بالاخره گروهی از دانشمندان بریتانیایی، چینی و فنلاندی راز پوست سیاه و سفید پوست خرس‌های پاندا را کشف کردند، پرسشی که نسل‌ها بود متخصصان را به خود مشغول کرده بود.
بر اساس پژوهشی جدید، هرچند تضاد بالای رنگ خرس‌های پاندا به آن‌ها در محیط مصنوعی باغ‌وحش‌های شهری، جایی که انسان‌ها آن‌ها را می‌‌بینند، جذابیت و تشخص می‌بخشد، اما در جنگل‌های کوهستانی، محل معمول زندگی‌شان، این رنگ‌های متضاد در واقع نقش دفاعی متناقض اما حیاتی دارد.
در مقاله‌ای که در نشریه آکادمیک سایِنتیفیک ریپورتس (Scientific Reports) منتشر شد، دانشمندان دانشگاه بریستول، آکادمی علوم چین، و دانشگاه یواسکوله فنلاند نوشته‌اند: «پاندای غول‌پیکر در زیست‌بوم طبیعی‌اش از پوست سیاه و سفیدش به‌عنوان نوعی استتار برای اجتناب از دیده شدن استفاده می‌کند.» این گزارش نتیجه‌گیری می‌کند که ترکیب تضاد چشمگیر دو رنگ به آن‌ها امکان می‌دهد خود را به گونه‌ای موثرتر در پس‌زمینه‌های گوناگون در استتار قرار دهند و از چشم درندگان بی‌باکی چون پلنگ، ببر و سگ‌های وحشی آسیایی پنهان کند.
تیم دانشمندان در ادامه نوشته‌اند:«لکه‌های سیاه خز با سایه‌ها و تنه درختان می‌آمیزد، لکه‌های سفید خز با برگ درختان و وقتی برف باشد، و رنگ‌های میانی خز با زمین و سنگ هماهنگی دارد.»
به نظر می‌رسد که الگوی لکه‌لکه خز پاندا نیز به‌منظور مخدوش‌سازی نمای کلی بدن آن‌ها باشد، به نحوی که تشخیص شکل دقیق بدن آن‌ها را برای دشمن دشوار شود و احتمالا آن‌ها را از حمله منصرف کند.
توضیح‌های موجود پیش‌تر رنگ‌آمیزی خاص خرس‌های پاندا را به علامت‌دهی‌های درون‌گونگی، تنظیم حرارت بدن، و رنگ هشدار (دفع رقیب) نسبت می‌داد. اما به نظر می‌رسد که تطبیق با زمینه زیست‌بوم برای بقا پاسخ محتمل‌تری باشد.
یافته‌های تیم دانشمندان بر اساس بررسی تصاویر ۱۵ پاندای گوناگون بوده است که در فاصله سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۴ در ایالت‌های سیچوان، شانژی و گانسو در هوای مرطوب و مناطق دورافتاده حیات وحش در جنوب مرکز چین گرفته شده است. این تصاویر در زمینه جنگل، صخره و رودخانه که متشکل است از بخش‌های پراکنده پس‌زمینه محیطی آن مناطق، بررسی و تحلیل شده است.
دکتر اوسی نوکلاینِن، سرپرست این پژوهش، گفت: «این شواهد تصویری نادر برای نخستین بار به ما امکان داد تا نمود پانداهای غول‌پیکر را در محیط طبیعی‌شان مطالعه کنیم.»
«به کمک دستگاه‌های پیشرفته تجزیه و تحلیل تصویر و تکنیک‌های الگوسازی بصری توانستیم این عکس‌ها را به گونه‌ای بررسی کنیم که گویی پانداها از چشم شکارچیانشان دیده می‌شوند، و رنگ‌آمیزی اختلال‌برانگیز پوستشان را بررسی کردیم.»
«مقایسه یافته‌ها این باور غلط را که پانداهای غول‌پیکر در زیست‌بوم خود آشکارا مشخص و قابل مشاهده‌اند، به‌کل رد کرد.»
پرفسور تیم کارو، از دانشکده علوم زیست‌شناسی دانشگاه بریستول، در این زمینه گفت: «هنگامی که همکاران چینی‌مان تصاویر وحش را برای ما ارسال کردند و من نتوانستم پانداهای غول پیکر تصویر را تشخیص دهم، فهمیدم به نکته جالبی برخورده‌ایم.»
«اگر چشم‌های من به‌عنوان موجودی از رده نخستیان نتوانست آن‌ها را تشخیص دهد، این یعنی درندگان گوشتخوار نیز که دید ضعیف‌تری دارند، قادر به مشاهده آن‌ها نیستند. این فقط نمودی عینی از مسئله است.»
پروفسور نیک اسکات-ساموئل، از دانشگاه بریستول، نیز در ادامه افزود: «از منظر واقع‌گرایانه‌تر یک شکارچی، پاندای غول‌پیکر در واقع از استتار خوبی بهره‌مند است.»
© The Independent
