پس از آنکه دو پیشنهاد قبلی ابراهیم رئیسی برای وزارت آموزش و پرورش نتوانست از مجلس رأی اعتماد بگیرد، این بار یوسف نوری به‌عنوان سومین گزینه پیشنهادی دولت سیزدهم به مجلس معرفی شد. وی حضور در «راهپیمایی اربعین» را به‌عنوان بخشی از سوابق خود برای تصدی‌گری وزارتخانه آموزش و پرورش اعلام کرده است.

یوسف نوری در حالی به مجلس معرفی می‌شود که مانند بسیاری دیگر از مدیران دولت رئیسی، از سوابق و تحصیلات مرتبط با شغل خود بهره‌مند نیست. نوری که گفته می‌شود دارای دکترای تخصصی مدیریت گردشگری از دانشگاه علامه طباطبایی است، مقالات متعددی در زمینه گردشگری دارد.

وزیر پیشنهادی ابراهیم رئیسی، حضور در جبهه، فرماندهی پایگاه بسیج و حضور در راهپیمایی اربعین را به‌عنوان بخشی از رزومه خود برای ریاست بر نهاد آموزش و پرورش عنوان کرده است.

پیش از این، دو وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش نتوانستند از سد مجلس شورای اسلامی بگذرند.

نخستین گزینه «حسین باغ‌گلی» مدیرعامل بنیاد رضوی بود که به دلیل فقدان تجربه اجرایی، با ۱۹۳ رأی مخالف، نتوانست به وزارت‌ آموزش و پرورش برسد.

دومین گزینه، رئیسی هم «مسعود فیاضی»، داماد علیرضا زاکانی بود که او هم نتوانست بیشتر از ۱۱۵ رأی موافق مجلس را جلب کند.

در واقع به نظر می‌رسد از آنجا که در ساختار جمهوری اسلامی بیش از تخصص، تعهد به‌ جمهوری اسلامی ارزشمند است، مدیران در جمهوری اسلامی سعی دارند با تمسک به مسائلی مانند تعهد به نظام یا نسبت‌های فامیلی به مناصب دست یابند.

باتوجه‌به سیاست معروف، آیت‌الله خمینی که بر اساس آن «تعهد بر تخصص ارجح است»؛ در ساختار جمهوری اسلامی نیز ارتباطات فراسازمانی و بیرون از سیستم اداری برای رسیدن به سمت‌های بالا مهم‌تر است. 

همین موضوع باعث ده تا مدیران برای اثبات شایستگی خود، به جای ارائه برنامه‌های مدون و بیان سوابق و تحصیلات مرتبط، بر «تعهد» خود به نظام تاکید کنند.

به نظر می‌رسد دلیل دیگری که رهبر جمهوری اسلامی علاقه دارد تا از میان دایره خودی‌ها مدیران انتخاب شوند، بحث اعتماد است. او نه‌تنها تعهد را بر تخصص ترجیح می‌دهد، بلکه اعتماد را بر هر دو آنها ارجح می‌داند. او به ویژه دارای حساسیت‌های بسیاری در حوزه آموزش و پرورش و فرهنگ و آموزش عالی است و در جزییات اداره این دو وزارتخانه مداخله می‌کند.

برای مثال، «سند تحول بنیادین» وزارت آموزش و پرورش که مبنای سیاست‌گذاری در حوزه آموزش کودکان است، بر اساس مطالبات رهبر جمهوری اسلامی ایران تصویب شده است. 

اگرچه این سند که قرار است تا سال ۱۴۰۴ (پایان دولت فعلی) اجرایی شود، در مسیر خود دچار دست‌اندازهای جدی شده است. یکی از مشکلات این سند، تزریق اندیشه‌های اسلامی، دفاع مقدس و مهدویت است که جامعه فرهنگی را به حالت تدافعی درآورده است، زیرا در آن از آزاداندیشی و دگراندیشی خبری نیست. بنابراین، تزریق ارزش‌های معین و نبودِ پرسشگری، از مشکلات اساسی این سند است.

در این شرایط و در حالی که عملا سررشته مدیریت کلان همه مسائل، از جمله آموزش و پرورش به دستان علی خامنه ای است، بیان سخنانی در راستای منویات او به اولویت وزیران پیشنهادی تبدیل شده است.