احمد وحیدی، وزیر کشور، امروز چهارم دی در همایش ملی ایران و همسایگان گفت: «سیاست همسایگی در منطقه ما دشمنان زیادی دارد. جمهوری اسلامی از بدو تولد دست دوستی به سمت همسایهها دراز کرد اما وقوع جنگ تحمیلی خنجری به دل این دوستی وارد کرد. همچنین بعد از برچیده شدن شوروی ما به سمت توسعه روابط با کشورهای آزاد شده رفتیم و فرصت تعاملات درونمنطقهای بیشتر شد.»
او در حاشیه این همایش نیز در جمع خبرنگاران گفت: «همسایگان برای ما جایگاه بسیار مهمی دارند و در سیاستهای بالادستی و سیاست کلی ابلاغی به عنوان محور اصلی سیاستهای خارجی شناخته شدهاند.»
به گزارش ایسنا او با تاکید بر این که در سیاست دولت سیزدهم همسایگی جزو اولویتهاست، گفت: «بعضی کدورتهایی که با بعضی از همسایگان مطرح بود رفع شده است و الان روابط خوبی با همسایگان داریم که باید آن را توسعه دهیم.»
وحیدی همچنین تاکید کرد که در استانهای مرزی تلاش جدی برای توسعه روابط در حال انجام است و در وزارتخانههای مختلف تلاش زیادی برای توسعه روابط صورت میگیرد.
ایران با ۱۵ کشور مرزهای خاکی و آبی دارد؛ هفت کشور پاکستان، افغانستان، ترکیه، عراق، ارمنستان، آذربایجان و ترکمنستان با جمهوری اسلامی ایران مرز خاکی دارند. همچنین کویت، قطر، امارات متحده عربی، بحرین، عمان، عربستان سعودی، روسیه و قزاقستان هشت کشوری هستند که از طریق خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر با ایران همسایه به شمار میروند.
وزیر کشور جمهوری اسلامی در شرایطی از توسعه روابط با کشورهای همسایه سخن گفته است که در سالهای اخیر روابط تهران با بیشتر همسایگان عربی با تنشهای بسیار رو به رو بوده است.
کشورهای عربی منطقه، ایران را متهم میکنند که با حمایت از ستیزهجویان حوثی در یمن و همچنین دخالت در امور دیگر کشورهای عربی همچون سوریه، لبنان و عراق ثبات منطقهای را با تهدید رو به رو کرده است. حملات حوثیها به مناطقی از عربستان سعودی و همچنین امارات تنشهای منطقهای میان تهران و پایتختهای عربی منطقه خلیج فارس را شدت بخشیده است.
دولت ابراهیم رئيسی در ایران در شرایطی به قدرت رسید که وعده داده بود روابط تهران با همسایگان منطقهای در اولویت قرار خواهد گرفت و تلاش میکند مناسبات با کشورهای مسلمان منطقه را بهبود بخشد. با این حال پس از گذشت چندین ماه، هنوز تحولی در روابط منطقهای جمهوری اسلامی ایران ایجاد نشده و حملات هفته گذشته حوثیها به امارات، نگرانیها در خصوص شدت گرفتن تنشهای منطقهای را افزایش داده است.
در ادامه اقدامات گروه مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران در یمن، روز دوشنبه امارات اعلام کرد که توانسته دو موشک بالستیک شلیک شده از سوی حوثیها را رهگیری و منهدم کند.
اظهارات روز دوشنبه وزیر کشور البته نشان میدهد که هنوز مشکلات تهران با همسایگان عربی پابرجاست و بهبود مناسبات طرفین به تغییر سیاستهای کشورهای عربی مشروط شده است. وحیدی گفته است: «البته مشکلاتی در مسیر بهبود روابط با کشورهای همسایه وجود دارد از جمله حضور کشورهای غربی در منطقه همچون انگلستان که بعد از آمریکا تلاش میکند جای او را پر کند و نیز رژیم صهیونیستی که در چارچوب عدم یکپارچگی و اعتماد کشورهای منطقه به یکدیگر عمل میکند.»
بر این اساس به نظر میرسد هنوز دستور کاری از سوی مسئولان جمهوری اسلامی برای بهبود مناسبات با کشورهای عربی وجود ندارد و احتمالا منظور وزیر کشور برطرف شدن تنشهای میان ایران و جمهوری آذربایجان است.
در مهر ماه و بعد از دستگیری چندین راننده کامیون ایرانی در خاک جمهوری آذربایجان روابط میان تهران و باکو به تنش کشیده شد و این مسئله به اظهارات تند سیاسی رهبران دو کشور نیز تسری یافت. بعد از گذشت چند ماه، به نظر میرسد حالا ایران توانسته با همسایه شمالی خود بر سر تنشهای پدید آمده به مصالحه دست یابد، با این حال همچنان چشماندازی در خصوص بهبود روابط با همسایگان عربی منطقه خاورمیانه دیده نمیشود.