شرکت الکترونیک سامسونگ با ارائه آخرین مدل‌های تلفن‌های هوشمند گالاکسی، به‌خصوص تلفن‌های همراه تاشو، نشان داد که رقیبی جدی برای شرکت اپل است. اما سامسونگ راه دور و درازی را تا اینجا پیموده است که جفری کین، خبرنگار پیشین نشریات اکونومیست و وال استریت ژورنال، آن را به تفصیل در این کتاب شرح داده است.

لی بیونگ-چول، موسس سامسونگ، کار خود را پس از جنگ جهانی دوم با یک دکان فروش سبزیجات و ماهی خشک آغاز کرد، که خیلی زود کارش رونق گرفت و وارد تجارت شکر، بیمه، امور مالی، محصولات شیمیایی، وسایل برقی، و غیره شد. در کره جنوبی به این شرکت «جمهوری سامسونگ» می‌گویند، زیرا این لقب نه‌تنها به نفوذ عمیق سیاسی و اجتماعی شرکت سامسونگ و خانواده لی اشاره دارد، بلکه مهم‌تر از همه، کره جنوبی رشد و اشتغال خود را مدیون سامسونگ و چند شرکت موفق کره‌ای دیگر می‌داند. خانواده‌های کره‌ای موفقیت بچه‌های خود را با یافتن شغل در همین چند شرکت نامدار، مانند سامسونگ و هیوندای، می‌سنجند.

نویسنده کتاب، سامسونگ را شرکتی خیلی مرموز با فرهنگ کاری خیلی بسته و خشک توصیف می‌کند که بی‌رحمانه دنبال موفقیت است و از کارمندانش اطاعت و وقف خود به شرکت را انتظار دارد. از نظر او، سامسونگ از آغاز از الگوی مدیریتی ژاپنی تقلید می‌کرد که به سخت‌کوشی و ساعت‌های طولانی کار طاقت‌فرسا شهرت دارد. ولی این رقابت پیگیر و بلندپروازانه با شرکت‌هایی مانند سونی و اپل باعث شد که سامسونگ در مدت چند دهه از یک تولیدکننده کالاهای بی‌کیفیت به بازیگری پیشتاز در عرصه تولید وسایل الکترونیک تبدیل شود.

این نکته جالب است که میان مدیران سامسونگ بر سر تمرکز بر روی گوشی‌های هوشمند و رقابت با اپل و سونی اختلاف‌نظر وجود داشت. سامسونگ یکی از تامین‌کنندگان اصلی قطعات گوشی معروف آیفون است و آن‌ها احساس می‌کردند که با این رقابت، رابطه پُرسود تجاری خود با اپل را به خطر می‌اندازند. در واقع، مدیران آمریکایی یا درس‌خوانده در آن کشور بودند که مدیران محافظه‌کار کره‌ای را در سئول به رقابت با سونی و اپل متقاعد کردند که بازار گوشی‌های همراه و هوشمند را در اختیار داشتند.

در آغاز، با توجه به نامرغوب بودن گوشی‌های سامسونگ، این ایده در آن شرکت خریداری نداشت، اما با استمداد از طراحان آمریکایی و تاکید بر کیفیت قطعات داخلی، سامسونگ خیلی زود به بازیگر درجه یک در بازار گوشی‌های همراه تبدیل شد. البته اپل بارها سامسونگ را متهم کرده است که از طرح‌های آیفون تقلید می‌کند، و بارها مدیران سامسونگ را به دادگاه کشانده است. دست‌کم در یکی از این پرونده‌های پرسروصدا، دادگاه به نفع اپل رأی داد. با این حال، این نکته را نباید از نظر دور داشت که سامسونگ همچنان تامین‌کننده اصلی قطعات آیفون است.

نویسنده کتاب باور دارد که استیو جابز با ارائه طرح‌های متفاوت، اپل را به شرکتی پیشتاز و نوآور در دنیای فناوری تبدیل کرد، اما سامسونگ با تاکید بر روی کیفیت و نوآوری‌های فنی، از جمله ساخت صفحات نمایشگر بهتر، خیلی زود از سونی و اپل پیشی گرفت.

در این کتاب می‌بینیم که چطور مدیران آمریکایی سامسونگ بزرگ‌ترین کارزارهای تبلیغاتی را به نفع سامسونگ به راه انداختند که معروف‌ترینش، سلفی معروف الن دِجنرس، مجری محبوب آمریکایی، با گوشی گالاکسی نُت، با تعدادی از ستاره‌های معروف هالیوود در مراسم اسکار سال ۲۰۱۴ بود، که همچون بُمبی در شبکه‌های اجتماعی ترکید.

دفتر سامسونگ در آمریکا با تبلیغات نوآورانه می‌خواست مشتریان آمریکایی را متقاعد کند که سامسونگ  چیزی کم از اپل ندارد. آن‌ها چنین القا می‌کردند که مشتریان آیفون هواخواه چشم و گوش بسته شرکت اپل هستند که گوشی‌های مشابه و گاه پُر نقص را به قیمت خیلی بالا می‌خرند. نویسنده کتاب باور دارد که شعبه آمریکای سامسونگ خیلی زود توانست در بازار تبلیغات، گوی رقابت را از اپل ببرد، چنان‌که روزنامه تجاری پُرنفوذ وال استریت ژورنال در مقاله‌ای در سال ۲۰۱۳ این سوال را مطرح کرد: «آیا اپل بازی تولید گوشی‌های خوش‌رنگ جذاب را به سامسونگ باخته است؟» دست‌کم من به عنوان مشتری سابق آیفون که گوشی آیفون خود را با گالاکسی نُت عوض کردم، با نویسنده وال استریت ژورنال موافقم که این محصول از نظر کیفیت و زیبایی خیره‌کننده است.

در کتاب می‌خوانیم که مدیران سامسونگ بارها به‌خاطر رشوه‌دهی و پارتی‌بازی سیاسی به دادگاه کشیده و به زندان محکوم شده‌اند. اما خانواده لی، صاحب شرکت سامسونگ، همانند سرمایه‌داران والامقامی تصور می‌شوند که کره جنوبی پیشرفت و اعتبار جهانی خود را مدیون آن‌ها می‌داند. به همین خاطر، اغلب مورد عفو قرار گرفته‌اند. نویسنده کتاب نشان می‌دهد که تحقیق در پرونده‌های فساد مربوط به سامسونگ هزینه‌های سنگینی برای روزنامه‌نگاران، نمایندگان پارلمان، و حتی دادستان‌های کره‌ای داشته است.

در حالی که در مورد شرکت‌هایی چون اپل و تسلا ده‌ها کتاب و تحقیق وجود دارد، نویسنده کتاب به‌سختی توانسته است مدیران و کارمندان سامسونگ را به صحبت کردن در مورد این شرکت وادار کند، زیرا انتقاد و صحبت‌های افشاگرانه کردن در مورد سامسونگ در کره جنوبی تابو است. شاهد این که هیچ‌یک از ناشران عمده کره‌ای، به‌جز یک ناشر مستقل و کوچک، حاضر نشدند ریسک چاپ کتاب جفری کین در مورد شرکت سامسونگ را به عهده گیرند.

داستان موفقیت شرکت سامسونگ نشان می‌دهد که ادغام در سیستم جهانی تولید، همکاری با شرکت‌های پیشتاز، و سرمایه‌گذاری روی تحقیق و توسعه، همچنان اصل مهم در موفقیت شرکت‌های نوپا است. برای همین، شرکت‌های فناوری ایرانی و عربی نیز بدون رابطه نزدیک با شرکت‌ها و محققان و مهندسان پیشتاز جهانی، نمی‌توانند فقط با تکیه بر دانش و نیروی بومی پیشرفتی حاصل کنند. این نظر نویسنده کتاب جالب است که سامسونگ تا مدت‌ها به اشتباه‌های خود توجه نمی‌کرد، چون سلسله‌مراتب، شیوه‌های کاری جاافتاده، و از همه مهم‌تر، حفظ آبروی «خانواده عالی‌مقام لی»، برای مدیران سامسونگ اهمیت داشت.

مشخصات کتاب:

جفری کین، ظهور پُردرخشش سامسونگ: داستان موفقیت غول کره جنوبی که به دنبال شکست اپل و تسخیر دنیای فناوری است، انتشارات رندوم هاوس، ۲۰۲۰، ۴۱۶ صفحه.