعه جهانی، به خصوص در عرصه حقوق بشر، تمکین کند. جهان از نگرش طالبان به ارزشهای حقوق بشری در افغانستان بهشدت نگران است. طالبان زنان را از کار اخراج کرده، جلو درس خواندن دختران را گرفته و مدارس دخترانه را بسته است. از طرفی خشونتورزی و تبعیض میان اقوام افغانستان را مبنای کار خود قرار داده و در برخی مناطق افغانستان جنایت جنگی هم مرتکب شده است. بلوکه ماندن ذخایر ارزی افغانستان و دسترسی نداشتن طالبان به آن باعث میشود تا این گروه از تامین نیازهای خود ناتوان بماند.
اما نقطه ضعف این مسئله، توقف چرخ خدماترسانی دولت است. در گذشته، دولت افغانستان سالانه نزدیک به هشت میلیارد دلار بودجه داشت. دولت طالبان هم برای تداوم برنامههای توسعه افغانستان و ارائه خدمات به مردم سالانه حداقل چهار تا پنج میلیارد دلار پول لازم دارد. با توجه به وضعیت موجود و کاهش سرمایهگذاری در افغانستان و از بین رفتن مجراهای کسب درآمد اقتصادی، احتمال اینکه طالبان سالانه حتی دو میلیارد دلار هم عایدی داخلی داشته باشد، کم است. کشورهایی هم که وعده سرمایهگذاریهای میلیاردی در افغانستان دادهاند، مسلما به این زودی جرات نخواهند کرد در این کشور سرمایهگذاری کنند.
طالبان به پروژههای «تاپی»، «تاپ» و «کاسا یک هزار» که سالانه چیزی حدود یک میلیارد دلار نصیب افغانستان میکنند، چشم امید دوخته است؛ اما وضعیت نهایی این پروژهها با آنکه بخشی از آن فعالیت خود را از سر گرفتهاند، در هالهای از ابهام است. بنابراین طالبان در یک تا دوسال آینده بهشدت در مضیقه مالی خواهند بود. اما این فشار بیشتر بر شهروندان افغانستان وارد خواهد آمد. در حال حاضر سطح فقر در افغانستان، به بالای ۸۰ درصد رسیده است و بر اساس گزارش سازمان جهانی غذا، تنها پنج درصد مردم افغانستان میتوانند مطابق استاندارد جهانی، سه وعده غذا برای خود تهیه کنند.
بلوکه ماندن ذخیرههای ارزی افغانستان در آمریکا فشار بر مردم را بیشتر میکند. به همین دلیل، جامعه جهانی در تلاش است که کمکهای بشردوستانه را به افغانستان برساند؛ اما اینکه این کمکها چگونه و بر اساس چه سازوکاری توزیع خواهند شد تا به چنگ طالبان نیفتند، مسئلهای است که جامعه جهانی هنوز به آن پاسخ نداده است.