جو بایدن،‌ رئیس‌جمهوری آمریکا، چند روز پیش بیل برنز، رئیس سازمان سیا، را به مسکو فرستاد تا به کرملین در مورد افزایش نیروهای ارتش روسیه در نزدیکی مرزهای اوکراین هشدار دهد و درک بهتری از انگیزه‌های روسیه به‌ دست آورد. گزارش‌هایی که روز شنبه در رسانه‌های آمریکا منتشر شدند، سفر آقای برنز را علنی کردند. چند منبع آمریکایی و اوکراینی به سی‌ان‌ان گفتند برنز در این سفر نامعمول، با مقام‌های ارشد امنیتی کرملین که مستقیم درگیر فعالیت‌های نظامی بودند، صحبت کرده است. 

نزدیک شدن نامعمول نیروها و تجهیزات روسیه به مرزهای شمال اوکراین باعث نگرانی آمریکا شده است. در همین راستا، دولت بایدن در چند روز گذشته کوشیده است تنش‌ها بین مسکو و کی‌یف را کاهش دهد. به گزارش سی‌ان‌ان به نقل از یک منبع آگاه، آقای برنز پس از سفر به روسیه، با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، نیز تلفنی صحبت کرده است تا تنش‌ها را کاهش دهد. یکی از دیپلمات‌های ارشد آمریکا هم روز پنجشنبه به کی‌یف سفر کرد تا با مقام‌های اوکراینی دیدار کند.

این حرکت‌های دیپلماتیک نشان می‌دهد که دولت بایدن آخرین تحرکات نیروهای روسیه را جدی گرفته است. افزایش نیروهای روسیه البته از بهار آغاز شد و از آن‌جا که با حرکت تهاجمی یا اشغال میزان بیشتری از خاک اوکراین همراه نبود، به‌زودی از صدر خبرها کنار رفت. عامل جدیدی که باعث ازسرگیری تنش‌ها شده تعمیق بحران انرژی اوکراین است که به باور کی‌یف، مسکو عامدانه رقم زده است. 

یکی از مشاوران زلنسکی گفت: «افزایش نیروها به اضافه باج‌گیری در موضوع انرژی، از موضع تهاجمی‌تر روسیه خبر می‌دهد.»

جان کربی، سخنگوی پنتاگون، روز جمعه گفت، «ابعاد» و «اندازه واحدهای روسیه که می‌بینیم.. نامعمول است.» کربی تاکید کرد: «ما همچنان این اوضاع را از نزدیک نظاره می‌کنیم و چنان‌که پیش از این گفته‌ام، هرگونه عمل تنش‌زا یا تهاجمیِ روسیه باعث نگرانی شدید آمریکا خواهد بود.»

طبق گزارش‌ها، درون دولت آمریکا مواضع مختلفی در مورد چگونگی برخورد با روسیه وجود دارد. برخی باور دارند که روسیه در آستانه اشغال خاک اوکراین است، و برخی دیگر می‌گویند هدفش رزمایش‌های عادی است، و گروهی دیگر ارعاب اوکراین را هدف کرملین می‌دانند.

خود دولت اوکرائین کوشیده است نگرانی علنی چندانی در مورد افزایش نیروهای روسیه نشان ندهد. وزارت دفاع اوکراین اما روز سه‌شنبه در بیانیه‌ای گفت که روسیه «این رسم را برپا کرده که واحدهای نظامی خود را برای حفظ تنش در منطقه و فشار سیاسی بر کشورهای همسایه، انتقال می‌دهد و انباشت می‌کند.»

بایدن برای کاهش تنش‌ها بِرنز را روز سه‌شنبه به مسکو فرستاد تا به مقامات روسیه هشدار دهد که آمریکا حرکت نیروهای روسیه را به دقت دنبال می‌کند. 

دیگر موضوعی که برنز در مورد آن ابراز نگرانی کرد، استفاده روسیه از صادرات گاز به عنوان اهرم فشار بر اوکراین و سایر کشورهای اروپایی بود که انتظار می‌رود در میان بحران انرژی موجود، زمستانی سخت پیش رو داشته باشند. حدود چهل درصد گاز کشورهای اروپایی از روسیه تامین می‌شود و افتتاح خط لوله «نورد استریم ۲» به مسکو قدرت بیشتری نیز در این زمینه خواهد داد. این خط لوله، که احتمالا تا چند ماه دیگر عملیاتی می‌شود، قرار است با گذر از دریای بالتیک، گاز را از استان لنینگراد روسیه به بندر لوبمین در شمال شرق آلمان برساند. 

به گفته یک منبع آگاه در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان، آقای برنز روز چهارشنبه تلفنی با زلنسکی صحبت کرد تا از نگرانی واشنگتن در مورد رفتار روسیه بگوید و به او اطمینان خاطر دهد که حواس آمریکا به حرکت نیروهای روسیه هست. 

تصاویر ماهواره‌ای شرکت «ماکسار تکنولوجیز» که روز دوشنبه منتشر شدند، نشان می‌دهد که روسیه نیروهای پرشماری را به اضافه میزان قابل توجهی تانک و توپ، نزدیک شهر یلنیا در استان اسمولنسک گرد آورده است. این استان در منطقه مرکزی روسیه است. شهر یلنیا در حدود ۳۷۰ کیلومتری غرب مسکو قرار دارد و نزدیک مرزهای شرقی بلاروس و شمالی اوکراین است. یلنیا کمتر از چهارصد کیلومتر با مرز اوکراین و کمتر از ۷۵۰ کیلومتر با کی‌یف فاصله دارد.

دو مقام ارشد آمریکا گفتند نسبت به فصل بهار، نگرانی‌های دولت بایدن در مورد حمله احتمالی روسیه به اوکراین بیشتر شده است. 

دمیتری پسکوف، سخنگوی ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، در واکنش به تصاویر ماهواره‌ای منتشر شده گفت: «حرکت تجهیزات نظامی یا واحدهای ارتش در خاک فدراسیون روسیه فقط به خودمان ربط دارد.»

آقای پسکوف افزود: «روسیه هرگز کسی را تهدید نکرده و اکنون هم چنین نمی‌کند و خطری برای کسی ندارد. اما روسیه با توجه به گرایش‌های گسترش‌طلبانه تهاجمی، به‌خصوص از سوی ناتو و سایر کشورها، همیشه دست به اقداماتی برای تضمین امنیت خود زده است و همچنان چنین خواهد کرد.»

یکی از مقامات آمریکا به شبکه سی‌ان‌ان گفت که آمریکا «نگرانی جدی» در مورد نیروهای روسیه دارد، و افزود: «احمقانه خواهد بود که به فکر احتمال اشغال یا ورود نیروها به خاک اوکراین نباشیم.»

کارشناسان می‌گویند روسیه اگر بخواهد دست به حرکت تهاجمی علیه اوکراین بزند، از توان نظامی لازم برخوردار است. 

دیپلمات‌های اروپایی در آمریکا و اروپا گفتند آمریکا چند روز است تلاش دیپلماتیک بی‌وقفه‌ای را برای بهبود اوضاع آغاز کرده است. 

یکی از این دیپلمات‌ها گفت: «دولت بسیار بسیار نگران است. مدت‌ها است نشنیده‌ام اینقدر نگران روسیه باشند.»

یک دیپلمات دیگر گفت که آمریکا نگرانی‌های «مشخصی» بروز داده است. دیپلمات‌های حداقل پنج پایتخت اروپایی در گفت‌وگو با رسانه‌ها از نگرانی خود از اقدام‌های احتمالی روسیه در رابطه با اوکراین گفته‌اند. 

از سوی دیگر، خبرگزاری اینترفاکس روسیه روز شنبه گزارش داد که مسکو انتظار ندارد مذاکراتش با آمریکا در موضوعات دیگری همچون صدور ویزا و اندازه و عملیات سفارتخانه‌ها، در هفته‌های آینده پیشروی داشته باشد. 

سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه، گفت دو طرف تاکنون تنها مواضع قبلی خود را تکرار کرده‌اند. او گفت مذاکرات جدید چند هفته دیگر در کشوری سوم انجام خواهند شد. پیش‌بینی می‌شود که این مذاکرات زودتر از ماه ژانویه صورت نگیرند. آقای ریابکوف گفت: «تا کنون پیشرفتی به دست نیامده و به نظر غیرقابل پیش‌بینی می‌آید.»

ماه گذشته ویکتوریا نولند، معاون وزیر خارجه آمریکا، از مسکو دیدار کرده بود تا در مورد اختلاف‌های مربوط به سفارتخانه‌ها گفت‌وگو کند، سفری که ظاهرا ره به جایی نبرده است. 

روسیه بیش از ۴۰۰ دیپلمات در آمریکا دارد (با احتساب دیپلمات‌های حاضر در نمایندگی روسیه در سازمان ملل در نیویورک). این در حالی است که سفارت آمریکا در مسکو تنها حدود ۱۲۰ کارمند دارد.