ملا عبدالله سرحدی، مارس ۲۰۰۱ به دستور ملا عمر بوداهای بامیان را تخریب کرد.

ملا عبدالله سرحدی، استاندار جدید طالبان در بامیان، تخریب‌گر بوداها و قتل‌عام یکاولنگ در سال ۲۰۰۱ در نخستین سخنرانی‌اش روز پنج‌شنبه ۱۱ نوامبر از مردم بامیان خواست که بی‌توجه به بقیه مسائل دستورهای طالبان را بی‌چون‌وچرا اطاعت کنند. او به مردم بامیان گفت: باید از هر دستور طالبان پیروی کنند و با تکیه بر این دستورها و فرمایش‌های دین خوشبختی دنیا و آخرت نصیب آنان خواهد شد.

او افزود: «خوشبختی مردم در اطاعت از طالبان است و کسی نباید نگران چالش‌های اقتصادی باشد، چون خداوند خودش به مشکل اقتصادی مردم رسیدگی می‌کند.»

سرحدی و شمار دیگری از فرماندهان زبده طالبان، اخیرا به دستور رهبری این گروه در مسندهای نظامی و غیر نظامی در استان‌های مختلف افغانستان گماشته شدند.

سید رحیم حقانی، رئیس دفتر سراج‌الدین حقانی (وزیر کشور طالبان و تروریست تحت تعقیب پلیس فدرال آمریکا) در مراسم معرفی ملا سرحدی به‌عنوان استاندار جدید بامیان گفت: عزل و نصب مقام ها در دولت طالبان بسیار آسان است و بیشتر با اشتراک‌گذاری یک پیام در گروه واتس‌اپ انجام می‌شود.

اشاره سید رحیم حقانی به این نکته است که در دولت پیشین افغانستان، گاهی کسانی که از سوی دولت مرکزی به‌عنوان استاندار معرفی می‌شدند با مخالفت احزاب سیاسی و مردم مواجه شده بودند؛ اما اکنون دستور برکناری و گماشته شدن افراد در مسندهای دولتی، توسط یک پیام شفاهی رهبری طالبان در گروه واتس‌اپ انجام می‌شود و کسی هم حق اعتراض ندارد.

ملا عبدالله سرحدی که اکنون به‌عنوان استاندار بامیان کار می‌کند، مانند بسیاری از اعضای این گروه، دانش و تجربه‌ا‌ی به‌جز حضور در میدان‌های جنگ ندارد. سرحدی در دولت نخست طالبان (۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱) فرمانده نظامی طالبان در بامیان بود و ازجمله کسانی بود که در انفجار پیکره‌های بوداهای بامیان نقش داشته است. ملا عبدالله سرحدی دستور ملا عمر، رهبر طالبان را در مورد تخریب بوداهای بامیان در ۱۱ مارس ۲۰۰۱ با بمب‌گذاری و شلیک راکت اجرا کرد. به همین دلیل، عبدالله سرحدی در بین گروه طالبان به «بت‌شکن» معروف است.

دو مجسمه‌ بوداهای بامیان که بلندای یکی از آنها ۵۳ متر و دیگری ۳۵ متر بود از آثار باستانی و معروف در بامیان و از جاذبه‌های گردشگری افغانستان بودند. تندیس بزرگ ۵۳ متری در سال ۵۵۴ میلادی و تندیس کوچک ۳۵ متری در سال ۵۰۷ میلادی ساخته شده بود.

در سال ۲۰۰۱ و در جریان ماموریت ملا عبدالله سرحدی به‌عنوان فرمانده نظامی طالبان در بامیان، قتل‌عام یکاولنگ نیز رخ داد. به گزارش پروژه عدالت انتقالی گروه مستقل حقوق بشر افغانستان، در روزهای هفتم و هشتم ماه ژانویه سال ۲۰۰۱ میلادی، طالبان ۱۷۸ تن از ساکنان شهرستان یکاولنگ بامیان را به اتهام همکاری با جریان‌های سیاسی که علیه طالبان می‌جنگیدند، تیرباران کرد. منابع مردمی، شمار قربانیان قتل‌عام یکاولنگ را ۳۰۰ تن گفته‌اند، اما در گزارش پروژه عدالت انتقالی که متمرکز بر مستندسازی جنایت‌ها در افغانستان بود، شمار کشته‌شدگان را ۱۷۸ تن ذکر شده است. در این گزارش آمده است که از میان قربانیان سه تن آنان نظامی و بقیه افراد غیر نظامی بوده‌اند.

سید رحیم حقانی، رئیس دفتر سراج‌الدین حقانی در مراسم معرفی عبدالله سرحدی، او را شخصی که با بامیان و مردم آن آشنایی عمیق دارد معرفی کرد‌، زیرا در دولت نخست طالبان هم در بامیان مسئولیت داشته است.

گفته می‌شود که ملا سرحدی از حلقه وفادار به ملا اختر منصور، رهبر پیشین طالبان است که در سال ۲۰۱۶ در بلوچستان پاکستان توسط هواپیمای بدون سرنشین ایالات‌متحده کشته شد. اختر منصور از چهره‌های مقتدر و بانفوذ طالبان بود و برعکس ملا هیبت‌الله که در انزوا به‌سر می‌برد و تجربه‌ای در میدان جنگ ندارد، او تسلط کامل بر فرماندهان نظامی طالبان داشت و از تجربه‌ی لازم در جنگ و کشتار برخوردار بود.

به همین دلیل حلقه نزدیک به اختر منصور حتی پس از مرگ او، جایگاهشان را در ساختارهای نظامی و سیاسی طالبان حفظ کرده‌اند. مانند ملا عبدالله سرحدی که اکنون استاندار بامیان است، صدر ابراهیم، معاون وزارت دفاع و قیوم ذاکر‌، معاون وزارت داخله است. در دسامبر ۲۰۱۵ خبر کشته شدن ملا سرحدی در شهر کویته پاکستان در یک درگیری با اختر منصور منتشر شد، اما او با انتشار یک پیام صوتی ارادت خود را به اختر منصور اعلام کرد و خبر زنده‌بودنش را داد.

پیش از ملا عبدالله سرحدی، شخص دیگری به نام مولوی انس عزیزی به‌عنوان استاندار بامیان کار می‌کرد. انس عزیزی از فرماندهان طالبان است که در حمله و تصرف بامیان نقش داشت. او از ۱۵ اوت تا ۱۱ نوامبر به‌عنوان استاندار بامیان کار کرد. مولوی انس عزیزی از قوم تاجیک و ملا عبدالله سرحدی از قوم پشتون است.