رئیس اتحادیه شالی‌کوبی‌داران استان مازندران گفت: «صاحبان فروشگاه‌های زنجیره‌ای و دلال‌ها ۸۰ درصد برنج تولیدی را در انبارها دپو کرده‌اند و به‌صورت قطره‌چکانی به بازار عرضه می‌کنند.» 

روند افزایشی قیمت برنج در ایران همچنان ادامه دارد؛ به‌ طوری‌ که در یک هفته گذشته نیز ۱۰ درصد گران‌تر شده است. در حال حاضر قیمت خرید برنج طارم از تولیدکننده حدود ۷۵ هزار تومان است و قیمت هر کیلو برنج هاشمی نیز به ۷۲ هزار تومان می‌رسد.

جعفریان این نرخ‌ها را مختص بنکداری‌های استان مازندران دانست و به خبرگزاری ایلنا گفت: «در این قیمت‌ها، سود واحدهای صنفی در نظر گرفته نشده است.» به‌ عبارت‌ دیگر، نرخ برنج ایرانی با در نظر گرفتن سود واحدهای صنفی از ۸۰ هزار تومان عبور می‌کند.

این فعال اقتصادی با تاکید بر اینکه قیمت برنج برای افزایش بیش از این کشش ندارد، گفت: «در حال حاضر بالای ۸۰ درصد از محصول از دست تولیدکنندگان و کشاورزان خارج و در انبارها دپو شده است.»

او با شرح اقدام‌های دلال‌ها و صاحبان فروشگاه‌های زنجیره‌ای مبنی بر خریداری محصول برنج از کشاورزان درست بعد از پایان فصل برداشت و دپو آن در انبارهای خود، گفت: «هم‌اکنون کنترل بازار در دست این افراد است و آن‌ها به‌صورت قطره‌چکانی برنج را به بازار عرضه می‌کنند؛ به همین دلیل قیمت برنج ایرانی روزانه بالا می‌رود.»

جعفریان حباب قیمت برنج را ۲۰ درصد عنوان کرد و افزود: «این نکته را در نظر داشته باشید که کشاورزان از این افزایش نرخ منتفع نمی‌شوند؛ بسیاری از کشاورزان راضی بودند که محصول خود را ۳۰ درصد کمتر از نرخ تعیین‌شده به فروش برساند. پس دوباره بر این نکته تاکید می‌کنم که این واسطه‌ها و صاحبان فروشگاه‌های زنجیره‌ای معلول این شرایطند نه کشاورزان.»

پیش‌تر حسن تقی‌زاده، رئیس اتحادیه برنج‌فروشان بابل، نیز گفته بود که هم‌اکنون ۸۰ درصد برنج‌های تولیدی در اختیار دلال‌ها و فروشگاه‌های زنجیره‌ای است و آن‌ها مانع از عرضه به‌موقع برنج در ایران می‌شوند.

بیشتر فروشگاه‌های زنجیره‌ای در ایران یا مستقیم زیرنظر نهادهای دولتی و حکومتی فعالیت می‌کنند یا غیرمستقیم به این نهادها وابسته‌اند؛ به عنوان مثال، فروشگاه‌های زنجیره‌ای شهروند زیرمجموعه شهرداری‌ تهران‌اند و فروشگاه‌های اتکا هم زیرنظر نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران اداره می‌شوند. فروشگاه‌های زنجیره‌ای رفاه نیز قبل از اینکه سهام آن به برخی افراد خاص مثل خانواده ابوترابیان فروخته شود، یک شرکت دولتی بود. درباره فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق کورش نیز گفته می‌شود که سپاه پاسداران در سرمایه‌گذاری و تاسیس آن نقش داشته است.

اگر آنچه رئیس اتحادیه شالی‌کوبی‌داران مازندران درباره انبار برنج‌های تولیدی می‌گوید، صحت داشته باشد، به معنای آن است که فروشگاه‌های زنجیره‌ای وابسته به حاکمیت عامل اصلی احتکار برنج و افزایش قیمت آن‌اند.

جعفریان هرگونه دخالت دولت در بازار برنج را «تشویش‌زا» خواند و گفت: «در سال‌های گذشته، زمانی‌ که نرخ برنج داخلی افزایش می‌یافت، دولت برنج خارجی به بازار عرضه می‌کرد و همین مسئله باعث می‌شد نرخ برنج داخلی شکسته شود. این سیاست امسال هم اعمال شد اما نتیجه عکس گرفت و همچنان  افزایش نرخ برنج ایرانی در بازار را شاهدیم.»

برنج غذای پرمصرف ایرانیان است ولی سرانه مصرف آن در ایران به دلیل افزایش قیمت‌ها و کاهش قدرت خرید مردم به‌شدت کاهش یافته است. کاوه زرگران، رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع تبدیلی اتاق تهران، در گزارشی در تابستان ۱۴۰۰، اعلام کرد که سرانه مصرف برنج که در سال ۱۳۹۰ برای هر نفر ۴۴ کیلوگرم بود، در سال ۱۴۰۰ به ۳۳ کیلو کاهش یافته است و این رقم افت ۲۵ درصدی مصرف سرانه برنج در ایران را نشان می‌دهد.