در روز ملی میانکاله، محمدعلی یکتانیک، کارشناس حیات‌وحش گفت عامل اصلی مرگ ۱۰۰ هزار پرنده مهاجر در زمستان سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ در تالاب میانکاله، ورود فاضلاب به این تالاب بوده است.

سازمان دامپزشکی جمهوری اسلامی ایران زمستان سال ۱۳۹۹ در اطلاعیه‌ای، اعلام کرد: «رخداد تلفات پرندگان حیات‌وحش تالاب میانکاله به‌طور ۱۰۰ درصدی در اثر سم بوتولیسم بوده است.» این اطلاعیه پس‌ از آن منتشر شد که گروهی از شکارچیان بهشهر در بیانیه‌ای خبر دادند که برای «انتقام گرفتن» از سازمان حفاظت محیط‌ زیست داخل میانکاله سم ریخته‌اند؛ اما برخلاف اطلاعیه سازمان دامپزشکی و بیانیه شکارچیان که وجود سم در تالاب را تایید می‌کرد، نتایج تحقیقات موسسه رازی روی لاشه پرندگان نشان داد آن‌ها به دلیل ابتلا به بیماری «وبای پرندگان» تلف شده‌اند.

یکتانیک با تایید این موضوع به خبرگزاری رکنا گفت: «اثرات بالینی وبای پرندگان و نحوه مرگ آنان الگویی دارد؛ بال‌ها به شکل شیروانی به پشت پرنده جمع می‌شوند، سر حالت فلج می‌گیرد و به اطراف حرکت می‌کند. تمام پرندگانی که در میانکاله در حال جان دادن‌اند و مستند هم شده است، همین الگوی مرگ را دارند.»

این کارشناس حیات‌وحش با استناد به نتایج تحقیقات موسسه رازی، ورود فاضلاب را عامل اصلی تلف شدن پرندگان دانست و گفت: «باکتری پاستورلا مولتوسیدا که عامل ایجاد بیماری وبای پرندگان است، همراه با ورود فاضلاب واحدهای صنعتی، مسکونی و زهاب کشاورزی به تالاب میانکاله راه یافته است و بر این اساس می‌توان گفت که ورود پساب عامل اصلی مرگ پرندگان مهاجر بود.»

یکتانیک همچنین با تاکید بر سهم مهم ورود فاضلاب مرغداری‌ها به تالاب میانکاله در مرگ پرندگان مهاجر گفت: «پساب کشنده مرغداری‌ها با ورود به تالاب، عامل بیماری کشنده پاستورلوز را وارد می‌کند که از ریختن سم بوتولیسم خطرناک‌تر است.»

او در ادامه گفت: «دروغ بوتولیسم را نمی‌توان باور کرد، چون این بیماری مربوط به تابستان است و اگر چنین ادعایی درست باشد، اولین بار است که این بیماری در وسط زمستان مشاهده شده است.»

این کارشناس حیات‌وحش افزود: «این ادعا که برخی مطرح می‌کنند داخل میانکاله سم ریخته‌اند، درست نیست، چون به این وسعت نمی‌توان سم ریخت و باید میلیون‌ها تومان برای خرید سم هزینه کرد.» به گفته او، اینکه شکارچیان برای انتقام‌ سم بریزند، در نهایت شعاع کوچک ۱۵-۱۰ متری را مسموم می‌کند و نمی‌تواند یک خلیج ۶۸ هزار هکتاری را آلوده کند.

یکتانیک با هشدار درباره تکرار مرگ‌‍ومیر پرندگان و در معرض خطر بودن حدود ۵۰ هزار پرنده مهاجر دیگر، گفت: «با استمرار وضعیت فعلی، این گونه‌ها به سمت انقراض پیش‌ می‌روند.»

او تالاب میانکاله را «تنها سنگر باقیمانده برای پرندگان مهاجر در شمال و مرکز ایران» توصیف کرد و گفت: «با نابودى این منطقه، پرونده پرندگان مهاجر بسته خواهد شد. اینکه هنوز در آسمان کشور پرنده مهاجر می‌بینیم، به دلیل وجود میانکاله است؛ اما میانکاله با لاپوشانی‌ها در حال نابود شدن است.»

در تقویم ایران، ۲۷ دی‌‌ماه «روز ملی میانکاله» نام‌گذاری شده است. این تالاب یکی از ذخیره‌گاه‌های مهم محیط‌ زیست در جهان است که صدها هزار پرنده بومی و مهاجر در آن زندگی می‌کنند. منطقه حفاظت‌شده میانکاله در استان مازندران واقع است. تالاب میانکاله در سال ۱۳۴۸ و در جریان برگزاری کنوانسیون رامسر، به‌عنوان یکی از تالاب‌های مهم جهانی به ثبت رسید و پس از آن نیز این منطقه «پناهگاه حیات‌وحش» با درجه حفاظتی خاص معرفی شد.

اهمیت منطقه حفاظت‌شده میانکاله به دلیل زیست بیش از ۲۰۰ گونه پرنده در آن است؛ با این حال، وجود گونه‌های متنوع گیاهی نیز بر اهمیت آن می‌افزاید. این منطقه پوشش گیاهی وسیعی دارد و یکی از محوطه‌های گردشگری برای طرفداران حیات‌وحش و محیط‌ زیست به شمار می‌رود.