حشمت غنی، برادر اشرف غنی، رئیسجمهوری پیشین و فراری افغانستان میگوید با برخی گروهها مذاکره میکند تا زمینه بازگشت اشرف غنی به افغانستان فراهم شود.
حشمت غنی، روز جمعه، ۳۰ بهمن در مصاحبه با دویچه وله آلمان گفت: «اگر حضور اشرف غنی در افغانستان موثر باشد، او حاضر است برگردد.» او تاکید کرد که پرسشهایی زیادی وجود دارند که باید قبل از بازگشت اشرف غنی به افغانستان پاسخ داده شوند.
او به این نکته اشاره کرد که قبل از همه باید مشخص شود که حضور غنی در افغانستان، موثر است یا خیر و اذعان کرد که غنی، رئیسجمهوری افغانستان بود و روابط گستردهای در جهان و منطقه دارد و میتواند در کارهای خیریه و کمکرسانی به مردم افغانستان موثر باشد.
حشمت غنی با تاکید گفت: «اشرف غنی حاضر است به افغانستان برگردد، اما نه بهعنوان یک ریشسفید «کهنسال» که در کنج مسجد بنشیند. زیرا او از هرجایی که باشد میتواند کار موثری برای افغانستان انجام دهد.» او همچنین گفت که اشرف غنی علاقهمند به کار سیاسی نیست و میخواهد برای فعالیتهای خیریه و کمکرسانی به مردم افغانستان به کشورش بازگردد. حشمت غنی، خبرهایی که درباره میانجیگری او میان شبکه حقانی و اشرف غنی منتشر شده است را رد کرد و گفت: «حقانیها خانههای مرا گرفتهاند. مدتی هم من به آنان پول و غذا دادم، اما هیچ صحبتی با شبکه حقانی برای بازگشت اشرف غنی به افغانستان نکردهام.»
اخیرا حشمت غنی با برادرش اشرف غنی در امارات ملاقات کرد و از بدتر شدن وضعیت سلامت او خبر داد. مفتی عصمت برهان، یک عضو ارشد طالبان در واکنش به سخنان حشمت غنی گفت آغوش طالبان به روی همه باز است، اما افرادی مانند غنی فقط میتوانند بهعنوان یک شهروند عادی به افغانستان برگردند.
اشرف غنی، در پانزدهم اوت سال ۲۰۲۱، پس از سقوط شهرهای بزرگ افغانستان ازجمله هرات و مزارشریف به دست طالبان همراه با ۵۵ تن از نزدیکانش از افغانستان فرار کرد. در پی انتشار خبر فرار اشرف غنی از افغانستان، طالبان بدون درگیری وارد کابل شد و همه بخشهای آن شهر را -بهجز فرودگاه کابل که در اختیار نیروهای خارجی بود- تصرف کرد. گروهی از جنگجویان شبکه حقانی وارد کاخ ریاست جمهوری شدند و از پشت میز کار اشرف غنی با رسانههای خارجی مصاحبه کردند.
سه روز بعد و در ۱۸ اوت، اشرف غنی با انتشار یک نوار ویدیویی اعلام کرد که در امارات حضور دارد و با فشار همکاران امنیتیاش مجبور به ترک افغانستان شده است. اشرف غنی ادعا کرد که هیچ چیزی بهجز یکدست لباس و کفش با خودش از افغانستان نیاورده است. او در آن پیام ویدیویی تاکید کرد که گفتوگوها برای بازگشت به افغانستان را آغاز کرده است و تلاش میکند هرچه زودتر زمینه حضورش در کابل فراهم شود.
شبکه حقانی که نخستین گروه در جریان ورود به کابل بود، از پانزدهم اوت تاکنون بر تمامی ساختارها و نهادهای دولتی سایه گسترانده و خانهها و مکانهای بهجامانده از اشرف غنی و نزدیکانش نیز در اختیار فرماندهان این شبکه است. خانه شخصی اشرف غنی که در ناحیه دارالامان شهر کابل است در اختیار ابراهیم حقانی، عضو ارشد شبکه حقانی و برادر سراجالدین حقانی، رهبر این شبکه قرار دارد. ابراهیم حقانی هیچ مقامی در دولت طالبان نگرفته، اما از صلاحیت زیادی در تصمیمگیریها برخوردار است. او تا پیش از فروپاشی دولت پیشین افغانستان، رهیر یک شبکه آدمربایی و اخاذی پول بود که بخش بزرگی از هزینهها و نیازمندیهای شبکه حقانی برای اجرای برنامههای تروریستی را فراهم میکرد. با این وضعیت، حتی اگر اشرف غنی به کابل بازگردد، پس گرفتن خانه او از فرماندهان شبکه حقانی که مانند عنکبوت بر کابل تار تنیدهاند، کار دشواری خواهد بود.
به نظر میرسد، اشرف غنی تلاش میکند برای ترمیم قضاوت تاریخ در مورد کارنامهاش، سالهای آخر عمر خود را در افغانستان سپری کند و با صحنهسازی، روایتهای زندگیاش و آنچه با افغانستان کرد را اندکی تغییر دهد. او در سالهای اخیر تلاش کرد با بازسازی قصرهای بهجامانده از شاهان سابق افغانستان و همچنین زنده کردن ایدههای امانالله خان، داوود خان و چند حاکم دیگر افغانستان که به تجددخواهی مشهورند، از خودش چهرهای ماندگار در تاریخ ترسیم کند؛ اما آنچه در دوره حاکمیت او در افغانستان اتفاق افتاد، نام اشرف غنی را در ردیف حاکمانی همچون شاه شجاع درانی (۱۸۳۰-۱۸۴۲) و عبدالرحمان خان (۱۸۸۰-۱۹۰۱) قرار دارد. شاه شجاع و عبدالرحمان در تاریخ افغانستان به وطنفروشی، جنایت و بیکفایتی مشهورند و افغانستان در دورههای حاکمیت این دو تن، فجیعترین کشتارها و معاملههای سیاسی را تجریه کرده است.
احتمال بازگشت اشرف غنی به افغانستان پسازآن افزایش یافت که سلام رحیمی، رئیس دفتر سابق اشرف غنی و وزیر دولت در امور صلح در سالهای ۲۰۱۹ و ۲۰۱۰، روز ۲۳ بهمن به کابل بازگشت و با سران طالبان ازجمله مولوی امیر خان متقی و سراجالدین حقانی ملاقات کرد. سلام رحیمی که از نزدیکترین افراد به اشرف غنی بود و در تصمیمگیریهای او نقش داشت، از سلطه طالبان بر افغانستان حمایت کرد.