انتشار فهرست ۲۲ فیلمی که مجوز حضور در بخش مسابقه چهلمین جشنواره فیلم‌ فجر را دریافت کرده‌اند، نشان دهنده سهم بیشتر نهادها و افراد وابسته به حکومت و سهم کمتر سینمای مستقل است. هم‌زمان، کانون کارگردانان خانه سینما در اعتراض به پذیرفته نشدن فیلم سینمایی «قاتل وحشی»، بیانیه‌ای صادر کرد. «قاتل وحشی» فیلمی به کارگردانی حمید نعمت‌الله است که برای حضور در جشنواره فجر مجوز نگرفت.

کارگردانان سینمای ایران در بیانیه اخیر خود «بازبینی مجدد فیلم‌های دارای مجوز» و «توقیف فیلم‌های متقاضی حضور در جشنواره» را دو «خبر ناخوشایند» خواندند و با محکوم کردن توقیف فیلم قاتل وحشی، کنار گذاشتن آن را «غیرقانونی» توصیف کردند.

در این بیانیه آمده است: «لازم به ذکر است که مدیران فرهنگی وزارت ارشاد دولت آقای رئیسی این وزارتخانه را از دولت آقای روحانی و وزیر قبلی ارشاد، جناب آقای دکتر صالحی، تحویل گرفتند نه از حکومت شاهنشاهی و وزیر فرهنگ آن زمان جناب آقای پهلبد! پس به این همه هیجان و انقلابی‌گری افراطی نیاز نیست.»

پیش‌تر، جواد طوسی، منتقد سینما، درباره دلایل حذف فیلم قاتل وحشی، گفته بود: «مشکل اساسی این فیلم مسئله موهای خانم لیلا حاتمی بود که به صورت تیغ‌زده مشخص است.»

در حالی‌ که فیلم‌های سینماگران مستقل با توقیف و ممانعت از اکران در وزارت ارشاد روبه‌رو شده‌اند، در فهرست ۲۲ فیلمی که مجوز حضور در جشنواره فجر را پیدا کرده‌اند، نام نهادها و افراد وابسته به حکومت به چشم می‌خورد.

بنیاد سینمایی فارابی که وظیفه حمایت از تولیدات سینمایی منطبق با رویکرد حکومت ایران را بر عهده دارد، در جشنواره امسال با شش فیلم «بدون قرار قبلی»، «بیرو»، «لایه‌های دروغ»، «نگهبان شب»، «دسته دختران» و «شادروان» حضور یافته است.

محمود بابایی که در سال ۱۳۹۲ تهیه‌کننده فیلم انتخاباتی سعید جلیلی بود، در جشنواره فیلم فجر ۱۴۰۰ به‌عنوان تهیه‌کننده فیلم «بدون قرار قبلی» شرکت دارد. این فیلم با حمایت مالی بنیاد سینمایی فارابی تولید شده است. دو فیلم «ضد» و «صورت فلکی» نیز سهم حوزه‎‌هنری سازمان تبلیغات اسلامی از جشنواره امسال‌اند.

با این‌ حال آنچه جشنواره امسال را نسبت به سال‌های پیش متفاوت‌تر می‌کند، حضور آقازاده‌ها در مقام کارگردان یا تهیه‌کننده است؛ به گزارش پایگاه خبری سینما روزان، عباس، فرزند الیاس نادران، تهیه‌کننده فیلم «شادروان» است که با حمایت مالی بنیاد سینمایی فارابی تولید شده است. علی، فرزند الیاس حضرتی، نیز کارگردان فیلم «شهرک» است. مرتضی، فرزند عباس فاطمی، از مدیران صداوسیما ایران نیز با فیلم «بی‌مادر» به جشنواره آمده است و یوسف، فرزند ابراهیم حاتمی‌کیا با «شب طلایی» در جشنواره حضور دارد.

علاوه بر این افراد، نام سینماگرانی که پیش‌تر آثاری همسو با مواضع جمهوری اسلامی ایران ساخته بودند هم در تیتراژ فیلم‌های امسال به چشم می‌خورد؛ هادی حجازی‌فر با کارگردانی فیلمی با نام «موقعیت مهدی» درباره زندگی مهدی باکری به جشنواره می‌رود. او سال ۱۳۹۴ با فیلم «ایستاده در غبار» درباره زندگی احمد متوسلیان، به سینمای ایران معرفی شد. محمدحسین مهدویان، فیلمسازی که مواضع نزدیک به حکومت دارد، کارگردان این فیلم بود. مهدویان در جشنواره امسال با فیلم «مرد بازنده» حضور دارد. بهروز شعیبی نیز که در سال‌های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۶ فیلم‌های تبلیغاتی محمدباقر قالیباف را ساخته بود، در جشنواره چهلم فجر با فیلم «بدون قرار قبلی» شرکت کرده است.

محمدمهدی اسماعیلی، وزیر ارشاد در حکم خود برای محمد خزاعی، رئیس جدید سازمان سینمایی، او را موظف کرده بود که برای «حفظ و انتقال معارف، ارزش‌ها و دستاوردهای انقلاب اسلامی» از طریق آثار سینمایی برنامه‌ریزی کند. «تعیین ضوابط صدور پروانه تولید و نظارت بر اعمال آن در ساخت آثار سینمایی»، «نظارت بر برگزاری جشنواره‌های ملی و بین‌المللی» و «تربیت نسل جوان باورمند به انقلاب» از دیگر مواردی‌ بودند که در حکم وزیر ارشاد برای رئیس‌ سازمان سینمایی بر آن‌ها تاکید شدند.